Bác sĩ Nguyễn Mai Thanh, Trưởng Khoa Phòng, chống bệnh Truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Ninh Bình cho biết, năm 2023 hầu hết các vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng đều bị gián đoạn cung ứng, khiến tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em dưới 1 tuổi chỉ đạt 82,5%; tỷ lệ tiêm đủ 3 mũi DPT-VGB-Hib (vaccine 5 trong 1 phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib) và tỷ lệ tiêm DPT (vaccine 3 trong 1 phòng bệnh bạch hầu - ho gà - uốn ván) rất thấp: tỷ lệ tiêm DPT-VGB-Hib chỉ đạt 70% và tỷ lệ tiêm DPT chỉ đạt 45,7%, tỷ lệ này đã bao gồm tỷ lệ trẻ được tiêm chủng các vaccine dịch vụ. Chỉ có gần 75% trẻ được tiêm vaccine viêm gan B trong 24 giờ đầu sau sinh; các vaccine phòng bệnh bại liệt, sởi, rubella và viêm não Nhật Bản đều chưa đạt chỉ tiêu.
Tình trạng thiếu vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng tiếp tục diễn ra trong những tháng đầu năm 2024, đặc biệt, 2 loại vaccine DPT-VGB-Hib cho trẻ dưới 1 tuổi và vaccine DPT cho trẻ từ 18 tháng tuổi trở lên khiến cho tỷ lệ tiêm chủng hai loại vaccine trên địa bàn tỉnh Ninh Bình đạt rất thấp.
Dù 3 tháng đầu năm 2024, Ninh Bình đã tiếp nhận 2 đợt phân bổ vaccine từ Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương với 9/10 loại vaccine (trừ vaccine IPV phòng bệnh bại liệt) trong chương trình tiêm chủng mở rộng để phân bổ cho các đơn vị triển khai tiêm chủng xong vẫn chưa đáp ứng được toàn bộ nhu cầu của người dân.
 |
Các phụ huynh bày tỏ sự lo ngại việc đứt gãy vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng sẽ ảnh hưởng đến sự miễn dịch, phòng chống một số dịch bệnh truyền nhiễm của trẻ. |
Theo Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Ninh Bình Lê Hoàng Nam, việc gián đoạn cung ứng vaccine khiến cho tỷ lệ bao phủ các loại vaccine trong tiêm chủng mở rộng của tỉnh ở mức thấp, không bảo đảm miễn dịch cộng đồng và tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong thời gian tới.
Đặc biệt, đối với trẻ nhỏ không được tiêm hoặc bị tiêm chậm, muộn vaccine theo khuyến cáo cũng tạo thành khoảng trống miễn dịch, trẻ rất dễ bị mắc các bệnh truyền nhiễm, nhất là trong điều kiện vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường kém và thời tiết diễn biến thất thường.
Thực tế hiện nay, một số loại dịch bệnh có vaccine dự phòng đã xuất hiện ở một vài tỉnh, thành phố, đặc biệt khu vực miền bắc. Riêng tại Ninh Bình, các tháng đầu năm 2024 cũng đã xuất hiện các trường hợp mắc ho gà sau hơn 3 năm liên tục không có ca mắc; cùng với đó, các trường hợp sốt/phát ban nghi sởi/rubella cũng bắt đầu được ghi nhận.
Trong thời gian tới, nếu không tích cực triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, đặc biệt không triển khai tiêm bổ sung, tiêm bù, tiêm vét các loại vaccine bị thiếu trong giai đoạn trước thì nguy cơ dịch bệnh có thể bùng phát bất cứ lúc nào, nhất là các bệnh nguy hiểm, có khả năng lây lan nhanh như: sởi, bạch hầu, rubella, ho gà, viêm não Nhật Bản…
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Ninh Bình, thời gian tới Ninh Bình sẽ tiếp tục được phân bổ 9/11 loại vaccine. Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Ninh Bình tiếp tục phối hợp các huyện, thành phố tổ chức tốt công tác tiêm chủng thường xuyên hằng tháng bảo đảm an toàn, hiệu quả đối với các loại vaccine được cung ứng đầy đủ. Đối với các vaccine bị thiếu, khuyến cáo phụ huynh đưa trẻ đến tiêm chủng tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ; đồng thời, theo dõi kỹ tình trạng vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng để đưa trẻ đi tiêm bù, tiêm vét ngay khi có vaccine.
Để phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm hiệu quả trong bối cảnh gián đoạn cung ứng vaccine thời gian này, ngành Y tế tỉnh Ninh Bình khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: tránh tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây, những người nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm; bảo đảm vệ sinh cá nhân, vệ sinh nơi ở, học tập, sinh hoạt; tăng cường dinh dưỡng để bảo đảm sức khỏe tốt nhất; theo dõi sức khỏe của bản thân và các thành viên trong gia đình, khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đến cơ sở y tế để được khám, phát hiện và điều trị kịp thời.
Chương trình tiêm chủng mở rộng phòng các bệnh truyền nhiễm có thể gây thành dịch cho trẻ em dưới 5 tuổi là chương trình mục tiêu y tế quốc gia có ý nghĩa quan trọng để bảo vệ, chăm sóc sức khỏe trẻ em. Hy vọng, tình trạng thiếu hụt một số loại vaccine phòng bệnh cho trẻ sẽ sớm được khắc phục trong thời gian tới.
