Giải quyết dứt điểm vụ khiếu kiện kéo dài ở Nông trường 30-4, Sóc Trăng

Gần đây, hàng trăm hộ dân lại tiếp tục kéo lên Trụ sở tiếp công dân của Trung ương tại TP Hồ Chí Minh để khiếu kiện, làm cho tình hình an ninh trật tự địa phương thêm phức tạp.

Nông trường 30-4 có hơn 4.218 ha diện tích đất nông nghiệp, lâm nghiệp, đất bãi bồi, rừng phòng hộ ven biển... Trước đây, phần lớn khu vực này là đất hoang hóa, chỉ có ít hộ dân đến khai phá trồng lúa, nhưng năng suất rất thấp do đất bị nhiễm phèn, mặn. Năm 1986, nông trường đầu tư xây dựng tuyến đê bao, hoàn chỉnh hệ thống kênh, cống đập ngăn mặn, xổ phèn, bảo đảm sản xuất, nuôi trồng thủy sản có hiệu quả. Từ đó, nông trường tiến hành hợp đồng giao khoán đất cho các hộ dân sản xuất.

Tuy nhiên, trong quá trình điều hành sản xuất kinh doanh, lãnh đạo nông trường bộc lộ nhiều sai sót, gây thắc mắc, bất bình trong bà con nhận khoán đất và phát sinh khiếu nại, tố cáo kéo dài.

Nội dung khiếu kiện yêu cầu được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hạ mức khoán và đòi trả lại diện tích đất đã khai phá trước khi thành lập nông trường; bồi thường những khoản thiệt hại liên quan tổ chức sản xuất, quản lý của nông trường từ năm 1999 trở về trước; tố cáo cán bộ huyện, tỉnh đòi ăn hối lộ  của 80 hộ dân khi làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; cán bộ xã, huyện, tỉnh chiếm dụng hơn 1.884 ha đất mà tỉnh đã giải thể nông trường, giao cho huyện  Cù Lao Dung quản lý; tố cáo một số cán bộ được giao trách nhiệm thanh tra có biểu hiện tiêu cực đã làm giảm mức độ sai phạm; một số cán bộ chiếm dụng tiền của nông trường nhưng chưa được thu hồi xử lý...

Thực hiện sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Sóc Trăng cùng các ngành chức năng đã nhiều lần thành lập đoàn giải quyết khiếu nại của các  hộ dân Nông trường 30-4. Cụ thể đến nay, tỉnh đã thu hồi hơn 554 ha đất của nông trường để giao lại cho 313 hộ dân cư ngụ trong khu vực nông trường có công khai phá từ năm 1986 trở về trước.

Thực hiện chủ trương sắp xếp lại nông lâm trường quốc doanh, tỉnh tiếp tục thu hồi thêm 1.224,07 ha cấp cho 989 hộ là nông trường viên trước đây và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Năm 2007, do làm ăn kém hiệu quả, UBND tỉnh đã quyết định  giải thể Nông trường 30-4, phần quỹ đất còn lại được giao về huyện Cù Lao Dung quản lý để xem xét giao đất cho các hộ chưa có đất, thiếu đất sản xuất.

Ðồng thời UBND tỉnh cũng  ban hành quyết định buộc nông trường trả lại số tiền gần 5,3 tỷ đồng chênh lệch khoán cho 1.236 hộ mà nông trường đã thu trước đây (gồm tiền chênh lệch mức khoán, giá lúa,  thu quỹ xây dựng cơ sở hạ tầng). Về xử lý nội bộ, khiển trách tập thể chi ủy, chi bộ Nông trường 30-4. Các ông Nguyễn Phong Lưu (giám đốc), Phạm Công Nghiệp (phó giám đốc) ngoài việc bị kiểm điểm, cách chức do thái độ quan liêu, thiếu dân chủ trong quản lý, bao chiếm đất đai, còn bị truy tố trước pháp luật về tội lập quỹ trái phép. Tòa án Nhân dân Tối cao xét xử phúc thẩm tuyên phạt Nguyễn Phong Lưu và Phạm Công Nghiệp mỗi bị cáo hai năm tù giam; Huỳnh Quý Nhì, nguyên kế toán trưởng một năm tù giam.

UBND tỉnh Sóc Trăng còn thành lập Ðoàn thanh tra xác minh, làm rõ những việc tố cáo một số cán bộ liên quan đất đai, tài chính ở Nông trường 30-4. Theo kết luận mới đây của Ðoàn thanh tra : Nội dung tố cáo cán bộ huyện, tỉnh đòi ăn hối lộ của 80 hộ dân khi làm giấy CNQSDÐ là hoàn toàn không có căn cứ, vì các hộ này chưa bảo đảm yêu cầu làm thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất. Cụ thể là chưa đo hết diện tích đất, hồ sơ làm giấy CNQSDÐ không cho ghi năm khai phá đất, vượt hạn điền...

Hơn nữa, việc cho rằng cán bộ xã, huyện, tỉnh chiếm đất của nông trường là không đúng sự thật. Thực tế,  số cán bộ này đều có hợp đồng nhận khoán đất tại nông trường. Tuy nhiên, việc cho cán bộ hợp đồng nhận khoán khai thác mặt nước nuôi trồng thủy sản trong thời gian tình hình khiếu kiện của các hộ dân có liên quan đất đai ở nông trường chưa được giải quyết dứt điểm, nên đã tạo ra dư luận không tốt.

Trường hợp ông Trương Minh Phước, nguyên Trưởng Ðoàn thanh tra Nông trường 30-4 (thời điểm 1999) nhận 18 triệu đồng của nông trường là có thật. Việc tố cáo một số cán bộ nông trường : Nguyễn Phong Lưu, Phạm Công Nghiệp, Huỳnh Qúy Nhì chiếm dụng tiền quỹ nông trường là đúng. Tòa án hai cấp đã buộc ba đối tượng này hoàn trả Nhà nước 135.405.780 đồng.

Ðồng thời, tỉnh cũng chỉ đạo UBND huyện Cù Lao Dung phối hợp với Ban thanh lý giải thể Nông trường 30-4, tổ chức thanh lý các hợp đồng giao khoán mặt nước nuôi thủy sản trước đây ở nông trường. Diện tích đất nuôi thủy sản xử lý theo phương án đã được tỉnh phê duyệt, xem xét cụ thể các trường hợp hộ nông dân không có đất, thiếu đất sản xuất có hộ khẩu tại địa phương để giao đất đúng theo quy định của pháp luật.

Mặt khác, tỉnh còn giao cơ quan chức năng xem xét mức độ sai phạm của ông Trương Minh Phước, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường, nguyên trưởng đoàn thanh tra của Thanh tra tỉnh thực hiện việc thanh tra kinh tế tại Nông trường 30-4 để đề xuất hình thức xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Nhiều năm qua, tỉnh Sóc Trăng cùng các ngành chức năng đã có nhiều nỗ lực tập trung giải quyết khiếu nại, tố cáo của bà con Nông trường 30-4 theo đúng pháp luật và chỉ đạo của Chính phủ.

Ðến nay, việc khiếu kiện của các hộ dân ở Nông trường 30-4 về cơ bản đã được giải quyết. Thế nhưng, một số hộ dân vẫn chưa thỏa mãn, tiếp tục khiếu nại đến các cơ quan, bộ ngành Trung ương. Hiện nay, 110 hộ dân ở ấp Võ Thành Văn, xã An Thạnh Nam, huyện Cù Lao Dung nông trường viên 30-4 trước đây, cho rằng UBND tỉnh Sóc Trăng chưa thực hiện đầy đủ nội dung chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và yêu cầu đòi trả lại 820 kg lúa/ha/năm trong suốt thời gian nông trường thu khoán, chỉ chấp nhận nộp thuế nông nghiệp 180 kg lúa/ha/năm (trước đây nông trường thu khoán 1.000 kg lúa/ha/năm). Và đòi trả lãi trên các khoản thu sai theo mức lãi suất mà nông trường cho họ vay sản xuất trước đây, tính theo phương thức lãi nhập vốn. Ðồng thời yêu cầu cấp trên phúc tra lại kết luận của Ðoàn thanh tra tỉnh.

Trước những yêu cầu trên, Ðoàn công tác giải quyết khiếu nại của tỉnh cũng đã gặp gỡ, trao đổi với bà con để làm rõ những vấn đề còn vướng mắc nhằm giải quyết cụ thể, dứt điểm từng trường hợp trên quan điểm vấn đề nào mà trước đây giải quyết còn thiếu sót, chưa đúng thì giải quyết lại cho đúng, đồng thời khẳng định những nội dung đã giải quyết đúng.

Hiện nay, UBND tỉnh Sóc Trăng đang tiếp tục xem xét việc khiếu nại của các hộ dân ở Nông trường 30-4 để giải quyết hợp tình, hợp lý trên cơ sở pháp luật và chỉ đạo của Chính phủ.