Nhận định này được các đại biểu đưa ra tại Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm về công tác kiểm tra, giám sát thực hiện Luật Phòng chống tác hại (PCTH) thuốc lá. Hội thảo do Cục Quản lý Khám, chữa bệnh và Quỹ Phòng chống Tác hại thuốc lá tổ chức sáng 24/8.
Hội thảo nhằm mục tiêu tìm ra các giải pháp để nâng cao hơn nữa công tác phối hợp trong kiểm tra, giám sát thực hiện Luật PCTH thuốc lá.
Phát biểu tại Hội thảo, PGS, TS Lương Ngọc Khuê, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Giám đốc Quỹ PCTH thuốc lá cho biết, sức khỏe là vốn quý của mỗi cá nhân, bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng là nhiệm vụ không chỉ của ngành y tế mà còn còn của các bộ, ban ngành và toàn xã hội.
Sau đại dịch Covid-19, số bệnh nhân đến với các bệnh viện ngày càng đông, gây ra sự quá tải bệnh viện ở một chuyên khoa. Theo báo cáo của 1.400 bệnh viện trên cả nước, có tới 70-75% bệnh nhân mắc các bệnh không lây nhiễm (tiêu đường, tim mạch, ung thư…). Trong đó, thuốc lá là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh không lây nhiễm.
Công tác thanh tra kiểm soát thuốc lá là nhiệm vụ quan trọng đối với PCTH thuốc lá. Nếu không chung tay với sức khoẻ cộng đồng, nếu không tăng cường phối hợp liên ngành trong kiểm tra, giám sát thực hiện luật phòng chống tác hại thuốc lá thì ngành y tế và xã hội vẫn phải đối mặt với những gánh nặng về sức khỏe do thuốc lá gây ra.
Tại cuộc họp, đại diện Quỹ PCTH thuốc lá cũng chỉ ra một số khó khăn trong công tác xử phạt hiện nay do sự phối hợp liên ngành trong công tác kiểm tra, thanh tra còn rất hạn chế, chủ yếu do ngành y tế đề xuất và thực hiện.
Thuốc lá là sản phẩm gây nghiện và được bày bán khắp nơi với giá rẻ; hành vi hút thuốc lá xảy ra nhanh khiến các lực lượng chức năng khó khăn trong việc xác định vi phạm.
Theo báo cáo của Quỹ PCTH Thuốc lá: Từ giai đoạn 2019-2021 Bộ Y tế phối hợp với Bộ Công an phối hợp với Công an các đơn vị địa phương thông qua sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế thế giới và các tổ chức quốc tế đã kiểm tra gần 2.000 đơn vị, xử phạt 376 trường hợp vi phạm quy định về địa điểm hút thuốc.
Dịch Covid-19 ảnh hưởng đến công tác kiểm tra, xử phạt các vị phạm quy định của Luật PCTH thuốc lá. Tổng số tiền xử phạt giai đoạn này là 564,9 triệu đồng..
Bên cạnh đó, lực lượng thanh tra, kiểm tra mỏng, cùng lúc phải phụ trách nhiều lĩnh vực. Thanh tra các cấp chưa thực sự quan tâm đầy đủ đến việc thanh tra kiểm tra công tác PCTH thuốc lá. Các cá nhân, tổ chức được kiểm tra không phối hợp và khó cưỡng chế xử phạt kể cả khi có biên bản vi phạm hành chính….
Đại diện Cục Y tế, Bộ Công an cho biết, mọi hoạt động trong công tác PCTH thuốc lá có thành công hay không cần có sự ủng hộ rất lớn từ các cơ quan, đơn vị.
Hoạt động kiểm tra, xử phạt tại các nhà hàng, khách sạn trên địa bàn công an các tỉnh/thành phố chỉ thành công khi có sự tham gia quyết liệt của các đồng chí cảnh sát phụ trách mảng quản lý hành chính về trật tự xã hội các cấp.
Đại diện Vụ Pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đề xuất cần hoàn thiện hơn nữa chính sách phòng chống tác hại thuốc lá. Trong đó, cần phân biệt, quy định rõ ràng về quảng cáo và tiếp thị, khuyến mại, tài trợ cũng như quy định rõ chức năng, nhiệm vụ quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại…
Tại cuộc họp, các đại biểu cũng đề nghị cần tăng cường hơn nữa sự phối hợp liên ngành trong kiểm tra, giám sát thực hiện Luật PCTH thuốc lá. Tăng cường hoạt động kiểm tra, xử phạt vi phạm theo Nghị định 117/2022/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.
Theo dõi chặt chẽ việc thực thi xây dựng môi trường không khói thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc lá theo quy định của Luật PCTH thuốc lá; lồng ghép sử dụng ứng dụng phần mềm trong các hoạt động khác của các cơ quan, đơn vị…..
Để tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật PCTH thuốc lá, đặc biệt là môi trường không khói thuốc lá, hiện Cục Quản lý Khám, chữa bệnh và Quỹ PCTH Thuốc lá đã xây dựng phần mềm tiếp nhận phản ánh của người dân về thực thi môi trường không khói thuốc lá, thí điểm tại 2 quận tại thành phố Hà Nội là quận Hoàn Kiếm và quận Tây Hồ.
Từ tháng 7-8/2022 đã có trên 4.700 người đã tải App VN0khoithuoc trên điện thoại di động. Có 38 tin phản ánh hợp lệ đã được tiếp nhận và 49 tin bầu chọn địa điểm không khói thuốc lá.
