Năm APEC 2006 ghi đậm dấu ấn đóng góp của Việt Nam

Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết những nội dung được tập trung thảo luận tại SOM III và những điểm nổi bật trong kiến nghị trình Hội nghị Bộ trưởng và Hội nghị các nhà Lãnh đạo Kinh tế APEC tháng 11 tại Hà Nội?

Thứ trưởng Lê Công Phụng: SOM III họp từ ngày 16 đến 17 - 9, tuy nhiên, trước đó các Ủy ban, các Nhóm công tác và các tiểu diễn đàn đã họp để đưa ra các khuyến nghị, trình báo cáo SOM III thông qua.

Cuộc họp của Ủy ban Thương mại và Ðầu tư (CTI) đã khuyến nghị APEC cần có nhiều nỗ lực thúc đẩy vòng đàm phán Doha đang bị bế tắc, xem xét một số nội dung cải tổ CTI hiệu quả và năng động hơn. Tiểu ban Tiêu chuẩn và Hợp chuẩn (SCSC) đã thông qua đề xuất thành lập diễn đàn hợp tác APEC về an toàn thực phẩm. Ban chỉ đạo về hợp tác kinh tế kỹ thuật (SCE) đã thông qua Báo cáo rà soát khuôn khổ hoạt động Ecotech, Chương trình công tác về phát triển khu vực tư nhân; đưa ra các kiến nghị cơ cấu lại các tiểu diễn đàn theo hướng gọn nhẹ, hiệu quả. Ủy ban Kinh tế (EC) xem xét báo cáo Chính sách Kinh tế của APEC năm 2006 do Việt Nam, New Zealand và Canada trình bày. Nhóm Ðặc trách về chống khủng bố (CTTF) đã cơ bản thống nhất quan điểm tiếp tục kéo dài nhiệm kỳ của CTTF thêm hai năm. Cuộc họp Nhóm bạn của Chủ tich SOM (FOTC) về cải cách APEC đã đạt được những tiến triển quan trọng về ba nội dung trọng tâm của cải cách APEC là tăng cường năng động, hiệu quả và tính liên kết, những vấn đề tồn tại không nhiều và tiếp tục được thảo luận từ nay đến cuộc họp SOM cuối cùng (CSOM). Cuộc họp FOTC về xây dựng Kế hoạch hành động Hà Nội thực hiện Lộ trình Busan cũng đạt được những tiến triển mới, đưa ra dự thảo đầu tiên khá toàn diện gồm nhiều hành động cụ thể để trình SOM III xem xét. Nhóm đặc trách về chống tham nhũng (ACT) do Việt Nam làm Chủ tịch đã thông qua ba dự án hợp tác của năm 2007, đưa ra các kiến nghị khuyến khích các thành viên chia sẻ thông tin, kinh nghiệm chống tham nhũng và minh bạch hóa, tạo thuận lợi cho kinh doanh và đầu tư. Tại SOM III, Việt Nam đã trình bày những vấn đề chuẩn bị cho tuyên bố của Hội nghị liên Bộ trưởng Ngoại giao - Kinh tế APEC (AMM) lần thứ 18, tuyên bố của Hội nghị các nhà lãnh đạo kinh tế APEC (AELM) lần thứ 14 để các thành viên đóng góp ý kiến.

Với những kết quả đạt được, có thể nói SOM III đã có những bước tiến trong việc chuẩn bị cho sự kiện quan trọng nhất của Năm APEC 2006 là Tuần lễ Cấp cao APEC tại Hà Nội; đồng thời cũng phản ánh xu hướng chung là các thành viên muốn đẩy mạnh hợp tác, phối hợp hành động giải quyết những vấn đề bức thiết mà APEC đang phải đối mặt và để đạt được kết quả đó, có sự đóng góp rất lớn của chủ nhà Việt Nam.

Phóng viên: Thưa Thứ trưởng, tại Hội nghị SOM III, những sáng kiến và đề xuất của Việt Nam được các đại biểu quan tâm, đánh giá như thế nào?

Thứ trưởng Lê Công Phụng: Chủ đề Năm APEC 2006 là "Hướng tới một Cộng đồng năng động, vì phát triển bền vững và thịnh vượng" và để cụ thể hóa chủ đề này thành hành động và kết quả thiết thực, Việt Nam đã đưa ra một số sáng kiến và đề xuất quan trọng như xây dựng Kế hoạch Hành động Hà Nội thực hiện Lộ trình Busan; cải cách APEC; tăng cường hợp tác du lịch; đối thoại công - tư về phòng chống tham nhũng, bảo đảm minh bạch trong giao dịch thương mại...  tập trung vào những vấn đề thiết thực nhằm tăng cường trao đổi thương mại, nâng cao hiệu quả hoạt động của APEC; vì vậy, được các nền kinh tế thành viên, các Ủy ban và Nhóm công tác của APEC nhiệt tình ủng hộ, các doanh nghiệp trong cộng đồng APEC hưởng ứng mạnh mẽ.

Trong các sáng kiến, đề xuất của Việt Nam, các đại biểu đặc biệt quan tâm việc xây dựng Kế hoạch Hành động Hà Nội thực hiện Lộ trình Busan hướng tới mục tiêu Bogo và Cải cách APEC năng động và hiệu quả, vì hai vấn đề này có ý nghĩa quan trọng đối với vai trò của APEC trong một thế giới đã có những thay đổi rất sâu sắc. APEC đã đến lúc phải hành động mạnh mẽ và kiên quyết, kịp thời điều chỉnh, loại bỏ những "khuyết tật", những "lỗi thời" trong cơ cấu tổ chức, cơ chế hoạt động, điều hành và hình thức hợp tác, mới có thể tiếp tục phát huy vai trò là khu vực kinh tế phát triển năng động nhất thế giới, góp tiếng nói quan trọng vào giải quyết các vấn đề toàn cầu. Với mục tiêu và định hướng đó, tại SOM III, các đại biểu tập trung trao đổi về Kế hoạch Hành động Hà Nội, xác định những hành động cụ thể và  thời hạn hoàn thành các nội dung của Lộ trình Busan trên các lĩnh vực: Hỗ trợ hệ thống thương mại đa phương; thúc đẩy các thỏa thuận thương mại tự do khu vực và song phương (RTAs/FTAs) chất lượng cao; triển khai Chương trình nghị sự Busan về thuận lợi hóa kinh doanh bao gồm các nội dung cơ bản như thuận lợi hóa thương mại, thủ tục hải quan, tiêu chuẩn và hợp chuẩn, đi lại của doanh nhân, thương mại điện tử, quyền sở hữu trí tuệ, phát triển khu vực tư nhân, minh bạch hóa và chống tham nhũng, cải cách cơ cấu. Tuy còn một số vấn đề cần có sự trao đổi thêm giữa các thành viên để đạt sự đồng thuận, song các đại biểu đều có suy nghĩ chung rằng, Kế hoạch Hành động Hà Nội và Cải cách APEC sẽ là những kết quả quan trọng nhất của Năm APEC 2006, tạo xung lực mạnh mẽ cho APEC và là dấu ấn sâu đậm ghi nhận đóng góp to lớn của Việt Nam trong APEC.

Phóng viên: Thưa Thứ trưởng, công tác tổ chức các cuộc họp của Việt Nam được đánh giá như thế nào? Những công việc nào Việt Nam cần làm để chuẩn bị tốt Tuần lễ cấp cao tại Hà Nội?

Thứ trưởng Lê Công Phụng: SOM III họp ở Ðà Nẵng và Hội An, cách xa nhau hơn 20 km, cơ sở hạ tầng và những điều kiện tổ chức một hội nghị quốc tế lớn như của APEC còn một số mặt chưa được như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh; mặc dù vậy, việc tổ chức SOM III được tiến hành rất tốt, vừa trang trọng, bảo đảm an toàn, chu đáo cho các đại biểu, vừa tạo không khí cởi mở, thân thiện, hữu nghị và mến khách. Trong thời gian họp Hội nghị SOM III, TP Ðà Nẵng và thị xã Hội An đã tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật phong phú; hình ảnh của những đêm tuồng cổ và ca nhạc dân tộc ở Ðà Nẵng, "Ðêm Hội An - Sắc mầu văn hóa", lễ phát hành bộ tem "Chào mừng APEC 2006" và những nét đặc sắc của di tích Mỹ Sơn, phố cổ Hội An đã gây ấn tượng mạnh mẽ với các đại biểu về lịch sử nghìn năm dựng nước và giữ nước và bản sắc văn hóa của các dân tộc Việt Nam. Thông qua các hoạt động này, chúng ta đã giới thiệu với các đại biểu và bạn bè quốc tế tiềm năng du lịch của "Con đường di sản miền trung" với những di sản văn hóa vô giá; tạo ấn tượng tốt đẹp cho các đại biểu trước Hội nghị Bộ trưởng Du lịch APEC được tổ chức tại Hội An tháng 10 tới. Không ít đại biểu khi nói lên những suy nghĩ, cảm xúc của mình về SOM III, bày tỏ mong muốn sau APEC 2006 sẽ trở lại Việt Nam, trở lại Hội An và Ðà Nẵng. Vì vậy, có thể nói thành công của SOM III không chỉ ở chỗ chúng ta đã tạo được niềm tin của các nền kinh tế thành viên và đại biểu quốc tế về sự chuẩn bị mọi mặt cho Tuần lễ Cấp cao APEC tại Hà Nội, mà còn mở ra triển vọng đẩy mạnh hợp tác du lịch giữa Việt Nam và các thành viên trong APEC.

Phóng viên: Xin cảm ơn Thứ trưởng!

CHU HỒNG THẮNG và QUANG THIỀU
(Thực hiện)