Diễn biến mới về tiến độ xử lý tồn tại, vướng mắc tại dự án TISCO 2

Chủ động đàm phán

Đó là thông tin mới nhất được Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cập nhật về tiến độ xử lý những tồn tại, vướng mắc tại dự án mở rộng giai đoạn 2 Nhà máy Gang thép Thái Nguyên (TISCO 2).

Vướng mắc chính của dự án liên quan đến tranh chấp giữa chủ đầu tư là Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) và nhà thầu là Công ty hữu hạn Tập đoàn Khoa học công nghiệp luyện kim Trung Quốc (MCC) về hợp đồng nhà thầu trọn gói (hợp đồng EPC).

Để việc đàm phán giải quyết những tồn tại, hạn chế của hợp đồng EPC của dự án TISCO 2 đạt được kết quả thực chất, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ đồng ý về việc tổ chức đoàn đi công tác Trung Quốc từ ngày 13/3 đến ngày 19/03.

Mục đích nhằm trực tiếp chỉ đạo Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC), Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) và TISCO đàm phán với đối tác MCC. Đồng thời có công hàm đề nghị lãnh đạo Ủy ban Giám sát và Quản lý tài sản Nhà nước Trung Quốc (SASAC) tham dự đàm phán và chỉ đạo MCC cử lãnh đạo có đủ thẩm quyền và trách nhiệm trong việc quyết định các vấn đề pháp lý, thương mại liên quan đến dự án TISCO 2 trực tiếp đàm phán với Đoàn công tác.

Như vậy, việc triển khai đoàn đoàn công tác của Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp ngay sau khi Trung Quốc mở cửa trở lại sau đại dịch Covid-19 có tính chất rất quan trọng.

Ngoài việc cụ thể hóa những nhận thức chung đã đạt được giữa hai đồng chí Tổng Bí thư Đảng Cộng sản hai nước trong chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng năm 2022 là tăng cường quan hệ giao lưu hợp tác giữa các cơ quan tương ứng của hai nước, trong đó có Biên bản ghi nhớ (MOU) đã ký giữa Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và SASAC, việc xử lý các vấn đề liên quan dự án TISCO 2 là hết sức cấp thiết, thể hiện tính chủ động của phía Việt Nam trong việc hiện thực hóa các nhận thức chung này.

Tiến triển mang tính chất phá băng

Trước đó, tiến độ xử lý những tồn tại, vướng mắc tại dự án TISCO 2 đã có những chuyển động tích cực từ cuối năm 2022. Cụ thể, sau rất nhiều năm bị đình trệ, MCC đã cử đoàn công tác đến làm việc trực tiếp tại Việt Nam từ ngày 14-24/10/2022 để khảo sát, đánh giá, trao đổi với các cấp có thẩm quyền và doanh nghiệp liên quan của Việt Nam về dự án.

Việc MCC cử đoàn công tác sang làm việc trực tiếp tại Việt Nam trong bối cảnh Trung Quốc vẫn đang thực hiện chính sách phòng, chống dịch Covid-19 nghiêm ngặt đã cho thấy sự chỉ đạo trực tiếp, quyết liệt của Bộ Chính trị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo và Ủy ban, cũng như việc tranh thủ sự ủng hộ, hỗ trợ của các cơ quan liên quan hai nước thông qua các kênh ngoại giao đã có tác động rất lớn, làm thay đổi nhận thức và hành động của MCC, dẫn đến việc MCC chuyển từ thái độ bất hợp tác, chậm phản hồi đối với các yêu cầu, đề nghị của chủ đầu tư sang chủ động phối hợp, phản hồi nhanh chóng hơn với các yêu cầu của TISCO.

Dưới tác động của giải pháp ngoại giao và sự tham dự của lãnh đạo cấp cao Việt Nam, việc MCC cử Đoàn công tác sang Việt Nam là minh chứng cụ thể cho việc thực hiện những nhận thức chung đã đạt được giữa các bên tại cuộc hội đàm trực tuyến tổ chức ngày 21/9/2022 và là một tiến triển thực chất mang tính phá băng, bước đầu tạo lập niềm tin giữa hai bên.

Các nỗ lực của phía Việt Nam cũng tạo cơ sở cho đối tác MCC thể hiện thiện chí và mong muốn giải quyết các tồn tại, vướng mắc của Dự án TISCO 2.

Chuyến công tác của MCC đã tạo ra bước đột phá trong quá trình giải quyết các tồn tại của Dự án TISCO 2 khi lần đầu tiên hai bên đã cùng khảo sát, tiếp cận trên thực tế đối với các máy móc, thiết bị đã tập kết tại hiện trường, bước đầu giúp đưa ra định hướng sơ bộ về việc xử lý công việc tiếp theo trong thời gian tới.

Tuy nhiên, do hạn chế về thời gian, phạm vi ủy quyền và thành phần đoàn công tác nên mặc dù nhiều nội dung đã được hai bên đồng ý đưa vào Biên bản ghi nhớ nhưng vào phút chót, MCC đã từ chối ký Bản ghi nhớ.