Đạo đức với đối tác và đối thủ

Những hành vi trái với đạo đức

Một doanh nhân Việt kiều về Việt Nam làm ăn, do không thể đứng tên công ty, đã nhờ một người bạn chí cốt đứng tên giùm và cho hùn một phần vốn vào đó. Thời gian sau, công ty ăn nên làm ra, người bạn chí cốt vì mê tiền và danh vọng nên đã tìm cách hất luôn người chủ thật sự của công ty ra khỏi doanh nghiệp.

Anh A giỏi về  kỹ thuật, hợp tác với anh B mạnh về vốn và có khả năng mở thị trường, để lập công ty AB. Đến khi công ty lớn mạnh, anh A- lúc này đã tích lũy đủ vốn và tạo được nhiều mối quan hệ rộng rãi với khách hàng, âm thầm lập thêm một công ty cùng ngành nhờ người nhà đứng tên hoạt động song song và “hốt trọn” khách hàng của doanh nghiệp hợp tác AB.

Hai người góp vốn làm ăn chung. Lợi dụng sự cả tin của đối tác, một người đưa người thân vào những vị trí then chốt và lén lút rút bớt lợi nhuận của doanh nghiệp.

Những chuyện tương tự như vậy xảy ra là do những doanh nhân đó không có đạo đức. Họ có thể thành công bước đầu, nhưng nếu chỉ dựa trên sự tráo trở thường không bền. Hơn nữa, họ không có “uy” để quản lý nhân viên và thiếu sự tín nhiệm của khách hàng. Quan trọng hơn, sau này nếu họ cần mở rộng kinh doanh thì còn ai dám hợp tác?

Hành xử chuyên nghiệp với đối tác

Để có thể hợp tác với nhau lâu dài, các đối tác cần:

Thứ nhất, xác định xem đối tác có “ăn rơ” với mình không? Hai bên có tôn trọng và tin tưởng nhau không? Thứ hai, bàn bạc thật kỹ về việc quyền lợi và nghĩa vụ giữa hai bên, và nên cụ thể hóa sự thỏa thuận bằng văn bản. Thứ ba, hoạch định hướng đi lâu dài của doanh nghiệp, nếu thành công hay thất bại thì giải quyết theo cách nào là hợp lý. Thứ tư, nên  thiết lập hệ thống quản lý nhân sự chuyên nghiệp. Thứ năm, phải thông tin với nhau rõ ràng và trung thực. Và cuối cùng, điều quan trọng hơn hết là phải có lòng tin lẫn nhau.

Làm được như thế các đối tác phần nào sẽ tránh được những diễn tiến xấu trong quá trình hợp tác. Một khi đã đối xử với nhau như thế, dù phải chia tay các bên hợp tác vẫn nể trọng và quan hệ tốt với nhau.

Cạnh tranh không lành mạnh với đối thủ

Đối thủ ở đây là những doanh nghiệp khác cạnh tranh trực tiếp hoặc gián tiếp với doanh nghiệp. Lợi dụng câu nói “thương trường là chiến trường”, một số doanh nghiệp đã tìm mọi cách “giết” hay làm suy yếu đối thủ bằng nhiều chiêu cạnh tranh không lành mạnh.

Có doanh nghiệp nhờ vào thế chính trị, hay quen biết, tìm cách không cho công ty có cùng ngành nghề thành lập, hay triển khai sản phẩm mới.

Có doanh nhân tìm cách làm hỏng sản phẩm của đối thủ, hoặc thu gom sản phẩm rồi tung tin bất lợi về đối thủ.

Có doanh nghiệp gài người hoặc thâm nhập vào hệ thống máy tính của đối thủ để lấy cắp thông tin.

Có doanh nhân lợi dụng sự quản lý lỏng lẻo của các cơ quan chức năng, sao chép, làm nhái 100% sản phẩm của người khác và dán mác của mình lên.

Những hành vi như vậy thể hiện sự yếu kém, sự thiếu tự tin của các doanh nhân. Có những hành vi sẽ bị pháp luật xử lý, có những hành vi sẽ bị cộng đồng doanh nhân phản ứng, và có những hành vi khiến họ sẽ phải xấu hổ với chính bản thân mình.

Sao không sống chung với đối thủ?

Tùy theo chiến lược kinh doanh đã chọn: dẫn đầu, thách thức, theo đuôi, thị trường ngách… mà mỗi công ty có cách nhìn khác nhau về đối thủ. Nhưng dẫu sao cũng không nên “tận diệt” đối thủ vì diệt đối thủ này sẽ có đối thủ khác xuất hiện. Cách lựa chọn đúng đắn là phải tập sống chung và luôn cảnh giác đừng để mất thị phần vào tay đối thủ.

Một ngành kinh doanh mà có nhiều đối thủ cũng có cái lợi. Chẳng hạn như tạo được tiếng nói tập thể đối với cơ quan chức năng, hay tạo được sức mạnh khi cùng khai phá thị trường mới. Thậm chí, khi có nhiều công ty cùng cố gắng đẩy mạnh nhu cầu, thì thị phần của một vài doanh nghiệp có thể bị nhỏ lại, nhưng điều quan trọng là doanh số của tất cả đều tăng. Một điểm lợi nữa là các doanh nghiệp có thể học hỏi lẫn nhau và cùng phát triển.

Một doanh nhân từng chia sẻ, trong ngành của ông có hai doanh nghiệp nhỏ chiếm khoảng 15% thị phần. Nếu thật sự muốn chiếm trên 80% thị phần ông có thể giảm giá và dùng nhiều chiêu cạnh tranh khác để đưa hai doanh nghiệp kia đến chỗ phá sản. Nhưng ông đã không làm thế. Thứ nhất, ông nghĩ mình ăn cơm, thì cũng nên dành cho người ta miếng cháo. Thứ hai, cứ để cho công ty đối thủ tồn tại thì công ty của ông còn được học tập ý tưởng kinh doanh mới, để sáng tạo và phát triển mạnh hơn.                     

Vitamin cho nhà quản lý

Cho người lao động có một tôn chỉ mục đích

Nếu nói thị trường là chiến trường, vậy thì những chiến sĩ của công ty bạn chiến đấu vì cái gì? Nếu bạn là nhà quản lý mà chưa trả lời được câu hỏi đó thì làm sao nhân viên biết được mình phải làm gì.

Cần lên lịch cho một cuộc họp để ôn lại những giá trị và nhiệm vụ của công ty. Hãy làm cho buổi họp vui vẻ. Và nên nhớ là cần làm cho cuộc họp đó gắn với cuộc đời thực bằng cách nói về những hoạt động có giá trị nhất trong công ty của bạn, cũng như chỉ rõ những hành động cụ thể nào sẽ được tuyên dương.

Được trang bị bằng sự hiểu biết này, người lao động trong công ty của bạn sẽ được chuẩn bị tốt hơn về mặt tinh thần khi xung trận để mang về chiến thắng.