Sự nghiệp sáng tác của ông luôn gắn chặt với những sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc. Có thể nói Lưu Hữu Phước như một nhà viết sử bằng âm nhạc. Những ca khúc cách mạng của ông có sức cổ vũ mạnh mẽ mọi tầng lớp công chúng, luôn xốc họ dậy, hòa vào dòng thác cách mạng mà rất nhiều thế hệ người Việt Nam từng thuộc lòng như: Lên đàng, Xếp bút nghiên, Tiếng gọi thanh niên, Bạch Ðằng giang, Tuổi 20...
Ðó là những ca khúc nổi tiếng được Lưu Hữu Phước sáng tác trong giai đoạn tiền khởi nghĩa và trong kháng chiến chống thực dân Pháp (từ trước 1945 đến 1954). Ðặc biệt, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giải phóng miền nam, ông lại tiếp tục vai trò cánh chim đầu đàn trong giới nhạc sĩ, góp phần tuyên truyền, cổ vũ sự nghiệp giải phóng dân tộc với hàng loạt ca khúc có sức lay động mãnh liệt lòng người.
Ðánh dấu sự ra đời của Mặt trận DTGP miền nam - Một sự kiện lớn lao của cách mạng miền nam, ông sáng tác bài Giải phóng miền nam với bút danh Huỳnh Minh Siêng. Ðây là lời hiệu triệu của Tổ quốc đối với mỗi người dân miền nam trước nỗi đau quê hương bị giày xéo bởi giặc Mỹ xâm lược. Bài hát hào sảng, hùng tráng, thúc giục mọi người xốc tới giải phóng miền nam: "Vùng lên, nhân dân miền nam anh hùng. Vùng lên, xông pha vượt qua bão bùng. Thề cứu lấy nước nhà, thề hy sinh đến cùng. Cầm gươm, ôm súng xông tới...".
Với bút danh Lưu Nguyễn Long Hưng, ông còn cho ra đời ba bài hát hành khúc khác đều rất nổi tiếng, có sức lan tỏa rộng khắp các vùng quê hương miền nam, và liền sau đó nhanh chóng bay ra miền bắc, làm nức lòng quân dân cả nước: Giờ hành động (1962), Hành khúc giải phóng (1962), Bài ca giải phóng quân (1963). Cùng là hành khúc, cùng tính chất sục sôi thúc giục với tiết tấu dồn dập khẩn trương, lại cùng một chủ đề kêu gọi toàn quân dân chớp thời cơ hành động, xốc tới giải phóng quê hương mà mỗi bài một dáng vẻ, không bài nào giống bài nào, khiến công chúng thuộc, ưa thích cả ba bài. Về thể loại hùng ca, chính ca (ca khúc chính luận hào hùng, sôi động), có thể nói Lưu Hữu Phước là nhạc sĩ hàng đầu. Ông có biệt tài trong việc tạo nên những bức tranh cổ động hoành tráng bằng âm thanh với lời lẽ hết sức cô đọng, hàm súc, đạt tính khái quát cao: "Bạn ơi, gió mới năm châu nâng bước ta đi. Bạn ơi, chiến đấu gian nguy ta có sá chi. Trào cách mạng đang bùng cơn giông tố..." (Giờ hành động - 1962); hoặc: "Vì nhân dân ta ra đi, diệt hết lũ đế quốc Mỹ, cờ giải phóng tung bay hùng vĩ. Ðoàn ta ca lên hiên ngang bài hát quyết chiến quyết thắng, quê hương đón chờ một ngày không xa, một ngày mai khải hoàn vui chan hòa..." (Hành khúc giải phóng - 1962).
Cũng ngay sau khi không quân Mỹ đánh phá miền bắc, bằng việc huy động máy bay chiến lược ném bom oanh tạc hậu phương của chúng ta, một không khí cực kỳ khẩn trương bao trùm lên khắp các thành phố, làng mạc. Khắp nhà máy, ruộng đồng, đâu đâu cũng sôi sục lòng căm thù giặc và sẵn sàng lên đường theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc.
Phản ánh hiện thực này, Lưu Hữu Phước cùng một lúc sáng tác hai bài: Sẵn sàng chiến đấu và Thanh niên ba sẵn sàng (1964). Lúc này, không ai có thể dửng dưng với thời cuộc, không thể đứng ngoài bối cảnh chung bởi kẻ thù xâm lược đã đe dọa tới cuộc sống, số phận từng người. Lớn bé, già trẻ khi ấy đã nhanh chóng thuộc lòng: "Chuẩn bị sẵn sàng đi chiến đấu. Cánh tay liềm búa, tay bút ta thi nhau. Chị vững tay liềm đồng lúa. Anh vững tay búa công trường sẵn sàng chờ nghe tiếng Ðảng gọi lên đường..." (Sẵn sàng chiến đấu, 1964).
Ðáp lời kêu gọi của Ðảng, T.Ư Ðoàn TNCS phát động phong trào Ba sẵn sàng. Ngay lập tức, hàng triệu bạn trẻ hưởng ứng, tình nguyện nô nức nhập ngũ, lên đường ra tiền tuyến giết giặc. Lưu Hữu Phước có ngay bài Thanh niên ba sẵn sàng (1964) với giai điệu náo nức phơi phới, rất trẻ trung, nhanh chóng được tuổi trẻ khắp nơi đón nhận. Ðến hôm nay nhiều người vẫn còn thuộc lòng bài hát: "Bắc Nam sục sôi sóng trào cách mạng dâng lên. Nghe chăng tiếng gọi, tiếng của Ðảng gọi thanh niên ta. Ta xông lên đập tan hoang đế quốc Mỹ giặc xâm lăng...".
Sài Gòn - hòn ngọc Viễn Ðông. Giải phóng Sài Gòn luôn là điều canh cánh trong lòng mỗi chiến sĩ. Ðáp ứng ý nguyện cháy bỏng này, Lưu Hữu Phước đã sáng tác bài Tiến về Sài Gòn. Rất nhiều người, nhất là thế hệ ra đời sau năm 1975 - đều lầm tưởng nhạc sĩ sáng tác bài này dịp mùa xuân 1975. Lại có người nghĩ ông viết hồi tổng tiến công năm Mậu Thân 1968. Sự thực là ông đã thai nghén bài hát từ rất lâu và đến năm 1966 được ra đời. Người có công đưa tác phẩm đến với công chúng chính là NSƯT Quang Hưng. (Năm 1967, ông được Lưu Hữu Phước tặng bài hát. Ngay sau đó, Quang Hưng đã thu thanh trên Ðài Tiếng nói Việt Nam. Vừa vang trên làn sóng, bài hát đã nhanh chóng được đồng bào cả nước ưa thích, trở thành niềm hối thúc cháy bỏng của tất cả mọi người).
Liên quan đến bài hát này, có lần tôi được Lưu Hữu Phước nói cho nghe về xuất xứ và thời điểm sáng tác: "Theo Hiệp định Giơ-ne-vơ, đến tháng 7-1956 sẽ tổng tuyển cử thống nhất đất nước. Nhưng kẻ thù khi ấy đã lật lọng nên việc không thành, vĩ tuyến 17 vẫn tiếp tục như một lưỡi dao cứa vào lòng mỗi người dân Việt Nam. Ngay khi ấy mình cũng như mọi người đã nôn nao ý nghĩ phải chiến đấu để quét sạch xâm lược giành lại quê hương. Vậy nên ước vọng tiến về Sài Gòn bắt đầu nung nấu từ những năm tháng ấy. Rồi đến khi Mặt trận DTGP ra đời (1960), niềm thôi thúc trên càng cháy bỏng. Nhưng vì quá bận rộn với rất nhiều công việc nên phải tới năm 1966, mình mới hoàn thành được bài hát".
Lưu Hữu Phước còn là tác giả của hai bài hát trữ tình thành kính, sâu lắng rất nổi tiếng viết về Bác Hồ kính yêu (Ca ngợi Hồ Chủ tịch, Tình Bác sáng đời ta) và một số ca khúc dành cho thiếu nhi sống mãi với thời gian (Reo vang bình minh, Thiếu nhi Thế giới liên hoan). Nhưng nói đến Lưu Hữu Phước, trước hết phải nói đến những bài hùng ca của ông.
