Khoan sức dân, nuôi dưỡng nguồn thu, thúc đẩy phát triển bền vững

Thu ngân sách có thể đạt, thậm chí vượt dù giảm nhiều phí, lệ phí

Chia sẻ về khả năng thu ngân sách giảm do dự báo tăng trưởng GDP năm 2023 của cả nước dù chỉ đạt khoảng trên 5% thấp hơn chỉ tiêu đề ra (khoảng 6,5%), Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết: “Hiện có thể khẳng định thu ngân sách nhà nước có thể đạt, thậm chí vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra trong khi đã thực hiện nhiều chính sách miễn giảm, gia hạn thời gian nộp đối với nhiều loại thuế, phí, lệ phí và tiền sử dụng đất.”

“Việc thu ngân sách tốt gắn liền với sức sống của nền kinh tế, sức khỏe của doanh nghiệp. Tất nhiên, tăng trưởng thấp cũng ảnh hưởng đến thu ngân sách nhà nước nhưng ngành tài chính sẽ nỗ lực hơn nữa để “nuôi dưỡng nguồn thu”, “khoan sức dân” và cũng không để lọt các khoản thu theo luật”, người đứng đầu ngành Tài chính cho biết.

Điểm nhấn của thu ngân sách năm 2023, theo Bộ trưởng Tài chính, chính là công tác đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số ngành Thuế.

Cụ thể, ngành Thuế đã triển khai nhiều biện pháp mang lại hiệu quả cao như: áp dụng hóa đơn điện tử, xây dựng cơ sở dữ liệu hóa đơn, ứng dụng AI trong phát hiện gian lận thuế, thu thuế thương mại điện tử, xây dựng cổng thông tin điện tử ngành thuế, ứng dụng Thuế điện tử (eTax Mobile), kết nối máy khởi tạo tính tiền… tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp cũng như không để lọt các khoản thu theo luật.

Về “nuôi dưỡng nguồn thu”, “khoan sức dân”, Bộ trưởng Tài chính cho biết, theo thống kê giai đoạn 2020-2023, hơn 700 nghìn tỷ đồng đã được chia sẻ lại với người dân, doanh nghiệp trong lúc khó khăn thông qua các chính sách tài khóa mang tính hỗ trợ trực tiếp như miễn, giảm, gia hạn các khoản thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất...

Cụ thể, năm 2020 khoảng 129 nghìn tỷ đồng; năm 2021 khoảng 145 nghìn tỷ đồng; năm 2022 khoảng 233 nghìn tỷ đồng; và năm nay, riêng tiền thuế, thuê đất gia hạn và miễn giảm đã khoảng 196 nghìn tỷ đồng.

Bộ Tài chính cũng đã tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội ban hành Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội sau đại dịch, ước tính gói hỗ trợ lên tới 347 nghìn tỷ đồng..

Công tác chuyển đổi số ngành Tài chính “còn hỗ trợ tốt không chỉ cho việc sửa đổi, ban hành chính sách tài chính, mà còn góp phần ổn định các thị trường tài chính như chứng khoán, bảo hiểm, trái phiếu doanh nghiệp… Các thị trường này bước đầu đã qua giai đoạn khó khăn nhất, dần ổn định trở lại và bước đầu phát triển theo hướng minh bạch, lành mạnh và bền vững hơn” - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhận định.

Thị trường chứng khoán Việt Nam từ đầu năm đến nay chịu sự biến động lớn, nhưng thị trường vẫn được đảm bảo hoạt động thông suốt, an toàn, thanh khoản và đang chuyển biến tích cực theo hướng ngày càng minh bạch, lành mạnh hơn. Thể thế, khung khổ pháp lý đang được rà soát, cập nhật, sửa đổi cho phù hợp hơn với bối cảnh mới.

Chất lượng hàng hóa trên các sàn giao dịch đang được kiểm soát chặt chẽ hơn theo hướng nâng cao chất lượng. Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý đang rất nỗ lực trong việc thúc đẩy quá trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sau khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP, cùng với các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp được Chính phủ đẩy mạnh đang có nhiều tín hiệu ấm dần trở lại. Bên cạnh việc thị trường trái phiếu sơ cấp dần lấy lại niềm tin khi có nhiều doanh nghiệp phát hành hơn, thị trường giao dịch trái phiếu riêng lẻ thứ cấp đã vận hành được hơn 3 tháng với thanh khoản khá và thông tin minh bạch hơn.

Thị trường bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ dù còn nhiều khó khăn nhưng đến nay đã hoạt động quy củ, chất lượng, minh bạch hơn sau sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan quản lý và nhiều đơn vị liên quan.

“Dù thị trường chứng khoán, thị trường bảo hiểm cũng đã chịu tác động rất lớn từ biến động của kinh tế vĩ mô trong nước và quốc tế. Tuy nhiên, như chúng ta đã thấy, nhờ sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của Trung ương, Quốc hội và chỉ đạo trực tiếp từ Chính phủ, Thủ tướng cũng như nỗ lực của cơ quan quản lý các cấp, các thị trường tài chính đã dần ổn định trở lại và hồi phục dần”-Bộ trưởng Tài chính nhận định.

Chuyển đổi số công tác thuế là điểm nhấn của thu ngân sách năm 2023.

Kiên định phương châm “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”

Đánh giá về nhận định, năm 2024 tình hình kinh tế, lạm phát, giá năng lượng và cả địa chính trị trên thế giới… sẽ còn đối mặt với nhiều yếu tố bất ngờ, khó lường, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, dù khó khăn của công tác tài chính-ngân sách sẽ còn tiếp diễn, nhưng ngành Tài chính sẽ nỗ lực cao nhất để vừa đảm bảo nhiệm vụ thu-chi ngân sách, vừa đảm bảo công tác tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, hỗ trợ phục hồi kinh tế một cách hiệu quả nhất bảo đảm phương châm “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ” xuyên suốt từ đầu nhiệm kỳ của Thủ tướng.

Theo người đứng đầu ngành Tài chính, cùng với việc nâng cao hiệu quả công tác đánh giá, tình hình kinh tế, tài chính, các rủi ro bất ổn có thể tác động tới kinh tế trong nước, ngành Tài chính sẽ tiếp tục phát huy tính chủ động, sáng tạo, linh hoạt để hoàn thành các nhiệm vụ trọng tâm đề ra, thu-chi ngân sách hiệu quả, cũng như có giải pháp ứng phó chủ động, có hiệu quả kể cả các tình hình cấp bách, bất ngờ xảy ra.

Nợ công và nợ Chính phủ bảo lãnh vẫn ở mức bền vững, ổn định quanh khoảng 36% GDP trong năm 2023 trước khi giảm xuống khoảng 34,4% vào năm 2025, thấp hơn nhiều so với ngưỡng 60% được Quốc hội đề ra và vẫn ở mức bền vững.

Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc

Cụ thể, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương để chủ động thực hiện linh hoạt, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy giải ngân đầu tư công, chi ngân sách hiệu quả, thực hành tiết kiệm chống lãng phí.

Bộ Tài chính cũng tiếp tục kiên trì tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, nuôi dưỡng nguồn thu bền vững, đồng thời tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số sâu rộng, cải cách thủ tục hành chính mạnh mẽ, nâng cao chất lượng hoạt động và đạo đức thực thi công vụ, tập trung giải ngân đầu tư công, xây dựng công trình hạ tầng nhanh, hiệu quả...

Đáng chú ý, theo đồng chí Hồ Đức Phớc công tác “chống thất thu ngân sách, chống trục lợi qua hoàn thuế Giá trị gia tăng, gian lận hóa đơn, chứng từ, chống buôn lậu… tạo thuận lợi trong xuất-nhập khẩu” sẽ là một nhiệm vụ quan trọng của ngành Tài chính trong thời gian tới.

Ngoài ra, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục các giải pháp để phát triển các thị trường tài chính phát triển ổn định, lành mạnh, bền vững.

“Tinh thần chỉ đạo và triển khai các giải pháp phát triển thị trường tài chính của chúng tôi là nâng cao chất lượng hoạt động, chuyên nghiệp trong cung cấp dịch vụ, tăng cường ứng dụng công nghệ… và gắn sự phát triển thị trường tài chính trong nước với tiêu chí, tiêu chuẩn chung của khu vực và thế giới” – Bộ trưởng Tài chính chia sẻ.

Hiện nhiều chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân vẫn được duy trì và đề xuất thêm, điển hình là Bộ Tài chính đã trình Chính phủ để trình Quốc hội tiếp tục chính sách giảm thuế Giá trị gia tăng trong nửa đầu năm 2024, giảm 50% thuế Bảo vệ môi trường cho xăng dầu trong năm 2024.

Song hành với các chính sách tài khóa thông qua miễn, giảm, gia hạn thuế, tiền thuê đất, ngành Tài chính sẽ tiếp tục đổi mới, sáng tạo, áp dụng chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính… để đồng hành cùng doanh nghiệp vượt khó, tiếp tục phát triển và đóng góp lớn hơn, bền vững hơn vào nguồn thu đất nước.

“Chúng tôi cho rằng đây là những giải pháp rất cần thiết để “nuôi dưỡng nguồn thu”, “khoan sức dân” đồng thời tháo gỡ khó khăn về vốn, thị trường, pháp lý… cho doanh nghiệp phát triển”-đồng chí Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.