Dự buổi làm việc, có đồng chí Hồ Văn Niên, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Gia Lai.
Báo cáo tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai Nguyễn Hữu Quế cho biết, Gia Lai được thiên nhiên ưu đãi về tài nguyên, đất đai, khí hậu và là nơi còn rất nhiều dư địa, cơ hội đầu tư phát triển trong các lĩnh vực, đặc biệt là tiềm năng phát triển các nguồn năng lượng tái tạo như: Thủy điện, điện mặt trời, điện gió, điện sinh khối...
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Gia Lai được quy hoạch 88 dự án năng lượng tái tạo với tổng quy mô công suất trên 4.347.000MW gồm: 60 dự án thủy điện với tổng quy mô công suất trên 2.300.000MW; 9 dự án điện mặt trời với tổng công suất 787MWp, tương đương công suất 630MW; 17 dự án điện gió với tổng quy mô công suất trên 1.200.000MW; 2 dự án nhà máy điện sinh khối từ bã mía với tổng công suất 129,6MW; hơn 3.200 hệ thống điện mặt trời mái nhà, tương đương công suất 480MW.
Các dự án này đang được tỉnh Gia Lai kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương và các bộ, ngành có liên quan xem xét, đưa vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021-2030, có xét đến năm 2050 (Quy hoạch Điện VIII) đối với 135 dự án nguồn năng lượng tái tạo và lưới điện truyền tải có tính khả thi, với tổng công suất khoảng 15.566MW nhằm huy động các nguồn lực để phát triển với chất lượng ngày càng cao.
 |
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai Trương Hải Long phát biểu tại buổi làm việc. |
Khi các dự án, công trình năng lượng triển khai xây dựng trên địa bàn, tỉnh Gia Lai sẽ chỉ đạo chủ đầu tư các dự án năng lượng phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện các chính sách về bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định canh, hỗ trợ sản xuất và đào tạo nghề cho hàng nghìn lao động địa phương trong giai đoạn xây dựng và tạo việc làm, thu nhập ổn định cho hàng trăm lao động kỹ thuật vận hành sản xuất khi hoàn thành công trình theo quy định.
Nhân dân trong vùng các dự án năng lượng được bồi thường, hỗ trợ theo chính sách, pháp luật nên có nguồn vốn để đầu tư phát triển sản xuất, các điều kiện sinh hoạt như điện, nước sinh hoạt, phương tiện đi lại được cải thiện.
Tuy nhiên, hiện tại vẫn còn một số hộ dân chưa đồng ý với mức đền bù của một số dự án năng lượng, đang được chính quyền địa phương quan tâm, theo dõi và xử lý triệt để trước khi các dự án năng lượng đưa vào vận hành.
Tại buổi làm việc, các thành viên Đoàn giám sát yêu cầu Gia Lai cần khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý quy hoạch và đầu tư phát triển các dự án. Trong đó, các công trình năng lượng chịu sự điều chỉnh của rất nhiều văn bản pháp luật trong nhiều lĩnh vực khác nhau liên quan như đất đai, đầu tư, xây dựng, doanh nghiệp, giá, điện lực, tài nguyên nước, thủy lợi, bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường đã và đang gây khó khăn cho Gia Lai trong quá trình thực hiện phát triển năng lượng điện.
Ngoài ra, Đoàn giám sát cũng yêu cầu tỉnh Gia Lai báo cáo làm rõ việc đền bù, di dân, tái định cư tại một số dự án phát triển năng lượng thủy điện, năng lượng gió chưa đáp ứng được tiêu chí bảo đảm sinh kế và an sinh cho người dân cũng như sự phối hợp, chỉ đạo của tỉnh với các chủ đầu tư trong các dự án di dân, tái định cư, bảo đảm các tiêu chí an sinh xã hội…
Về phía tỉnh Gia Lai kiến nghị với Đoàn giám sát, báo cáo Quốc hội chỉ đạo xây dựng và ban hành Luật về năng lượng tái tạo để địa phương có cơ sở triển khai các vấn đề liên quan mang tính cấp bách; đồng thời, kiến nghị Chính phủ cùng các bộ, ngành sớm ban hành Quyết định quy định về quản lý, thực hiện các dự án điện cấp bách thuộc quy hoạch phát triển điện lực để triển khai thực hiện trong thời gian tới.
Cùng với đó là ban hành các quy định cụ thể về bồi thường, hỗ trợ đối với diện tích đất và tài sản gắn liền với đất nằm trong phạm vi hành lang an toàn của cột tháp gió, như xác định diện tích đất bị ảnh hưởng, mức độ ảnh hưởng, tính toán mức bồi thường, hỗ trợ về đất, nhà cửa, vật kiến trúc, cây trồng, chuồng trại, gia súc... làm cơ sở triển khai thực hiện, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Phát biểu tại buổi làm việc, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường đánh giá cao những kết quả toàn diện mà tỉnh Gia Lai đã đạt được trong thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng, giai đoạn 2016-2021.
Theo đồng chí Bùi Văn Cường, các dự án đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển kinh tế-xã hội và du lịch của địa phương, bảo đảm an ninh năng lượng, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng phụ tải điện của Gia Lai nói riêng và cả nước nói chung.
Tuy nhiên, đồng chí Bùi Văn Cường đề nghị lãnh đạo tỉnh Gia Lai cần tiếp thu đầy đủ ý kiến và các vấn đề được thành viên Đoàn giám sát đặt ra; đồng thời, đề ra giải pháp khắc phục nhằm hoàn thiện thể chế về phát triển năng lượng trước thực tế nhiều dự án điện gió trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã xây dựng hoàn thành nhưng chưa được công nhận vận hành thương mại, chưa được đấu nối phát điện lên hệ thống điện quốc gia.
 |
Nhân kỷ niệm 76 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7), đồng chí Bùi Văn Cường và Đoàn công tác đã đến thăm, tặng quà cho ông Nguyễn Cường, gia đình liệt sĩ, trú tại thành phố PleiKu, tỉnh Gia Lai. |
Về các hạn chế, tồn tại trong phát triển nguồn điện, lưới điện truyền tải, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng, khi nhà nước cho phép các dự án điện của các doanh nghiệp thực hiện xây dựng nhưng không được truyền tải, đấu nối hay không bán được trên điện lưới quốc gia gây lãng phí nguồn lực rất lớn của xã hội, cho dù đó là tài sản tư nhân hay nhà nước thì cũng là nguồn lực của xã hội, của đất nước.
Trước khi cho phép xây dựng, phê duyệt chủ trương đầu tư thì các bộ, ban, ngành cần tính luôn công suất để giải tỏa, tránh để như thời điểm hiện tại các dự án đứng im, đắp chiếu như vậy thì quá lãng phí.
Khẳng định, đề cao vai trò giám sát của nhân dân
Đồng chí Bùi Văn Cường cho biết, trong việc giám sát Luật thực hành tiết kiệm chống lãng phí, các báo cáo về Bộ Chính trị, Đoàn giám sát cũng đã báo cáo, kiến nghị một số dự án phải chuyển sang cơ quan điều tra, vì khi bỏ một nguồn tiền lớn như thế mà lãng phí không sử dụng thì trách nhiệm thuộc về ai, phải có cơ quan điều tra khởi tố và xử lý những người có trách nhiệm liên quan.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội khẳng định, luật quy định Quyết định chủ trương đầu tư phải chịu trách nhiệm về tính hiệu quả. Do đó, các vấn đề thực hiện dự án, mua điện, bán điện cần tập trung tháo gỡ…
Nhân kỷ niệm 76 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7), đồng chí Bùi Văn Cường và Đoàn công tác đã đến thăm, tặng quà cho 2 gia đình chính sách là ông Vũ Hữu Tụng, thương binh và ông Nguyễn Cường, gia đình liệt sĩ, trú tại thành phố PleiKu, tỉnh Gia Lai.
