Ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại khu công nghiệp An Nghiệp

Trước đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN và MT) đồng ý cho xây dựng nhà máy XLNT tập trung KCN An Nghiệp với công suất 10.000 m³/ngày đêm, nhưng tháng 9-2008, tỉnh Sóc Trăng xây dựng nhà máy giai đoạn một chỉ với công suất 4.000 m³/ngày đêm. Cuối năm 2009, nhà máy chính thức hoạt động, cơ bản xử lý hết nguồn nước thải của các doanh nghiệp trong KCN. Nhưng khi có nhiều cơ sở sản xuất, chế biến hoạt động, lượng nước thải ngày càng nhiều, nồng độ ô nhiễm tăng cao… dẫn đến tình trạng nhà máy hoạt động chỉ đạt khoảng 70% công suất thiết kế. Cuối năm 2014, tình trạng ô nhiễm môi trường bắt đầu nghiêm trọng, vì lượng nước thải đã lên đến hơn 4.000 m³/ngày đêm, trong khi nhà máy chỉ xử lý được khoảng 2.800 m³/ngày đêm. Lượng lớn nước thải thừa khoảng 1.200 m³/ngày đêm chỉ được xử lý hóa lý, rồi thải ra các ao chứa trong KCN để xử lý sinh học. Điều đó dẫn đến mùi hôi, thối vẫn bốc lên nồng nặc, phát tán ra môi trường chung quanh, gây ảnh hưởng sức khỏe người dân.

Trước tình trạng này, các cơ quan chức năng tỉnh Sóc Trăng nhiều lần kiểm tra, yêu cầu Công ty Phát triển hạ tầng KCN tìm cách khắc phục ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn kéo dài trầm trọng, đến mức, công ty đã bị Tổng cục Môi trường và UBND tỉnh Sóc Trăng ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Trước Tết Nguyên đán Bính Thân 2016 vừa qua, Chi cục Quản lý đường bộ IV.6 đã gửi văn bản đến cơ quan chức năng đề nghị xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường ở KCN An Nghiệp. Theo đơn vị này, nhân dân cư trú dọc Quốc lộ 1A từ Km.2126 đến Km.2127 thuộc ấp Phụng Hiệp, xã An Hiệp, huyện Châu Thành phải chịu cảnh mùi hôi thối bốc lên nồng nặc suốt ngày đêm từ ao xử lý nước thải của KCN, gây bệnh về hô hấp. Chi cục Quản lý đường bộ có trụ sở đối diện KCN, thường xuyên có 20 cán bộ công chức cư trú và làm việc, cũng phải chịu tình cảnh tương tự...

Mới đây, Sở TN và MT phối hợp Công an tỉnh Sóc Trăng tiếp tục vào cuộc kiểm tra nhà máy XLNT. Tại thời điểm kiểm tra, lượng nước thải gom về từ 5.100 đến 5.200 m³/ngày đêm; nhà máy xử lý được khoảng 4.000 m³/ngày đêm; thải ra ao chứa từ 1.100 đến 1.200 m³ để phun hóa chất khử mùi hôi. Ban Quản lý các KCN cho biết, lúc cao điểm, lượng nước thải đổ về nhà máy tăng lên đến 8.000 m³/ngày đêm. Theo Sở TN và MT, lúc kiểm tra, các ao chứa phát sinh mùi hôi phát tán ra môi trường, nhiều nhất vào buổi sáng. Các ao sinh học chưa thực hiện nạo vét nên lượng bùn tích tụ nhiều, nước thải tại các ao có mầu đen. Nước thải thải ra môi trường vượt quy chuẩn cho phép từ 3,3 đến 3,8 lần. Từ kết quả kiểm tra, Sở TN và MT yêu cầu Ban Quản lý dự án các KCN tỉnh Sóc Trăng có giải pháp xử lý nước thải đạt quy chuẩn trước khi thải ra, khắc phục mùi hôi phát tán ra môi trường.

Từ năm 2010, Ban Quản lý dự án các KCN tỉnh Sóc Trăng cũng đã dự báo được khả năng quá tải của nhà máy XLNT, nhưng mãi đến cuối năm 2015, đơn vị này mới ký xong hợp đồng đầu tư nâng cấp nhà máy giai đoạn hai từ 2.800 m³/ngày đêm lên 4.000 - 4.400 m³/ngày đêm với Công ty Cổ phần Kỹ thuật môi trường Kỷ Nguyên. Giải thích về sự chậm trễ này, Ban Quản lý đưa ra nhiều lý do: ngân sách còn hạn chế; thực hiện cắt giảm đầu tư công; cơ chế chính sách hướng dẫn thực hiện đầu tư dự án theo hình thức đối tác công tư chưa hoàn chỉnh… Dự kiến, đến tháng 11-2016 mới hoàn thành việc nâng cấp nhà máy XLNT tập trung KCN An Nghiệp giai đoạn hai. Như vậy, trong thời gian nâng cấp, khả năng nhà máy tiếp tục gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng vẫn rất lớn.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng Lê Văn Hiểu yêu cầu trong thời gian xây dựng, nâng cấp giai đoạn hai, nhà máy cần thường xuyên xử lý nước thải bằng vi sinh, nạo vét bùn lắng ở ao chứa và thực hiện nhiều biện pháp khác để khắc phục ô nhiễm. Tỉnh sẽ tiếp tục làm việc với các doanh nghiệp trong KCN để các doanh nghiệp xử lý nước thải trước khi cho ra hệ thống XLNT tập trung; đối với các doanh nghiệp đăng ký đầu tư mới, có lượng nước thải lớn, sẽ xem xét yêu cầu doanh nghiệp có trạm xử lý nước thải sơ bộ đạt yêu cầu… Thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp là chủ trương đúng đắn, nhưng Sóc Trăng cần coi trọng việc bảo vệ môi trường và sức khỏe của người dân, có như vậy mới bảo đảm phát triển bền vững.