Anh Lê Văn Bắc, cán bộ nông - lâm - thủy của thị trấn Madagui dẫn chúng tôi dạo một vòng quanh thị trấn nhỏ, đến thăm những tuyến đường vành đai phía đông, phía tây và các con đường liên khu, liên xóm đang được thi công, ngổn ngang đất, đá. Anh Bắc cho biết: "Từ năm 2004 đến nay, người dân địa phương đã hiến cho Nhà nước 95.185m2 đất để làm đường giao thông nông thôn mà không lấy một đồng đền bù hay đòi hỏi bất cứ điều kiện gì".
Trong tổng số 211 hộ ở thị trấn Madagui tự nguyện hiến đất, nhiều hộ có cuộc sống hết sức khó khăn. Chúng tôi thật sự xúc động khi đến thăm gia đình chị Nguyễn Thị Minh Tuệ ở tổ 11, khu phố 5. Chồng là thợ hồ, chị ở nhà làm gia công mây tre đan, mỗi ngày anh, chị kiếm được khoảng 70-80 nghìn đồng để trang trải cuộc sống và nuôi bốn đứa con ăn học. Gia đình chị vẫn sống trong căn nhà nhỏ đã cũ, chật chội và xuống cấp. Ấy vậy mà khi cán bộ thị trấn vận động, anh chị đã sẵn sàng hiến 8 m đất mặt tiền với tổng diện tích 1.144 m2, trong tổng số 18 m đất mặt tiền của nhà mình để cho Nhà nước làm đường. Theo thời giá thị trường, 1m đất mặt tiền ở chỗ chị Tuệ trị giá 12 triệu đồng. Khi được hỏi: Chị thấy tiếc và hối hận không? Chị nói: "Ban đầu cũng tiếc, vì nếu đem bán, gia đình tôi sẽ giải quyết được rất nhiều khó khăn trong cuộc sống. Tuy nhiên, sau khi suy tính, tôi thấy mình đã quyết định đúng và chúng tôi hạnh phúc vì đã đóng góp được một phần trách nhiệm với Nhà nước và bà con nơi đây".
Gia đình bác Ngô Quốc Ðạt, ở tổ 9, khu phố 4 có tất cả 4 sào đất, nhưng khi có chủ trương làm đường, vợ chồng bác đã hiến 1,2 sào với trị giá 80 triệu đồng. Vợ bác Ðạt cho biết: "Gia đình tôi có ba con đang học đại học ở TP Hồ Chí Minh, một cháu đang học lớp 11. Năm vừa qua, chúng tôi phải chu cấp 30 triệu đồng cho các cháu ăn học". Chúng tôi hiểu, với người nông dân, trong thời buổi chi phí đắt đỏ thế này, nuôi một người con học đại học vất vả như thế nào, họ phải chắt chiu, tích cóp từng đồng, giảm mọi chi phí trong gia đình để gửi tiền cho con ăn học. Ðể từ đó, mới hiểu được tấm lòng của bà con, khi họ sẵn sàng hiến hàng nghìn mét đất vì sự nghiệp chung...
"Vì cái chung, mình thiệt thòi một tý nhưng lợi cho bà con, cho mình nhiều hơn", đó là lời của vợ Bí thư Ðảng ủy thị trấn Madagui Tăng Xuân Sóng. Ðể làm con đường vành đai khu phố 3, gia đình đồng chí Bí thư Ðảng ủy đã hiến 4.000 m2 đất, nếu bán rẻ cũng được 100 triệu đồng. Ðồng chí Sóng nói: "Là cán bộ, đảng viên, mình phải gương mẫu, đảng viên đi trước, làng nước theo sau mà. Tất cả vì cái chung thôi các anh ạ".
Trong danh sách những người tự nguyện hiến đất, tôi còn đọc được rất nhiều hộ hiến đất với diện tích lớn: Ở khu phố 4 có gia đình bà Dương Thị Ưa hiến 3.200m2, anh Trương Văn Hưng hiến 2.810m2, Phan Văn Lể hiến 2.737m2, Lê Quốc Sắc hiến 2.325m2; ở khu phố 3 có bà Nguyễn Thị Châu hiến 2.440m2, Trần Ngọc Hữu hiến 1.400m2....
Khó có thể kể hết những tấm gương tiêu biểu trong phong trào hiến đất làm đường ở thị trấn này. Chúng tôi biết, khi người dân quyết định hiến đất, họ không mong được nhận tấm giấy khen hay những lời ca tụng. Thế nhưng, với các đồng chí lãnh đạo của huyện cũng như thị trấn, khi nhắc đến những công dân này, họ rất đỗi tự hào. "Khi dân đã tin thì không có việc gì mà chúng ta không làm được" - đồng chí Trịnh Xuân Chiêm, Chủ tịch UBND thị trấn Madagui phát biểu như thế.
Thật vậy, còn niềm vui nào hơn khi những chủ trương, quyết định của cấp ủy Ðảng, chính quyền được nhân dân đồng tình ủng hộ. Sự ủng hộ của nhân dân không chỉ là thực hiện tốt những chỉ tiêu kinh tế - xã hội mà nghị quyết đưa ra, hơn thế, người dân còn tự nguyện làm những việc mà địa phương không dám đưa vào nghị quyết.
Ðó là những câu chuyện dài đầy cảm động về hàng trăm hộ dân trong huyện miền núi Ðạ Huoai còn nhiều khó khăn này đã không mảy may suy tính thiệt, hơn khi hiến hàng nghìn m2 đất để làm đường giao thông nông thôn, chặt bỏ hàng trăm cây ăn trái để lấy đất làm trường học. Theo thống kê của UBND huyện Ðạ Huoai, từ năm 2004 đến nay đã có 846 hộ tự nguyện hiến 222.914m2 đất để xây dựng các công trình công cộng.
Xã Hà Lâm có 124 hộ tham gia hiến đất với diện tích khoảng gần 30.000m2. Có người hiến nhiều, người hiến ít; có người hiến vài chục m2, cũng có người hiến hàng nghìn m2. Ðó quả là một việc làm hết sức cao cả, đáng hoan nghênh.
Trong danh sách của huyện có những cái tên như: ông Nguyễn Văn Thuấn ở thôn 4 hiến 600m2 đất đã trồng sầu riêng 6-7 năm tuổi đang cho thu hoạch; ông Trần Thế Ðồng đã dời nhà và chặt bỏ 30 cây mít tố nữ để bàn giao 1.000m2 đất cho địa phương làm đường, nhân dân thôn 4 đã tự nguyện chặt bỏ 300 cây sầu riêng và mít tố nữ, chôm chôm để làm đường. Chúng tôi không thể thống kê chính xác, nhưng nếu Nhà nước phải bỏ tiền ra đền bù theo giá thị trường, có lẽ số tiền phải lên đến hàng chục tỷ đồng. Chỉ biết rằng, riêng thiệt hại về hoa màu trên đất của bà con, theo tính toán của UBND huyện đã lên đến hơn 4 tỷ đồng.
Hiện nay, chuyện giải tỏa các hộ dân để lấy đất làm những công trình công cộng phục vụ dân sinh ở nhiều địa phương trong tỉnh, cũng như trong cả nước còn gặp rất nhiều khó khăn, thì tại huyện Ðạ Huoai, việc làm này đã trở thành tự nguyện, đã dấy lên thành phong trào. Kết quả đó không phải ngẫu nhiên mà có. Nó thể hiện sự đồng thuận cao độ giữa "ý Ðảng và lòng dân", nó nói lên vai trò hết sức quan trọng của chính quyền địa phương trong công tác vận động quần chúng. Bởi thực tế đã chứng minh rằng: khi dân đã tin, đã đồng lòng góp sức thì mọi việc dù khó khăn đến đâu cũng sẽ đi đến thắng lợi.
THEO đánh giá của Phó Chủ tịch UBND huyện Ðạ Huoai Nguyễn Quý Mỵ, để đạt được kết quả tốt trong công tác vận động quần chúng tham gia hiến đất, cần phải quan tâm giải quyết một số vấn đề: Thứ nhất, chính quyền phải làm tốt công tác quy hoạch, kế hoạch thực hiện đầu tư đối với các tuyến đường giao thông trên địa bàn và công khai quy hoạch, tổ chức tuyên truyền để nhân dân thấy được ý nghĩa về mặt KT-XH cũng như dân sinh của từng con đường khi được đầu tư.
Thứ hai, tất cả các chủ trương về đầu tư, phương châm thực hiện đều được quán triệt sâu sắc, tạo sự thống nhất cao trong cấp ủy, chính quyền, mặt trận, các đoàn thể và toàn thể nhân dân.
Thứ ba, giao trách nhiệm cụ thể cho cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn trong việc vận động nhân dân để giải phóng mặt bằng, coi đây là tiêu chí trong đánh giá, phân loại tổ chức Ðảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể ở cơ sở.
Thứ tư, lãnh đạo huyện phải dành thời gian đúng mức để dự và chủ trì các hội nghị ở cơ sở đối với những công trình liên quan đến nhiều hộ dân phải giải tỏa.
Thứ năm, thực hiện công bằng, bình đẳng giữa tất cả các hộ dân. Chính quyền phải nghe tâm tư, nguyện vọng và những nguyện vọng chính đáng của nhân dân nhằm giải quyết công việc hợp lý, công bằng, công khai, dân chủ.
Thứ sáu, khi đã thực hiện xong công tác giải phóng mặt bằng thì dự án phải thực hiện đúng tiến độ đã đề ra, bảo đảm lòng tin đối với nhân dân. Cuối cùng, sau mỗi dự án phải tổng kết đánh giá, rút kinh nghiệm và tìm ra những nhân tố tích cực nhất trong cuộc vận động để tuyên dương, khen thưởng kịp thời nhằm tạo sức lan tỏa sâu, rộng trong nhân dân...
Bài và ảnh: Uông Thái Biểu, Văn Duẩn
