Nguy cơ lây nhiễm bệnh tại các khu nhà trọ

Tùy tiện như nhà trọ bệnh viện

Bệnh viện Nhi Trung ương những ngày chuyển mùa, không những trong bệnh viện đông nghẹt người mà những hàng quán, nhà trọ chung quanh cũng “vào mùa” làm ăn. Khắp các ngõ, ngách trước cổng bệnh viện treo biển “quảng cáo”: Chỉ từ 120 nghìn đến 150 nghìn đồng/đêm, nghỉ trưa 50 nghìn đồng. Thoạt nhìn, tưởng đó cũng là mức giá hợp lý nhưng vào trong những nhà trọ như vậy mới thấy đó là giá không hề rẻ. Bởi sự thiếu tiện nghi, mất vệ sinh cũng như bừa bãi, tùy tiện của các cơ sở kinh doanh loại hình dịch vụ này.

Ngồi ru con ngủ trong lúc chờ tới lượt khám, chị Bích (Đường Lâm, Sơn Tây, Hà Nội) không khỏi kinh sợ khi nhắc đến căn phòng chị trọ. Chị kể: Hôm mới xuống khám, bác sĩ nói cháu phải ở theo dõi, hỏi trong viện chỉ còn phòng dịch vụ đắt quá. Hai mẹ con bế nhau ra tìm nhà trọ ngoài cổng, có một chú dẫn vào nhà Ngọc Huyền gần đó, với giá 130 nghìn đồng một đêm. Trời ơi, vào rồi mới ngã ngửa chú ạ, phòng chỉ rộng hơn cái giường đôi tí xíu, để thêm được một cây quạt và cây treo áo. Có hai nhà vệ sinh chung cả tầng có tám phòng như thế. Phải mấy hôm trời nồm, mùi thuốc, mùi hơi người, tiếng trẻ khóc… không tài nào ngủ được.

Nhà trọ bám quanh Bệnh viện Bạch Mai, Viện Tai Mũi Họng Trung ương, rải rác trên các tuyến đường Giải Phóng, Phương Mai, Trường Chinh (TP Hà Nội) cũng trong tình trạng mất vệ sinh nghiêm trọng như thế. Không chỉ chia ô trọ trong các phòng ở bằng những tấm tôn, nhiều nhà tận dụng cả tầng thượng, tầng mái làm chỗ cho thuê. Hệ thống dây điện, nơi nấu nướng, sinh hoạt vừa tạm bợ vừa không bảo đảm an toàn cháy nổ. Hầu như không nhà trọ nào bố trí bình cứu hỏa tại các tầng. Nhà nào (nếu có) thì cũng chỉ trang bị vài bình dưới quầy lễ tân. "Nhà em không hôm nào vắng khách, không qua đêm thì nghỉ trưa. Lắm hôm nhân viên còn không có chỗ ngủ, phải nhường phòng cho khách trọ...”, Hoàng Long, quản lý nhà trọ Tâm (ngõ 15, đường Trường Chinh) cho biết. Cậu này cũng thừa nhận tất cả bốn nhân viên nhà trọ này đều thuê từ quê bà chủ ở Nam Định lên, không ai có nghiệp vụ lễ tân hay quầy, phòng gì cả. Công việc chính là chèo kéo, mời khách ở cổng bệnh viện và dọn dẹp phòng, trải lại ga giường, đổ rác thải…

Ngoài hai bệnh viện kể trên, Bệnh viện K (cơ sở 2, Tân Triều, Hà Đông, Hà Nội), Bệnh viện Bệnh nhiệt đới T.Ư, Bệnh viện Nội tiết T.Ư (cơ sở 2), Bệnh viện Việt Đức cũng là những “điểm nóng” nhà trọ. Theo nhiều bạn đọc phản ánh, do lợi thế địa điểm nên hầu hết các nhà trọ ở các khu vực nêu trên đều thu tiền rất tùy tiện, trong khi tiện nghi, điều kiện vệ sinh… trong nhà trọ vô cùng thiếu thốn, rất thiếu an toàn. Thế nhưng, tất cả những nhà trọ như thế hầu như không lúc nào vắng khách. Một trong những lý do người bệnh và người nhà người bệnh lựa chọn nhà trọ bệnh viện bởi nó gần, tiện đi lại, các điều kiện khác chỉ là thứ yếu.

Gần viện, đó là điều kiện cần duy nhất để hoạt động kinh doanh nhà trọ chung quanh bệnh viện như hiện nay. Ở khía cạnh nào đó, nhà trọ bệnh viện tồn tại, phát triển, tương hỗ với các bệnh viện tuyến cuối vốn quá tải như điều tất yếu phải thế.

Nhiều nguy cơ - nhưng khó quản lý

Hầu như các nhà trọ chung quanh bệnh viện hiện nay đều hoạt động theo hình thức “ba không”: Không tiện nghi, không an toàn cháy nổ và không bảo đảm an ninh trật tự. Đương nhiên nghỉ trưa thì không nhà trọ nào hỏi giấy tờ, nhưng nghỉ qua đêm, thậm chí dài ngày cũng có nơi “quên” cả việc khai báo tạm trú cho công an sở tại. Ở một số nơi, việc kiểm tra của lực lượng công an khu vực, dân phòng… chỉ là kiểm tra nhân khẩu, hộ khẩu và giấy tờ của người thuê trọ (tuy nhiên, việc kiểm tra đối với các nhà trọ bệnh viện thường không được thường xuyên vì nhiều lý do). Những yếu tố khác như điều kiện phòng cháy, vệ sinh trong những căn phòng “ba không” hầu như không có lực lượng nào kiểm tra. Nhiều nhà trọ, dù không trang bị đầy đủ các thiết bị phòng cháy, chữa cháy trong khi tận dụng tối đa diện tích, khiến nguy cơ cháy nổ rất cao. Việc quản lý lỏng lẻo của các cơ sở cho thuê trọ cũng khiến nơi này trở thành mục tiêu cho các đối tượng trộm cắp, trấn lột tài sản của người bệnh... Ngoài ra, ở những nơi này, những bệnh có nguy cơ lây nhiễm cao, trong điều kiện mất vệ sinh như vậy, ai dám chắc các nhà trọ bệnh viện không biến thành các “ổ bệnh” nếu không được bảo đảm các điều kiện an toàn.

Thực tế hiện nay, việc kiểm tra các nhà trọ (là một loại hình kinh doanh) thường do lực lượng công an (cảnh sát khu vực) và dân phòng đảm nhiệm. Rõ ràng, lực lượng này không có chức năng và cũng không đủ điều kiện để kiểm tra và xử lý các vấn đề về y tế. Thí dụ như biện pháp phòng, chống dịch bệnh, xử lý các nguồn rác thải y tế của người bệnh. Ở tất cả các nhà trọ, rác thải các loại đều được nhân viên bỏ chung vào túi ni-lông và bỏ tại nơi thu gom rác sinh hoạt mà không hề qua xử lý, phân loại.

Bảo đảm an toàn, vệ sinh, phòng tránh những tác hại, mất an toàn của các nhà trọ chung quanh các bệnh viện tuyến cuối là yêu cầu cấp thiết hiện nay. Bên cạnh việc tăng cường kiểm tra, xử lý những cơ sở vi phạm, cần có sự phối hợp tích cực của các ngành chức năng. Đó không chỉ là bảo đảm an toàn cho người bệnh, mà còn là biện pháp cần thiết phòng tránh cho cộng đồng nguy cơ lây nhiễm bệnh từ những nhà trọ thiếu an toàn giữa khu dân cư.