Những điều mới biết về nữ doanh nhân

Trẻ trung, thông minh và gánh vác

IFC và MPDF cho biết, đã nhận được 470 phản hồi (tỷ lệ 22%) với mức độ sai số đạt khoảng 4,5%.

Khác với nam doanh nhân với hình ảnh người đàn ông chững chạc, bươn trải, nữ doanh nhân được "phát hiện" từ cuộc khảo sát vẫn còn mang vóc dáng của "bông hồng". Đó là người phụ nữ trẻ trung, thông minh và "chịu thương chịu khó". Có đến gần 85% nữ doanh nhân Việt Nam còn trong thời "xuân sắc", tức có độ tuổi từ 25 đến 55, trong số này 45% thuộc U45. "Thiếu nữ" có máu kinh doanh ở Việt Nam chưa nhiều, chỉ có 1% người khảo sát ở độ tuổi dưới 25 thích làm chủ trong kinh doanh (doanh nghiệp được khảo sát hầu hết có thời gian hoạt động ít nhất là 5 năm) 2% khác không muốn tiết lộ tuổi tác - điều cấm kỵ của phụ nữ.

Với tuổi đời trẻ trung như vậy, hầu hết các chị em trang bị khá tốt về kiến thức cho mình dù chỉ ở cấp phổ thông. Khoảng 80% nữ doanh nhân Việt Nam có trình độ học vấn tối thiểu là cấp ba hoặc tương đương, có 28% trong số này tốt nghiệp một trường đại học với chuyên ngành nào đó. Còn trình độ cao hơn, tức sau đại học, có 6%. Cuộc khảo sát cho thấy nữ doanh nhân Việt Nam là lớp người mới đang ở vào tuổi sung sức nhất của người phụ nữ. Họ sung sức đến mức có thể vừa đảm đương công việc kinh doanh, vừa bảo đảm cuộc sống gia đình một cách trong ấm ngoài êm; vì chỉ có 6% nữ doanh nhân khảo sát cho biết đổ vỡ chuyện vợ chồng, 7% là không hoặc chưa muốn phụ thuộc vào người đàn ông về mặt tình cảm. Trong khi đó, 8 trong 10 phụ nữ làm kinh doanh vẫn duy trì tốt cuộc sống gia đình. Cuộc khảo sát cho thấy, khi cần quyết định vấn đề quan trọng, 63% nữ doanh nhân thường tham vấn gia đình, đặc biệt là ông xã.

Cuộc khảo sát cũng cho thấy chỉ có 5% nữ doanh nhân là không chia sẻ với ai thu nhập do mình làm ra, còn hầu hết đều phải "nuôi" nhiều người ví dụ như chồng, con, bố, mẹ, anh chị em, hoặc họ hàng. Việc chia sẻ thu nhập của nữ doanh nghiệp khác nhau trong một gia đình với số thành viên trung bình được khảo sát là 5,1 người; tập trung nhiều nhất là 2-4 người phụ thuộc vào khoản tiền của nữ doanh nhân.

Vì ngại nên ít tái đầu tư

Điều bất ngờ khi cuộc khảo sát tiến hành đối với doanh nghiệp của nữ doanh nhân là rất ít người muốn tái đầu tư lợi nhuận kiếm được vào doanh nghiệp để mở rộng sản xuất. Điều này cho thấy nhiều doanh nghiệp chưa phát huy được hết tiềm năng phát triển và do đó rất có thể họ chưa biết cách sử dụng vốn sẵn có và huy động vốn để mở rộng và tiếp tục phát triển doanh nghiệp. Tỷ lệ tái đầu tư mở rộng sản xuất của nữ doanh nhân trong cuộc khảo sát được đánh giá là rất thấp (chỉ 23% trả lời có) so với các chủ doanh nghiệp nữ ở các nền kinh tế phát triển hơn. Điều này không chỉ do nền kinh tế Việt Nam còn non trẻ mà có thể do tuổi đời của nữ doanh nhân Việt Nam còn quá ngắn so với các nữ đồng nghiệp của họ ở các nền kinh tế khác.

Chính nhận thức này mà nguồn vốn đầu tư được hầu hết các chị em cho rằng có thể tự xoay xở vì phần lớn dựa vào nguồn riêng như nguồn vốn tiết kiệm cá nhân, mượn bạn bè hoặc gia đình thay vì vay ngân hàng. Trong 10 người khảo sát thì chỉ có 5 người tiếp cận các nguồn vốn từ ngân hàng dưới nhiều hình thức và thời gian sử dụng nguồn tín dụng này đối với họ không dài; 80% nữ doanh nhân sử dụng vốn vay ngân hàng trong vòng một năm. Lý do các nữ chủ doanh nghiệp không vay ngân hàng là vì họ cho rằng quy trình vay quá phức tạp, 30% người có cùng quan điểm này. Ngoài ra họ còn cho rằng lãi suất cao (28%), không có tài sản thế chấp (20%) và sợ bị phân biệt giới tính khi đi vay (3%).

Theo cuộc khảo sát, trong vòng 12 tháng tới, các nữ doanh nhân sẽ thực hiện chiến lược phát triển quan trọng của họ. Hai phần ba (67%) doanh nghiệp khảo sát sẽ tăng vốn đầu tư, 53% mở rộng thị trường bằng việc tiếp cận thị trường mới, 45% khẳng định sẽ thuê thêm nhân công cho kế hoạch phát triển của mình trong khi đó 36% tìm kiếm hỗ trợ của Chính phủ và 30% tìm kiếm đối tác nước ngoài để tăng thị phần. Theo đánh giá của bà Julie R. Weeks, chuyên gia cuộc khảo sát, sở dĩ các nữ doanh nhân thực hiện chiến lược "tăng tốc" vì có đến 80% doanh nhân nữ lạc quan về triển vọng của nền kinh tế quốc gia trong khi chỉ có 67% lạc quan về triển vọng của chính doanh nghiệp mình.

Bà Weeks nhận định đây là phát hiện khá mới không phổ biến trong đa số các cuộc khảo sát tương tự về doanh nghiệp. Điều này cho thấy họ thực sự cần sự hỗ trợ của Chính phủ để giúp họ lạc quan hơn về tương lai của doanh nghiệp mình. Để lạc quan hơn với doanh nghiệp của mình, nữ doanh nhân cần gì? Theo cuộc khảo sát, họ cần được đào tạo kỹ hơn về kỹ năng kinh doanh, về quản lý tài chính, tiếp cận và mở rộng thị trường...