Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế”

NDO - Việc trưng bày các báu vật lần này nhằm tri ân vị Hoàng đế đã có công thành lập Musée Khải Định - Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế; tri ân sự nỗ lực sưu tầm của những đồng nghiệp qua nhiều thế hệ, nhằm mục đích bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của triều Nguyễn.

Thứ sáu, ngày 25/08/2023 - 07:15

0:00 / 0:00

0:00

Những hiện vật được giới thiệu ra công chúng lần này là những hiện vật tiêu biểu thời Khải Định.

Chiều 24/8, nhân kỷ niệm 100 năm (1923-2023) Musée Khải Định - Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế và Bảo tàng Lịch sử quốc gia phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm cổ vật tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế với chủ đề “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế”.

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 1

Nghi thức cắt băng khai mạc triển lãm cổ vật tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế.

Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế, ông Hoàng Việt Trung cho biết: “Năm 2023 đánh dấu chặng đường 100 năm Musée Khải Định - Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế phối hợp với Bảo tàng Lịch sử quốc gia tổ chức trưng bày với chủ đề “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế”.

Trưng bày giới thiệu 100 hiện vật tiêu biểu thời Khải Định, thuộc bộ sưu tập của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia và Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế, cũng như giới thiệu các bộ sưu tập cổ vật qua các thời kỳ về Khải Định và các vua triều Nguyễn nói chung của các nhà sưu tập trong và ngoài nước hiến tặng.

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 2

Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế Hoàng Việt Trung phát biểu tại triển lãm.

Theo ông Hoàng Việt Trung, ngày 17/8/1923, trong chỉ dụ cho phép thành lập Musée Khải Định, vua Khải Định đã viết: “Đất nước của trẫm đã nhận được từ các thế hệ đi trước những mẫu vật tuyệt đẹp của nghệ thuật cổ xưa, các mẫu vật này cần được bảo tồn cho việc hình thành và gìn giữ khiếu thẩm mỹ và tinh thần nghệ thuật cho các thế hệ mai sau".

Tiết mục văn nghệ chào mừng của Đoàn nghệ thuật truyền thống Huế.

Kỷ niệm 100 năm Musée Khải Định - Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế

Năm 2023 là năm đánh dấu sự kiện Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế tròn 100 năm hình thành và phát triển. Trải qua biến thiên của lịch sử, Bảo tàng đã nhiều lần thay đổi tên gọi, nhưng trụ sở chính của Bảo tàng vẫn là điện Long An.

Các thế hệ những người làm công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản cổ vật ngày nay vẫn tiếp tục truyền thống trong việc “sưu tập và bảo tồn những tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu, phản ánh đẩy đủ đời sống chính trị, xã hội, nghệ thuật và nghi lễ của nước Đại Nam”.

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 4

Giới thiệu đến các vị lãnh đạo tỉnh và các nhà nghiên cứu, sưu tập bộ có chủ đề “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế”.

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 5

Công chúng Huế đến xem, thưởng lãm những cổ vật cung đình trưng bày tại triển lãm.

Điện Long An, tòa nhà trưng bày chính của Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế, nguyên là một ngôi điện nằm trong cung Bảo Định, được xây dựng vào năm 1845 dưới thời vua Thiệu Trị, được đánh giá là cung điện đẹp nhất còn lại cho đến ngày nay. Dưới thời vua Thành Thái, vì nhiều lý do khác nhau, cung Bảo Định bị triệt giải nhưng người ta vẫn giữ lại trong khuôn viên cũ ngôi điện Long An trong trạng thái khá nguyên vẹn.

Tháng 6/1908, vua Duy Tân cho di dời Trường Quốc Tử Giám từ làng An Ninh về xây dựng trong Kinh thành Huế, điện Long An cũng đã được cho di dời về dựng lại tại vị trí ngày nay với tên gọi mới là Tân Thơ Viện - nơi lưu giữ các tư liệu phục vụ cho việc học tập của các học sinh Trường Quốc Tử Giám.

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 6

Giới thiệu đến du khách những hiện vật tiêu biểu thời Khải Định.

Năm 1913, Hội Đô thành Hiếu cổ được thành lập và Hội này đã xin phép triều đình lấy một góc của Tân Thơ Viện làm trụ sở. Hàng nghìn hiện vật của Hội sưu tầm được đã đưa về đây để cất giữ.

Sau khi vua Khải Định ký chỉ dụ thành lập Musée Khải Định, điện Long An trở thành nơi trưng bày chính của Musée Khải Định.

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 7

Triển lãm thu hút công chúng Huế đến xem, thưởng lãm những bộ áo gấm, dày... dưới thời vua Khải Định.

Nhắc đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế ngày nay, không thể không nhắc đến Hội Đô thành Hiếu cổ.

Hội Đô thành Hiếu cổ ra đời vào ngày 16/11/1913 cơ sở đề xuất của linh mục Leopold Cadière với mục đích: "Sưu tầm bảo tồn và truyền đạt những dấu tích xưa về chính trị, tôn giáo, nghệ thuật và văn học châu Âu cũng như bản xứ, liên quan đến Huế và phụ cận”.

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 8

Giới thiệu đến các chuyên gia, nhà nghiên cứu Bộ sưu tập cổ vật qúy hiếm dưới thời Khải Định tại triển lãm.

Sau khi thành lập Hội Đô thành Hiếu cổ, các hội viên đã nỗ lực tìm kiếm những tác phẩm nghệ thuật đưa về cất giữ trong điện Long An.

Số cổ vật do các hội viên Hội Đô thành Hiếu cổ thu thập ngày một tăng, là tiền đề để Khâm sứ Pasquier tác động đối với Triều đình nhà Nguyễn và ngày 17/8/1923, vua Khải Định ký chỉ dụ cho phép chính thức thành lập tại Kinh đô Huế một bảo tàng, lấy tên là Musée Khải Định.

Và ngày 24/8/2023, Khâm sứ Pasquier đã ký Nghị định thực hiện chỉ dụ ngày 17/8/1923 về việc thành lập Musée Khải Định tại Huế.

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 9

Triển lãm thu hút các chuyên gia nước ngoài đến xem, nghiên cứu.

Trong bộ sưu tập hiện vật liên quan đến vị Hoàng đế thứ 12 của Vương triều Nguyễn hiện lưu giữ tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế và Bảo tàng Lịch sử quốc gia với 100 hiện vật đặc sắc nhất được tuyển chọn để giới thiệu đến công chúng trong dịp đặc biệt này với sự phong phú về chất liệu (vàng, bạc, ngọc, ngà voi, gốm sứ, gỗ, giấy, vải...); đa dạng về loại hình và chức năng (những báu vật biểu trưng cho quyền lực nhà vua - ấn, kiếm, ngai, kim sách; đồ thờ tự - đỉnh, đài thờ, sắc phong; đồ trang trí nội thất - chậu, đôn, bình sứ, trấn phong… đồ dùng hàng ngày - bình rượu, chén, thìa, hộp đựng thuốc, que gắp đường, giày, áo; hay những hiện vật liên quan tới nghi thức khen thưởng trang trọng của vương triều...).

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 10

Ấn Khải Định Đại Nam Hoàng đế (bạc mạ vàng, kim sa)

Những hiện vật trên chủ yếu được chế tạo trong nước (do ngự xưởng sản xuất) để phục vụ cho vua, hoàng gia và cung đình; một số khác, được đặt hàng từ nước ngoài (chủ yếu là ở Trung Hoa và Pháp, Anh) với các dòng hiệu đề và lạc khoản...

Việc trưng bày các báu vật lần này nhằm tri ân vị Hoàng đế đã có công thành lập Musée Khải Định - Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế; đồng thời, tri ân sự nỗ lực sưu tầm của những đồng nghiệp qua nhiều thế hệ nhằm mục đích bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của triều Nguyễn nói chung.

Triển lãm 100 cổ vật “Từ Musée Khải Định đến Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế” ảnh 11

Cành vàng lá ngọc (cây mai) dưới thời Khải Định (1885-1889)

"Hơn thế nữa, qua đợt trưng bày này, những người làm công tác bảo tồn di sản chúng tôi mong muốn đem đến cho công chúng một cách khách quan hơn về vị Hoàng đế thứ 12 của Triều đại quân chủ cuối cùng trong lịch sử phong kiến Việt Nam, nhất là về những vai trò to lớn cũng như tư duy và tầm nhìn của Ngài trong công cuộc bảo tồn và gìn giữ di sản dân tộc”, ông Hoàng Việt Trung chia sẻ.