Giữa tháng 9/2024, chúng tôi trở lại vùng trồng đào Cam Giá trên địa bàn phường Cam Giá, vùng đào lớn nhất tỉnh Thái Nguyên vốn luôn tươi mới, trù phú, giàu năng lượng, mang lại thu nhập tiền tỷ cho các gia đình và niềm vui cho mọi người mỗi khi Tết đến, xuân về, nay cánh đồng đào trước mắt là cảnh tượng hoang tàn, tiêu điều sau trận lũ chưa từng có. Hàng chục nghìn cây đào các loại dính bùn bê bết, đang rụng lá, chết khô.
 |
Đào là cây nhạy cảm với thời tiết, lũ ngập lâu ngày, hầu như cả vùng đào rộng lớn Cam Giá cây chết, hóa thành củi. |
Anh Nguyễn Văn Hiển ở tổ 7, phường Cam Giá xót xa: “Tất cả vốn liếng của gia đình đều đổ hết vào vườn đào. Trong trận lũ vừa qua, lũ lụt quá lớn khiến toàn bộ 1.400 cây đào cổ thụ, đào huyền, đào cành bị chìm trong nước. Đào là cây nhạy cảm với thời tiết, không ưa nước, lũ ngập lâu ngày, sau lũ trời lại nắng gắt nên không cứu vãn được, chúng tôi trở nên trắng tay”.
Thái Nguyên: Nan giải khôi phục sản xuất nông nghiệp sau lũ
Bà Nguyễn Thị Hải Hà, ở tổ 5, phường Cam Giá chia sẻ: “Đáng lẽ thời điểm này chúng tôi đang hứng khởi tập trung chăm sóc đào để dịp Tết nở hoa đẹp nhất, nay nhìn vườn đào của mình với tổng số hơn 2.000 cây đào các loại, trong đó phần lớn là đào cổ thụ, đào thế thành củi mà thấy đắng lòng, mất trắng cả tỷ đồng”.
 |
Những cây đào lâu năm ở vùng Cam Giá chết khô sau lũ. |
Đối với người dân Cam Giá, đào không chỉ mang lại sự sung túc mà còn là niềm vui, sự say mê, niềm tự hào, chứa đựng giá trị tinh thần rất lớn. Sau lũ, ai ở Cam Giá cũng thất thần, chúng tôi cảm nhận bà con mất mát to lớn không chỉ về vật chất.
Dù bị thiệt hại nặng, khả năng khôi phục lại vườn đào sau lũ không còn, nhưng hầu hết bà con không ai muốn chuyển đổi sang cây trồng khác. Họ đều đau đáu, mong muốn được Nhà nước quan tâm hỗ trợ kinh phí để cải tạo đất, mua giống, phân bón để khôi phục vùng đào nổi tiếng.
 |
Gia đình anh Hoàng Văn Doanh bị thiệt hại gần 1.000 cây đào, nay còn khoảng 25-30 cây sống sót sau lũ. |
Gia đình anh Hoàng Văn Doanh, ở tổ 4, phường Cam Giá bị thiệt hại gần 1.000 cây đào, hiện chỉ còn khoảng 25-30 cây ở cao hơn còn sống sót và đang được tập trung chăm sóc để mau hồi phục với hy vọng Tết này mang lại chút xuân cho xã hội và vớt vát thu nhập cho gia đình.
Anh Doanh mong muốn có kinh phí hỗ trợ, sẽ cuốc bỏ toàn bộ những cây đã hỏng và cải tạo đất, trồng lứa mới cho thu hoạch vào Tết năm sau.
Anh Nguyễn Văn Hiển, ở tổ 7, chia sẻ thêm, đã mấy đời gia đình gắn bó với cây đào nên sẽ quyết tâm trồng lại, chỉ mong được Nhà nước hỗ trợ về vốn để bà con khôi phục nghề cổ truyền.
 |
Chỉ còn số lượng rất ít đào ở khu đất cao lại sau lũ. |
Ủy ban nhân dân phường Cam Giá đã cử cán bộ chuyên môn tiến hành thống kê, kiểm đếm thiệt hại, rà soát nhu cầu, kiến nghị của các hộ bị ảnh hưởng. Trên cơ sở này, phường kiến nghị thành phố Thái Nguyên và các sở, ngành chức năng của tỉnh có cơ chế, chính sách hỗ trợ bà con.
Ông Vũ Văn Long, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Cam Giá cho biết, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thành phố Thái Nguyên đã về kiểm tra, chia sẻ với người dân làng nghề trồng đào. Cơ quan chức năng đã đề xuất hỗ trợ cây giống để bà con trồng thay thế vườn đào đã bị hỏng. Tuy nhiên, hầu hết bà con mong muốn được hỗ trợ kinh phí, ngân hàng cho vay vốn với lãi suất ưu đãi nhất để khôi phục vùng đào.
Hiện nay, người dân Cam Giá đang dọn dẹp vệ sinh, rắc vôi bột để vệ sinh đất, phòng dịch bệnh, chuẩn bị cho vụ trồng đào mới vào cuối năm nay. Những cây đào không bị ảnh hưởng hoặc bị ảnh hưởng nhưng khôi phục được, bà con tích cực chăm sóc để phục vụ Tết năm nay.
 |
Với những cây đào còn lại, các gia đình tập trung chăm sóc để mang lại niềm vui cho người dân Tết này và vớt vát thu nhập. |
Vùng đào ở Cam Giá có từ lâu đời, phù hợp thổ nhưỡng, người dân có kinh nghiệm chăm sóc nên đã tạo ra những cây đào cổ thụ, đào thế, đào bon sai nổi tiếng, mang lại sự sung túc cho người trồng. Đào Cam Giá được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận nhãn hiệu tập thể, được công nhận là sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu của tỉnh.
Với sự đam mê, tình yêu vô bờ đối với đào, cùng với việc trồng lại để khôi phục vùng đào nổi tiếng, một số người dân đang tính đến việc mua đào ở các vùng lân cận về trồng, chăm sóc theo kinh nghiệm của mình để mang lại niềm vui cho người dân trong dịp Tết này.
