Đợt tăng giá mới bắt đầu

Ðau đầu khi đi chợ

Mấy hôm nay, chị Lê Thị Trang (quận Thanh Xuân, Hà Nội) thật sự lo lắng khi xách làn ra chợ. Lương chưa tăng nhưng giá mặt hàng nào ở chợ cũng tăng chóng mặt. Tần ngần đứng trước quầy bán thịt lợn, chị Trang chỉ dám mua hai lạng thịt nạc vai với giá 13.000 đồng, thay vì ba lạng như trước đây bởi hiện nay mỗi lạng thịt đã tăng hơn 1.000 đồng. Rau muống cũng tăng từ 3.000 đồng lên 4.000 đồng/mớ. Ðậu phụ tăng từ 1.500 đồng lên 2.000 đồng/bìa. Tính riêng tiền mua thức ăn mỗi ngày của gia đình (hai vợ chồng cùng một con nhỏ), chị đã phải chi hơn 60.000 nghìn đồng/ngày. Ðấy là chưa kể đến tiền mua gạo, ga, mắm muối... Trong khi tiền lương công nhân của hai vợ chồng chỉ được ba triệu đồng/tháng.

Giống như chị Trang, các bà nội trợ mỗi khi đi chợ đều đau đầu cho việc tính toán mua gì để vừa ngon miệng vừa hợp túi tiền. Bác Trần Kim Thoa (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) than thở, lương hưu của hai vợ chồng bác chỉ có hơn hai triệu đồng/tháng, dù tằn tiện đến mấy cũng chỉ bảo đảm bữa cơm đạm bạc cho hai người, chứ không dám cải thiện bữa ăn gia đình như trước đây vì nếu mua một con gà ta làm sẵn loại 1 kg thì đã mất hơn 85.000 đồng, tăng hơn 15.000 đồng so với trước đây. Số tiền mua gà đủ cho bác đi chợ hai ngày. Bác Thoa cho biết thêm, tiền mua thức ăn hằng ngày có thể dè xẻn nhưng khoản chi mua gạo thì không thể tiết kiệm cho dù giá gạo cũng tăng đáng kể. Hiện gạo tám Hải Hậu đã tăng thêm 15.000 đồng/yến.

Nhìn chung, trên thị trường, hầu hết các mặt hàng thiết yếu đều tăng giá. Chỉ trong vòng tháng 11, có mặt hàng đã tăng giá tới bốn lần. Thông tin về quyết định tăng lương tối thiểu từ ngày 1-1-2008 cùng việc tăng giá xăng, dầu mới đây lại càng thổi bùng cơn "sốt" giá. Ðiển hình như mặt hàng thực phẩm tươi sống, nhất là thịt lợn, thịt gà tại các chợ đang biến động theo kiểu mỗi ngày một giá.

Theo chị Trần Thu Huyền, người bán thịt lợn tại chợ Thái Hà, chưa khi nào nguồn hàng thịt lợn lại khan hiếm như hiện nay. Trước đây, một xe lợn đổ buôn cho lò mổ tại Hà Nội trung bình chở 70 con, nay chỉ còn 30 con. Những người bán thịt lợn như chị phải thức dậy từ 2, 3 giờ sáng để xếp hàng mua lợn. Nếu đến muộn là không có hàng để mua. Nguyên nhân chủ yếu là do rất ít người nuôi lợn vì giá thức ăn chăn nuôi, chi phí vận chuyển tăng cao, nuôi lợn không có lãi. Mặt khác, dịch tai xanh cũng đang làm cho đàn lợn giảm sút. Nguồn cung thiếu đã đẩy giá thịt lợn móc hàm tăng từ 33.000 đồng/kg lên 37.000 đồng/kg. Như vậy, giá bán lẻ cũng tăng trung bình 5.000-10.000 đồng/kg tùy từng loại thịt mông hay nạc vai, sườn...

Dự báo từ nay đến Tết, giá còn tăng thêm từ 15.000 đến 20.000 đồng/kg. Giá các loại thịt bò cũng tăng trung bình 5.000 đồng/kg như thịt bò thăn tăng từ 80.000 đồng lên 85.000 đồng/kg, thịt bắp bò tăng từ 70.000 đồng/kg lên 75.000 đồng/kg.

Trước tình hình giá thịt gia súc tăng mạnh, các công ty chế biến thực phẩm cũng đã điều chỉnh tăng giá một số mặt hàng xúc xích, đồ nguội, đồ hộp, chả giò, chả lụa... như Công ty Vissan tăng từ 5% đến 7%, Công ty chăn nuôi chế biến thực phẩm Sài Gòn tăng 10%, Công ty kinh doanh thủy sản TP Hồ Chí Minh tăng 5%, Xí nghiệp chế biến hàng xuất khẩu Cầu Tre tăng 13%- 14%.    

Không chỉ các mặt hàng thực phẩm tăng giá, nhiều mặt hàng khác đang bước vào đợt tăng giá mới. Chị Trịnh Thị Hạnh, chủ cửa hàng bán gạo tại chợ Nguyễn Khắc Cần (Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết, đang là thời kỳ giáp hạt cho nên nguồn cung trong nước hạn chế, khiến giá gạo tăng lên. Bên cạnh đó, lũ lụt xảy ra ở miền trung cũng là nguyên nhân góp phần đẩy giá gạo lên cao.

Cũng theo chị Hạnh, một loạt các mặt hàng khác như dầu ăn, miến, đỗ xanh, lạc, vừng, bột mì.. cũng đang nối đuôi nhau tăng giá. Trong đó, tăng giá nhiều nhất vẫn là dầu ăn. Chỉ trong vòng từ cuối tháng 10 cho đến nay, mặt hàng này đã tăng giá tới bốn lần với mức tăng 10%/lần. Trung bình một can dầu 5 lít Simply hay Neptune đã tăng từ 95.000 đồng lên 135.000 đồng.

Ðáng chú ý là nhiều dịch vụ cũng bắt đầu tăng giá "ăn theo" giá xăng dầu. Cụ Chu Thị Nhân hơn 70 tuổi nhà ở đường Trần Hưng Ðạo (Hà Nội) phàn nàn, thuê một cuốc xe ôm từ nhà đến Bệnh viện Hữu Nghị thăm người ốm chỉ khoảng hơn hai km mà người lái xe nhất định đòi 7.000 đồng, tăng hơn trước 2.000 đồng. Cụ cự nự với anh xe ôm thì anh phân trần: giá xăng tăng như thế thì giá đi xe ôm cũng phải tăng thôi.

Tương tự, một loạt các dịch vụ khác như sửa chữa xe máy, rửa xe... bắt đầu tăng thêm 10%. Chị Nguyễn Bích Vân (quận Cầu Giấy, Hà Nội) có con bảy tháng tuổi, mấy ngày nay đến các trung tâm cung cấp người giúp việc đều thất vọng quay về vì người giúp việc yêu cầu tăng lương thêm từ 25% đến 30%. Với thu nhập của hai vợ chồng chị thì khó có thể thuê người giúp việc.

Tăng cường kiểm soát thị trường

Theo Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh, việc tăng giá bán lẻ xăng dầu trong nước là không thể tránh khỏi. Tăng giá xăng, dầu chắc chắn sẽ làm nhiều loại hàng hóa, dịch vụ tăng theo. Mặt khác, từ nay đến Tết Nguyên đán, nhu cầu sử dụng hàng hóa dịch vụ sẽ tăng mạnh, càng tạo sức ép tăng giá lớn. Biện pháp quan trọng trước mắt để kiềm chế tăng giá là các bộ, ngành, địa phương bảo đảm cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu để giữ ổn định giá, tránh hiện tượng đột biến về giá do khan hiếm hàng. Bên cạnh đó, cũng cần tăng cường các biện pháp kiểm soát giá độc quyền, kiểm soát các yếu tố hình thành giá của những hàng hóa dịch vụ có giá tăng bất hợp lý.

Bộ Tài chính đã yêu cầu các UBND các tỉnh, thành phố thành lập tổ kiểm tra liên ngành thực hiện thanh tra, kiểm tra, phát hiện kịp thời các hành vi định giá, liên kết định giá bất hợp lý, đầu cơ găm hàng, đẩy giá lên cao. Việc tăng giá xăng, dầu lần này sẽ tác động rất lớn tới các đối tượng là hộ nghèo, hộ gia đình gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh. Vì thế Nhà nước đã có chính sách hỗ trợ trực tiếp những đối tượng này như cấp dầu hỏa thắp sáng không thu tiền hoặc hỗ trợ bằng tiền để mua dầu hỏa thắp sáng; cho các ngư dân vay vốn với lãi suất ưu đãi để đầu tư đóng mới các tàu khai thác xa bờ hay dãn nợ các khoản đã vay phục vụ sản xuất...

Theo Thứ trưởng Công thương Nguyễn Cẩm Tú, Bộ Công thương đã chỉ đạo các doanh nghiệp trực thuộc bộ tập trung đẩy mạnh sản xuất để bảo đảm đủ hàng với chất lượng tốt, kiên quyết không xảy ra tình trạng thiếu hàng, sốt giá, nhất là các mặt hàng bánh mứt kẹo, thực phẩm chế biến, rượu, bia, sữa... Các doanh nghiệp có trách nhiệm cung ứng các mặt hàng chính sách (dầu hỏa, muối i-ốt) tiến hành dự trữ, chuẩn bị chu đáo đủ lượng hàng hóa, bảo đảm đưa hàng đến tận vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Bộ Công thương cũng yêu cầu Sở Công nghiệp, thương mại các tỉnh, thành phố tăng cường công tác quản lý thị trường, kiểm tra, kiểm soát thị trường, chống buôn lậu và gian lận thương mại, góp phần bình ổn thị trường.

Giám đốc Sở Thương mại TP Hồ Chí Minh Phạm Hoàng Hà khẳng định, từ nay đến Tết Nguyên đán, để không xảy ra tình trạng tăng giá do thiếu hàng, thành phố đã chủ trương ứng trước vốn không tính lãi cho các cơ sở chăn nuôi lớn cung cấp thịt gà, lợn, bò, cá... Tổng công ty lương thực Miền Nam, Công ty lương thực TP Hồ Chí Minh cam kết cung cấp đủ hàng, bình ổn giá lương thực. Sở Thương mại phối hợp các ngành liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát các cơ sở sản xuất, kinh doanh, các chợ, các cửa hàng để ngăn chặn, phát hiện, xử lý những trường hợp đầu cơ, tích trữ, tạo tình trạng khan hiếm hàng để nâng giá. Các cơ sở sản xuất kinh doanh phải niêm yết giá rõ ràng.