Lehman Brothers: Ngân hàng phá sản, lãnh đạo vẫn bỏ túi hàng trăm triệu USD

Ba ngày sau khi thông qua kế hoạch 700 tỷ USD, QH Mỹ bắt đầu tổ chức điều trần về nguyên nhân khủng hoảng tài chính như đã cam kết.

Cuộc điều trần do Ủy ban Giám sát và Cải cách chính phủ của Hạ viện Mỹ làm chủ tọa, người ra điều trần là ông Richard Fuld, Giám đốc điều hành ngân hàng đầu tư khổng lồ Lehman Brothers vừa tuyên bố phá sản cách đây ba tuần. Sự kiện đó đã gây hoảng loạn trên thị trường tài chính, khiến chỉ trong vài ngày Tổng thống Bush và Bộ trưởng Tài chính Henry Paulson phải đề nghị QH thông qua kế hoạch cứu nguy 700 tỷ USD.

Trước câu hỏi của Chủ tịch Hội đồng Henry Waxman, “Ông đã bỏ túi gần nửa tỷ USD và ông thấy như vậy có công bằng đối với giám đốc điều hành của một công ty giờ đã phá sản hay không?”, ông Fuld không trả lời trực tiếp mà chỉ cải chính con số lương và thưởng ông được nhận trong tám năm qua xuống còn khoảng 300 triệu USD.

Theo các con số do Lehman Brothers cung cấp, năm 2000, ông Fuld nhận khoảng 52 triệu USD, nhưng năm 2006, con số này đã tăng lên thành 106 triệu USD. Mặc dù ông Fuld sẽ không được nhận khoản tiền “hạ cánh vàng”, nhưng năm 2007 ông đã kịp nhận 22 triệu USD tiền thưởng.

Ông Waxman cũng chỉ trích ông Fuld vì đã yêu cầu ngân hàng chi hàng triệu USD tiền bồi thường cho các lãnh đạo phải rời ngân hàng, chỉ vài ngày trước khi ngân hàng tuyên bố phá sản.

“Nói cách khác, thậm chí ngay cả khi ông Fuld đã phải cầu xin Bộ trưởng Paulson cứu ngân hàng, Lehman vẫn tiếp tục chi hàng triệu USD tiền bồi thường cho các lãnh đạo.”

Ông Waxman dẫn ra một bức email nội bộ của Lehman cho thấy đến tận hôm 11-9, trước ngày tuyên bố phá sản bốn hôm, Ủy ban bồi thường của Lehman vẫn đề xuất chi 20 triệu USD cho ba lãnh đạo điều hành phải rời ngân hàng.

“Chúng ta không thể tiếp tục duy trì cái hệ thống nơi mà các giám đốc điều hành ở Phố Wall đang tư nhân hóa các khoản lợi nhuận và xã hội hóa các khoản thua lỗ,” ông Waxman nói. “Nhiều chuyên gia cho rằng việc Lehman phá sản đã tạo ra sự đóng băng trong lĩnh vực tín dụng, bóp nghẹt cả nền kinh tế của chúng ta, và khiến chúng ta phải thực thi kế hoạch 700 tỷ USD… Ông Fuld vẫn ổn. Ông ta có thể bỏ đi như một người giàu, có trong tay đến 500 triệu USD. Nhưng những người đóng thuế bị bỏ lại với kế hoạch 700 tỷ USD để cứu Phố Wall và tránh cho nền kinh tế rơi vào khủng hoảng… Ông Fuld và các lãnh đạo Lehman ngày càng giàu nhưng họ đã lèo lái Lehman Brothers và nền kinh tế của chúng ta đến bờ vực.”

Ngân hàng Lehman Brothers 158 tuổi đã đệ đơn xin bảo hộ phá sản hôm 15-9, sau khi không tìm được đối tác nào chịu mua lại. Ðây là ngân hàng đầu tư lớn nhất ở Mỹ bị phá sản kể từ năm 1990. Vụ phá sản với khoản nợ lên đến 613 tỷ USD của Lehman đã khiến thị trường tài chính toàn cầu bị chấn động.

Hiện nhiều người dân Mỹ vẫn bất bình với kế hoạch giải cứu Phố Wall bởi vì trong khi họ khốn khổ với món nợ thế chấp thì giới ngân hàng và tài chính bỏ túi không ít lợi nhuận từ các cơn sốt bất động sản.

Cuộc điều trần của ông Fuld trước QH càng làm nóng lên thông tin chung quanh một thực tế là lãnh đạo cấp cao của nhiều ngân hàng vẫn bỏ túi tiền bồi thường theo chế độ “hạ cánh vàng”, trong khi một mặt tiếp tục thương lượng để xin được giải cứu.

Tiếp theo ông Fuld, hai cựu giám đốc điều hành của AIG, tập đoàn bảo hiểm lớn nhất nước Mỹ vừa được chính phủ giải cứu, cũng sẽ phải ra điều trần trước QH.

THÁI THANH
Theo AFP và BBC