Ngày 30/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 41/QĐ-TTg công nhận 27 Bảo vật quốc gia. Trong đó, tỉnh Đồng Nai vinh dự được công nhận một bảo vật là Sưu tập đàn đá Bình Đa, gồm 51 thanh, đoạn.
Hiện vật được phát hiện trong cuộc khai quật di chỉ khảo cổ Bình Đa, phường An Bình, thành phố Biên Hòa, rộng 7ha vào năm 1979 và năm 1983. Các thanh, đoạn, mảnh đàn nằm rải rác thành các cụm ở độ sâu cách nền đồi 55-90cm, lẫn với gốm vỡ và công cụ lao động bằng đá.
 |
Các đại biểu tham quan bộ Sưu tập đàn đá Bình Đa đang được lưu giữ tại Bảo tàng Đồng Nai. |
Sưu tập đàn đá Bình Đa có hình thức độc đáo, đạt đến đỉnh cao của kỹ thuật chế tác điêu luyện. Đây không chỉ là tư liệu minh chứng đời sống văn hóa tinh thần rất đa dạng, phong phú của cư dân cổ Bình Đa, mà còn khẳng định niên đại của tập hợp di vật này, một vấn đề khoa học chưa có đầy đủ về cơ sở khoa học trước khi sưu tập này được khảo cổ học khai quật.
Về hình dáng, những thanh đá dài, dẹt, thẳng, có thiết diện hình thoi hoặc tam giác. Hai rìa cạnh song song, cong lõm, bề mặt thân phẳng thẳng hoặc cong lõm thắt eo ở giữa. Các vết chế tác có hướng đục theo chiều thống nhất từ rìa cạnh vào giữa thân, độ sâu khoảng 0,02-0,05cm.
Sưu tập đàn đá Bình Đa là sản phẩm văn hóa bản địa, nhạc cụ cổ xưa nhất của cư dân thời tiền sử trên vùng đất Đồng Nai. Phát hiện sưu tập đàn đá trong tầng văn hóa khu di tích Bình Đa đã đem lại đầy đủ cứ liệu để xác nhận truyền thống chế tác đàn đá ở Việt Nam đã xuất hiện cách ngày nay từ 3.500 đến 4.000 năm.
Hội đồng Di sản quốc gia đánh giá, Sưu tập đàn đá Bình Đa có hình thức độc đáo, kỹ thuật chế tác điêu luyện. Đồng Nai cũng được các nhà khảo cổ nhận định là một trong những trung tâm chế tác đồ đá đạt trình độ cao thời tiền sử ở vùng đất Nam Bộ.
Phát biểu tại lễ công bố, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai Nguyễn Sơn Hùng đề nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị, địa phương xây dựng đề án bảo vệ và phát huy Bảo vật quốc gia Sưu tập đàn đá Bình Đa gắn với việc phát triển kinh tế, văn hóa, du lịch của địa phương.
Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá giá trị của bảo vật quốc gia Sưu tập đàn đá Bình Đa tới đông đảo người dân, du khách trong và ngoài nước.
Lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai cũng đề nghị, các ngành liên quan phối hợp với các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu, lựa chọn các hiện vật có đầy đủ những tiêu chí để lập hồ sơ trình Chính phủ công nhận Bảo vật quốc gia trong thời gian tới.
