Cuộc thi là hoạt động cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng: Phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hoá thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”; thực hiện tinh thần Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021: văn hóa phải được đặt ngang hàng với chính trị, kinh tế, xã hội,“văn hóa soi đường cho quốc dân đi”, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Cuộc thi cũng là một trong những hoạt động triển khai Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị về “Đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới” và thiết thực chào mừng Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam.
Đây cơ hội để các nhà văn chuyên nghiệp và không chuyên sáng tạo những tác phẩm văn học phản ánh tâm tư, nguyện vọng, thực tiễn phong phú, nhiều màu sắc về đời sống, việc làm của người công nhân, khích lệ, động viên công nhân hăng say lao động, đổi mới sáng tạo; tôn vinh lực lượng tiên phong trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; về vai trò, hoạt động thiết thực, hiệu quả của tổ chức Công đoàn, góp phần phát triển văn hóa đọc, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của cán bộ, đoàn viên, công chức, viên chức, người lao động.
Thông qua các tác phẩm dự thi, bạn đọc có thể nhìn nhận đầy đủ, chia sẻ và thấu hiểu đời sống, việc làm, vai trò, vị trí của người công nhân và giai cấp công nhân trong bối cảnh tình hình mới; đánh giá đúng vai trò, sứ mệnh, đóng góp của tổ chức Công đoàn đối với người lao động và đất nước.
Cuộc thi được phát động ngày 23/11/2021, kết thúc nhận bài ngày 31/8/2023. Sau gần 2 năm triển khai, Cuộc thi nhận 498 tác phẩm dự thi, trong đó 412 truyện ngắn, 86 tiểu thuyết của gần 300 tác giả là các nhà văn chuyên nghiệp, không chuyên, công nhân, viên chức, học sinh, người cao tuổi và Việt kiều gửi dự thi.
Thông tin tại buổi họp báo, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu chia sẻ, thông qua các tác phẩm dự thi, bạn đọc có thể nhìn nhận đầy đủ, chia sẻ và thấu hiểu đời sống, việc làm, vai trò, vị trí của người công nhân và giai cấp công nhân trong bối cảnh tình hình mới; đánh giá đúng vai trò, sứ mệnh, đóng góp của tổ chức Công đoàn đối với người lao động và đất nước.
Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu phát biểu. |
Theo đánh giá của Ban Tổ chức, các tác phẩm đều theo sát chủ đề cuộc thi là viết về công nhân, công đoàn, mang chất sống và hơi thở của thời đại, phản ánh đúng những vấn đề của công nhân, người lao động và vị trí, vai trò của tổ chức Công đoàn hiện nay.
Bối cảnh được tái hiện trong các tác phẩm rất sinh động, trải dài trên khắp đất nước, đó có thể là những công nhân trên nông trường chè Tây Bắc, những công nhân đang làm việc trong nhà máy, xí nghiệp ở Biên Hòa (Đồng Nai), Bình Dương, đó có thể là những người công nhân đang sống trên những nông trường cao su ở Tây Nguyên, những công nhân vùng mỏ (Quảng Ninh)...
Xuất thân của các nhân vật cũng đa dạng, phong phú. Họ là công nhân ở xưởng dệt, là công nhân may mặc, là công nhân ở các nhà máy trong quá trình chuyển đổi số, hay công nhân khai thác than, khoáng sản, là công nhân đóng giày da, công nhân nhà máy lọc dầu, những người trồng thuốc lá trên núi...
Ban tổ chức cuộc thi đã tổ chức 2 chuyến đi cho các văn thực tế tại Công ty Than Khe Chàm (Quảng Ninh) và công ty Thaco (Quảng Nam). Báo Lao Động cũng giới thiệu gần 90 tác phẩm dự thi trên báo Lao Động cuối tuần và chuyển thể 70 tác phẩm sang podscast, đăng tải trên báo Lao Động điện tử.
Ban Chỉ đạo cuộc thi gồm 6 thành viên từ Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Dân vận Trung ương, do đồng chí Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam làm Trưởng ban Chỉ đạo
Để đảm bảo tính khách quan, chọn ra được những tác phẩm có giá trị nghệ thuật cũng như đúng như yêu cầu cuộc thi, Ban tổ chức mời các nhà văn chuyên nghiệp tham gia Hội đồng Sơ khảo như: Nhà văn Y Ban (Chủ tịch Hội đồng), nhà văn Võ Thị Xuân Hà, nhà văn Sương Nguyệt Minh, nhà văn Đào Bá Đoàn, nhà văn Phong Điệp, nhà văn Cao Duy Sơn, nhà văn Trần Chiến, nhà văn Nguyễn Mạnh Hùng.
Hội đồng chung khảo gồm nhà văn Nguyễn Bình Phương, Phó Chủ tịch Hội nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng; nhà báo Nguyễn Ngọc Hiển, Tổng biên tập báo Lao Động, Phó Chủ tịch Hội đồng; nhà văn Bảo Ninh, nhà văn Dương Hướng, nhà văn Lê Minh Khuê, nhà văn Nguyễn Thị Thu Huệ.
Sau thời gian làm việc công tâm, khách quan, Hội đồng Sơ khảo đã lựa chọn 43 truyện ngắn, 18 tiểu thuyết đề nghị đưa vào Chung khảo cuộc thi.
Hội đồng Chung khảo đã chọn ra 13 truyện ngắn, 11 tiểu thuyết có chất lượng cao nhất, đáp ứng yêu cầu cuộc thi, trình Ban Chỉ đạo và Thường trực Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam xem xét, trao giải.
Danh sách tác giả, tác phẩm đoạt giải sẽ được công bố tại Lễ Tổng kết và Trao giải vào ngày 26/11 tại Nhà hát lớn Hà Nội.