Như suối nguồn chảy mãi

Cao Bằng mùa này ít mưa, nên con suối nhỏ Nặm Lìn ở thôn Hào Lịch, xã Hoàng Tung, huyện Hòa An gần như không có nước chảy và lọt thỏm giữa núi non trùng điệp. Nếu không có tấm bia to dựng bên cạnh thì chắc hẳn không mấy ai nghĩ cái nơi rất đỗi bình thường này lại là địa điểm ra đời chi bộ đảng đầu tiên ở Cao Bằng. Và con suối nhỏ này là di tích xếp hạng cấp quốc gia.

Ngược về lịch sử, việc ra đời chi bộ đảng đầu tiên gắn liền với tên tuổi của người con ưu tú, người cộng sản đầu tiên của mảnh đất Cao Bằng là Anh hùng lực lượng vũ trang Hoàng Ðình Giong. Sau khi bị đuổi khỏi Trường Bách nghệ Hà Nội vì tham gia hoạt động cách mạng, đồng chí đã trở lại quê hương tiếp tục tuyên truyền, vận động mở rộng Hội Thanh niên phản đế. Nhờ đó, từ đầu năm 1927 đã xuất hiện nhiều cơ sở của Hội đánh Tây ở các tổng Tượng Yên, Nhượng Bạn, Hà Ðàm (thuộc châu Hòa An), sau đó tổ chức yêu nước này phát triển lên Hà Quảng, lan sang Quảng Uyên và các châu khác trong tỉnh. Run sợ trước sự lan rộng phong trào cách mạng của các tổ chức yêu nước, bọn đế quốc và tay sai bắt đầu khủng bố, truy lùng gắt gao những người yêu nước. Trước tình hình đó, đồng chí Hoàng Ðình Giong đã bí mật sang Long Châu (Trung Quốc) hoạt động. Ở đây, đồng chí gặp đồng chí Hoàng Văn Thụ và bắt liên lạc được với các đồng chí trong Ban lãnh đạo của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên ở nước ngoài. Năm 1928, cả hai đồng chí Hoàng Ðình Giong và Hoàng Văn Thụ được kết nạp vào tổ chức này và mở các lớp huấn luyện, đào tạo cán bộ khu vực Cao Bằng, Lạng Sơn, trong đó có Hoàng Văn Nọn. Nhờ hoạt động tích cực và hiệu quả, tháng 12-1929, các đồng chí Hoàng Ðình Giong, Hoàng Văn Thụ, Hoàng Văn Nọn được kết nạp vào Ðông Dương Cộng sản Ðảng và thành lập chi bộ ở Long Châu. Sau Hội nghị thành lập Ðảng Cộng sản Việt Nam ngày 3-2-1930 tại Hương Cảng (Trung Quốc), Chi bộ Long Châu trở thành Chi bộ Ðảng Cộng sản Việt Nam với nhiệm vụ... gây dựng và phát triển phong trào quần chúng cách mạng ở vùng biên giới Cao Bằng - Lạng Sơn, hướng dẫn thanh niên yêu nước ra dự những lớp huấn luyện cách mạng ở nước ngoài, đưa đón cán bộ đi hoạt động giữa hai vùng biên giới. Chấp hành chủ trương đó, Bí thư Chi bộ đảng Long Châu Hoàng Ðình Giong đã cử đồng chí Hoàng Văn Nọn về Cao Bằng hoạt động.

Sau một thời gian kiểm tra phong trào và thử thách, rèn luyện, ngày 4-1-1930, đúng tiết thanh minh, có ba người tách khỏi đoàn người đi tảo mộ và gặp nhau tại con suối nhỏ Nặm Lìn (thuộc xã Hoàng Tung, châu Hòa An). Tại đó, đồng chí Hoàng Văn Nọn thay mặt Chi bộ Long Châu kết nạp hai đồng chí tiêu biểu trong Hội Việt Nam cách mạng thanh niên ở Cao Bằng là Lê Ðoàn Chu và Nông Văn Ðô vào Ðảng Cộng sản Việt Nam, tuyên bố thành lập chi bộ đảng, do chính đồng chí làm Bí thư. Ðây là chi bộ đảng đầu tiên ở Cao Bằng, nên ngay từ lúc được thành lập, Chi bộ đã làm nhiệm vụ như Ban Tỉnh ủy lâm thời, lãnh đạo phong trào cách mạng toàn tỉnh với hai nhiệm vụ chủ yếu là: tích cực phát triển đảng viên, đặc biệt là ở khu mỏ thiếc Tĩnh Túc và ở thị xã; đẩy mạnh phong trào chống thuế, chống phụ thu lạm bổ, chống bắt phu vào ngày mùa, đi phu phải được cấp tiền, gạo... Từ đó, tổ chức đảng ở Cao Bằng lớn mạnh từng ngày. Sau cao trào Xô Viết - Nghệ Tĩnh 1930-1931, hoảng sợ trước làn sóng đấu tranh của cách mạng và quần chúng, thực dân Pháp và tay sai đã tập trung lực lượng điên cuồng khủng bố, đàn áp. Nhiều cơ sở đảng bị vỡ, một số lãnh tụ của Ðảng bị bắt, nhiều chiến sĩ cách mạng, đảng viên ưu tú bị chúng giết hại. Phong trào cách mạng trong phạm vi toàn quốc ở vào tình thế khó khăn. Ở Cao Bằng, các cơ sở đảng vẫn tiếp tục được củng cố và phát triển, nhiều chi bộ đảng mới được thành lập. Ðến năm 1935, các cơ sở đảng đã lan rộng ra gần khắp các châu trong tỉnh Cao Bằng với 70 đảng viên. Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu lịch sử thì tổ chức đảng phát triển đều khắp và vững mạnh là một trong những căn cứ, cơ sở để trong lần đầu trở về nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định chọn Cao Bằng làm nơi đứng chân lãnh đạo cách mạng Việt Nam.

Trao đổi ý kiến với chúng tôi, đồng chí Trịnh Phương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy cho biết, công tác phát triển đảng luôn được Cao Bằng xác định là nhiệm vụ hàng đầu như đã đặt ra 85 năm trước. Trong mấy năm trở lại đây, Cao Bằng tập trung cho công tác phát triển đảng ở vùng sâu, vùng xa, bảo đảm tất cả các thôn, bản đều có đảng viên, có chi bộ với các biện pháp rất cụ thể. Như điều động đảng viên ở các thôn, bản khác đến những nơi chưa có đảng viên để làm nhiệm vụ "nhóm lửa". Ðối với những nơi có đảng viên nhưng chưa đủ số lượng để thành lập chi bộ thì cũng điều chuyển đảng viên từ nơi khác về để thành lập. Những cán bộ, đảng viên được điều động có thể là từ thôn, bản khác và cũng có thể là cán bộ xã, hoặc cán bộ ở các phòng, ban, đoàn thể cấp huyện về sinh hoạt ở thôn, bản cho tới khi nào kết nạp được đảng viên, thành lập được chi bộ thì mới rút về. Ðơn cử như ở huyện miền núi biên giới Hạ Lang, từ nhiều năm trước, Huyện ủy đã tập trung chỉ đạo các đảng bộ xã, thị trấn tăng cường công tác phát triển đảng viên ở vùng biên giới, khó khăn. Trên cơ sở đó, đảng ủy các xã cử đảng ủy viên xuống cơ sở hướng dẫn, đôn đốc, giúp đỡ chi bộ xóm trong công tác tạo nguồn, phát triển đảng viên mới; bồi dưỡng, nâng cao năng lực bí thư chi bộ xóm, bản làm tốt công tác phát triển đảng... Cùng với đó, Huyện ủy cử cán bộ các phòng, ban, đoàn thể cấp huyện về thôn, bản có nhiều khó khăn nhằm thúc đẩy phong trào lao động, sản xuất và các phong trào thi đua khác để thông qua đó phát hiện quần chúng ưu tú, bồi dưỡng và rèn luyện, tạo nguồn kết nạp đảng viên ở cơ sở. Nhờ đó, từ cuối năm 2012, tất cả các thôn, bản ở Hạ Lang đã có chi bộ. Hay như ở xã Hoàng Tung, nơi ra đời chi bộ đảng đầu tiên ở Cao Bằng, năm nào xã cũng kết nạp được đảng viên mới. Năm 2014, toàn đảng bộ kết nạp 12 đảng viên, vượt kế hoạch đề ra. Theo đồng chí Bí thư Ðảng ủy xã Phạm Văn Ðủ, nhờ có tổ chức đảng ở tất cả các thôn, bản, nên dù là một xã miền núi còn nhiều khó khăn, địa hình phức tạp, bị chia cắt nhiều, nhưng phong trào xây dựng nông thôn mới đạt nhiều kết quả khả quan. Xã đã huy động sức dân hoàn thành bảy tuyến đường giao thông liên xóm; hình thành mô hình chuyển đổi cây trồng từ trồng cây thuốc lá và nhân giống đỗ xanh... mở ra hướng đi mới cho vùng đất khó.

Là sự vô tình nhưng lại rất thú vị và giàu ý nghĩa khi chi bộ đảng đầu tiên ở tỉnh Cao Bằng được thành lập ngay đầu nguồn một con suối nhỏ. Và như suối nguồn trong đất chảy trăm nơi, từ ba đảng viên đầu tiên, đội ngũ những người cộng sản lớn mạnh không ngừng và có nhiều đóng góp quan trọng trong các chặng đường phát triển của Cao Bằng. Ðến nay, toàn tỉnh có hơn 46.774 đảng viên. Năm 2014, Cao Bằng kết nạp 2.690 đảng viên mới, bằng 134% kế hoạch đề ra. Tất cả 2.767 xóm, bản đều có đảng viên và chi bộ. Ðó là một nguồn lực đặc biệt, giúp Cao Bằng tiếp tục gặt hái nhiều thành quả trong xây dựng và triển kinh tế - xã hội. Sau bốn năm thực hiện Nghị quyết Ðại hội XI của Ðảng, Cao Bằng đạt được 13 trong số 17 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Ðảng vượt kế hoạch. Tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt hơn 8%. Mỗi năm giảm 4% số hộ nghèo. Tiếp nối lớp đảng viên đi trước, thế hệ sau trẻ trung, giỏi giang hơn, trọn lòng vì dân, vì nước.