Ngày 22/2, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” (Đề án) trong năm 2024. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà dự và phát biểu ý kiến chỉ đạo.
Nhiều tín hiệu tích cực
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Đề án đã đạt được những dấu mốc quan trọng. Cụ thể, Quốc hội đã thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Đất đai (sửa đổi) cùng nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan, trong đó đề cập nhiều nội dung mới tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, nhất là đối với phân khúc nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân.
Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị phát biểu tại hội nghị. |
Giai đoạn từ năm 2021 đến nay, cả nước có 499 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô hơn 411 nghìn căn hộ, trong đó 71 dự án đã hoàn thành với quy mô gần 40 nghìn căn; 127 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô gần 108 nghìn căn; 301 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 265.500 căn.
Với gói tín dụng ưu đãi 120 nghìn tỷ đồng, có 28 địa phương công bố danh mục 68 dự án đủ điều kiện vay với nhu cầu vay hơn 30 nghìn tỷ đồng. Đến nay đã có 6 dự án nhà ở xã hội được giải ngân với số vốn khoảng 530 tỷ đồng.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị tin tưởng, nếu các dự án đã được cấp phép và chấp thuận chủ trương đầu tư hoàn thành đúng thời hạn, mục tiêu của Đề án trong giai đoạn 2021-2025 là hoàn thành khoảng 428.000 căn hộ nhà ở xã hội cơ bản đạt được. Tuy nhiên, cũng còn một số khó khăn, vướng mắc khiến việc triển khai Đề án còn chậm.
Đó là, nhiều địa phương có kết quả thực hiện chậm so với kế hoạch đăng ký tại đề án, trong đó có một số địa phương đến nay vẫn chưa có dự án nhà ở xã hội được khởi công mới, như: Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định... Việc giải ngân gói tín dụng ưu đãi 120 nghìn tỷ đồng cũng còn chậm so với nhu cầu thực tiễn của các doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.
Bên cạnh đó, một số địa phương trọng điểm có nhu cầu rất lớn về nhà ở xã hội nhưng việc đầu tư chưa đạt kỳ vọng so với mục tiêu của Đề án đến năm 2025. Đơn cử như Hà Nội mới có 3 dự án, với 1.700 căn, Thành phố Hồ Chí Minh có 7 dự án với 4.996 căn, Đà Nẵng có 5 dự án với 2.750 căn. Đồng thời, nhiều doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân cũng còn gặp khó khăn trong tiếp cận đất đai, thủ tục đầu tư xây dựng, tín dụng, chính sách ưu đãi.
Sớm triển khai đồng bộ các giải pháp
Để hoàn thành mục tiêu của Đề án, Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đề nghị các bộ, ngành tập trung xây dựng các Nghị định hướng dẫn các luật vừa được Quốc hội thông qua. Bộ Xây dựng sẽ phối hợp các bộ, ngành liên quan để góp ý xây dựng các Nghị định hướng dẫn Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) để đồng bộ với Luật Nhà ở (sửa đổi) về các cơ chế, chính sách liên quan đến nhà ở xã hội.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xem xét chỉ đạo các ngân hàng thương mại tìm giải pháp hạ mức lãi suất cho vay gói hỗ trợ 120 nghìn tỷ đồng để tháo gỡ hiệu quả hơn trong việc triển khai theo Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 của Chính phủ.
Đối với các địa phương, Bộ Xây dựng đề nghị khẩn trương lập, sửa đổi, bổ sung chương trình, kế hoạch phát triển của các địa phương, trong đó làm rõ các mục tiêu về nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp.
Bên cạnh đó, quy hoạch, bố trí các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân độc lập tại các vị trí phù hợp, thuận tiện, có quy mô phù hợp, đầy đủ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; rà soát, thực hiện nghiêm quy định về việc dành 20% quỹ đất ở đã đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để đầu tư phát triển nhà ở xã hội theo quy định.
Các chủ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cần lập tiến độ, chuẩn bị nguồn lực, tài chính, áp dụng công nghệ mới nhằm rút ngắn thời gian thi công; đồng thời, sau khi khởi công, có trách nhiệm cung cấp, công bố công khai các thông tin liên quan đến dự án để người dân biết, đăng ký và thực hiện việc theo dõi, giám sát.
Bộ Xây dựng đề nghị các doanh nghiệp khẩn trương khởi công, bảo đảm tiến độ hoàn thành các công trình trên quỹ đất 20% nhà ở xã hội; chủ động rà soát đối tượng, điều kiện, đăng ký với ủy ban nhân dân cấp tỉnh để được công bố trong danh mục vay vốn ưu đãi từ gói hỗ trợ 120 nghìn tỷ đồng...
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. |
Phát biểu ý kiến chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, mục tiêu của hội nghị này là thúc đẩy hơn nữa phát triển nhà ở xã hội. Đây là chương trình hết sức nhân văn, là nhiệm vụ chính trị cấp bách, trọng tâm. Quan điểm là không chỉ dừng ở mục tiêu thí điểm 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, mà cần tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tổng kết, đánh giá để tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa phát triển nhà ở xã hội một cách lâu dài.
Các bộ, ngành, địa phương cần dự báo tốt hơn trong công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy mô phát triển dân số, nhu cầu về nhà ở..., để từ Đề án này xây dựng một chương trình phát triển nhà ở xã hội lớn hơn, dài hơi hơn bao gồm cả khu vực nông thôn.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà
Hiện nay, các quy định về phát triển nhà ở xã hội đã cơ bản hoàn thiện. Do đó, quan trọng là công tác tổ chức triển khai cần sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan nhằm cụ thể hóa những việc cần làm ngay, cũng như sớm xây dựng các quy định về phát triển nhà ở nói chung và nhà ở xã hội nói riêng.
Về nguồn lực phát triển nhà ở xã hội, Phó Thủ tướng cho rằng, vai trò bệ đỡ của Nhà nước rất quan trọng thông qua việc chủ động dành một khoản hằng năm hỗ trợ cấp bù lãi suất cho các ngân hàng. Đồng thời, các bên liên quan tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, mở rộng đối tượng hưởng thụ, nghiên cứu xây dựng Quỹ đầu tư phát triển nhà ở xã hội, từ đó khuyến khích, thu hút thêm nguồn lực xã hội trong việc phát triển phân khúc nhà ở bình dân, có nhu cầu thực.
Các bộ, ngành, địa phương cần dự báo tốt hơn trong công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy mô phát triển dân số, nhu cầu về nhà ở..., để từ Đề án này xây dựng một chương trình phát triển nhà ở xã hội lớn hơn, dài hơi hơn bao gồm cả khu vực nông thôn.
Phó Thủ tướng đề nghị, sau hội nghị này, Bộ Xây dựng phối hợp các bộ, ngành, địa phương tổng kết, đánh giá để ra các giải pháp phù hợp, trong đó cần lắng nghe ý kiến thực tế tại các doanh nghiệp, địa phương, từ đó, đề xuất Chính phủ phân công nhiệm vụ rõ ràng đối với các bên liên quan nhằm đạt được mục tiêu của Đề án.