Ngày 23/9, tại Bệnh viện Phổi Trung ương đã diễn một cuộc gặp gỡ đặc biệt mang tên “Những lá phổi hồi sinh” của 3 người được ghép phổi vẫn sống khỏe mạnh.
Cuộc hồi sinh đặc biệt cho người mắc bệnh nền về phổi
Trường hợp được ghép phổi mới nhất tại Bệnh viện Phổi Trung ương là bệnh nhân Trịnh Thị Hiền (quê Bắc Ninh). Bệnh nhân nhận phổi hiến từ người cho chết não, được điều phối tạng từ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đến Bệnh viện Phổi Trung ương vào ngày 2/4 vừa qua.
Anh Nguyễn Minh Hạnh - chồng chị Hiền cho biết, khoảng đầu năm 2024, vợ anh có cảm giác tức ngực khó thở. Sau đi khám ở Bệnh viện thành phố Bắc Ninh, bác sĩ cũng chỉ phát hiện ra tràn dịch màng phổi. Kết quả này cũng được ghi nhận một lần nữa tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh. Thấy tình trạng vợ không tiến triển, gia đình anh xin chuyển tuyến lên Bệnh viện Phổi Trung ương.
Lúc bác sĩ thông báo tình trạng bệnh, cả gia đình anh vô cùng ngỡ ngàng. “Vợ tôi ngoài tràn dịch màng phổi nặng, còn mắc một bệnh hiếm gặp là bệnh Lymphangioleiomatomatosis (LAM)”, anh Hạnh nói.
Các bác sĩ tiến hành ca ghép phổi cho bệnh nhân Hạnh. |
Theo các chuyên gia Bệnh viện Phổi Trung ương, bệnh LAM – bệnh phổi đột lỗ là một sự tăng trưởng không đau của tế bào cơ trơn chung quanh phổi, các mạch máu phổi, mạch bạch huyết và màng phổi. Bệnh hiếm gặp và chỉ xảy ra ở phụ nữ trẻ. Các triệu chứng là khó thở, ho, đau ngực, và ho ra máu; tràn khí màng phổi tự phát là phổ biến.
Có 2 phương án được đặt ra với việc can thiệp cho vợ anh. Một là vá lại phổi nhưng phương pháp này chỉ được một thời gian ngắn và nguy cơ bục rất cao nếu hoạt động quá công suất lá phổi. Phương pháp còn lại, là ghép phổi. Nhưng cơ hội này rất mong manh.
Cuối tháng 3, anh đưa vợ về nhà chờ đợi. Đầu tháng 4, cuộc điện thoại từ bệnh viện khiến anh tăng thêm niềm hy vọng khi có thông tin có lá phổi hiến từ người cho chết não. Anh gấp rút đưa vợ nhập viện và ngày 2-3/4, lá phổi mới đã được ghép trong cơ thể vợ anh.
Anh Nguyễn Minh Hạnh chia sẻ cảm xúc sau khi nhìn thấy vợ bình phục dần sau ca ghép phổi. |
Kể từ sau lần gặp vợ trước khi được đưa vào ghép tạng, gia đình anh đứng ngồi không yên, chỉ nhận được thông tin từ bệnh viện vẫn đang theo dõi bệnh nhân. Cho tới vài tháng sau, khi vợ anh dần hồi tỉnh, anh được “gặp vợ” qua cuộc gọi video. “Nhìn vợ xúc động nghẹn ngào nhưng không nói được, tôi cũng không cầm được nước mắt. Tôi chỉ biết an ủi vợ, tin tưởng vào sự chăm sóc của bác sĩ và cố gắng tuân thủ để nhanh chóng hồi phục”, anh Hạnh chia sẻ.
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Đinh Văn Lượng, bệnh nhân Trịnh Thị Hiền có bệnh nền rất phức tạp, đặt ra những thách thức với các thầy thuốc trong việc tiến hành ghép tạng. Ngay cả khi ghép xong, bệnh nhân có tình trạng phổi trái chưa tiếp nhận máu và dinh dưỡng, khó có thể “sống” được. Phương pháp đặt ra là có thể phải cắt một lá phổi trái.
Các bệnh nhân sau ghép phổi có sức khỏe tốt hơn. |
Tuy nhiên, Tiến sĩ, bác sĩ Đinh Văn Lượng trấn an gia đình và ê-kíp điều trị: “Còn tia hy vọng nào cũng cố, cứ để lại lá phổi trái”. Sự kiên định đó, với nỗ lực điều trị của cả ê-kíp đã giúp cho lá phổi trái trở lại với chức năng hoạt động bình thường.
Khi 2 lá phổi ổn định, các bác sĩ cho người nhà vào chăm sóc chị Hiền, động viên tinh thần để người bệnh hồi phục nhanh hơn. Đó là thời gian mà gia đình anh Hạnh biết rằng, chị Hiền đang dần bình phục và sẽ sớm trở về nhà.
Cuộc gặp gỡ đặc biệt của 3 bệnh nhân sau ghép phổi
Ông Nguyễn Xuân Toại (Thanh Hóa) là trường hợp sống lâu nhất tại Việt Nam sau ghép phổi, kể từ khi nhận phổi hiến từ năm 2020. Suốt 4 năm qua, cuộc sống ông đã thật sự mang một màu sắc lạc quan khi ông có thể tự thở, tự đi lại, tự chăm sóc bản thân.
“Giờ cuộc sống sinh hoạt bình thường hơn xưa, cuộc sống tốt đẹp hơn. Tôi còn được chứng kiến con trai tôi cưới vợ, đấy là một niềm sung sướng lớn. Tôi mong có nhiều người được cứu sống như tôi và mong các y, bác sĩ khỏe mạnh để giúp được nhiều người như tôi”, ông Toại nói.
Năm 2024, Bệnh viện Phổi Trung ương đã tiếp tục tiến hành 2 ca ghép thành công tại bệnh viện cho bệnh nhân Phạm Anh Thư, Trịnh Thị Hiền với sự hỗ trợ từ xa của Trung tâm ghép phổi UCSF - là 1 trong 9 trung tâm ghép phổi lớn và có uy tín nhất tại Mỹ.
Tiến sĩ, bác sĩ cao cấp Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương chúc mừng sức khỏe các bệnh nhân. |
Là bệnh nhân được hồi sinh vào đúng ngày 30 Tết năm nay, Nguyễn Anh Thư đã có một cuộc sống mới khỏe mạnh, tăng 7kg so với trước ghép phổi. Sau gần 8 tháng ghép phổi, cô bé đã trở lại với cuộc sống bình thường, tiếp tục học tập năm thứ 2 tại Trường đại học Công nghệ thông tin và truyền thông Thái Nguyên.
Xúc động chia sẻ tại buổi gặp mặt, Anh Thư nghẹn ngào: "Gia đình em đã nghĩ cái Tết năm 2024 vừa qua là cái Tết cuối cùng em có mặt trên đời. Nhưng giờ đây, hai lá phổi đang sống khỏe mạnh trong lồng ngực, em đã được thở, được sống, được quay trở lại trường, tiếp tục thực hiện ước mơ cuộc đời mình".
Tiến sĩ, bác sĩ Đinh Văn Lượng kiểm tra sức khỏe bệnh nhân Anh Thư sau 8 tháng ghép phổi. |
Sau thời gian hồi phục, hiện Anh Thư đã tự phục vụ được bản thân, có thể tự đi bộ, đi xe máy, học tập bình thường. Một mơ ước nữa mà cô bé sau khi rời khỏi Bệnh viện Phổi Trung ương sau ca ghép phổi là được chơi bóng rổ thì nay cũng đã sắp thành sự thật.
Anh Hạnh bảo, nhìn sự bình phục, khỏe mạnh của bác Toại và em Anh Thư, anh càng có niềm tin rồi đây vợ anh sẽ sớm bình phục trở lại.
Nâng tầm Bệnh viện Phổi Trung ương trở thành Trung tâm ghép phổi vùng
Tiến sĩ, bác sĩ cao cấp Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết, sự thành công của các ca ghép phổi vừa qua tại bệnh viện là sự phối hợp của các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực ghép phổi tại Việt Nam và sự hỗ trợ từ xa của Trung tâm ghép phổi UCSF - là 1 trong 9 trung tâm ghép phổi lớn và có uy tín nhất tại Mỹ.
“Đây là dấu mốc quan trọng, bước tiến quan trọng của y học nước nhà. Tôi rất cảm động khi nhìn thấy các bệnh nhân khỏe mạnh”, bác sĩ Lượng bày tỏ.
Theo bác sĩ Lượng, hiện nay quy trình chẩn đoán, ghép phổi, điều trị trước và sau mổ… tại Bệnh viện Phổi Trung ương đã đạt tiêu chuẩn như các nước phát triển Mỹ, châu Âu, Nhật Bản…
Tiến sĩ, bác sĩ cao cấp Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương phát biểu. |
“Hằng năm trên thế giới có khoảng 5.000 ca ghép phổi, chủ yếu từ người cho chết não; trong đó, tại Mỹ có khoảng 2.500 ca. Hiện, Việt Nam có khoảng 1.000 ca có chỉ định ghép phổi nhưng đang thiếu nguồn tạng hiến. Với quy trình ghép phổi đạt tiêu chuẩn như những nước tiên tiến trên thế giới, giờ chúng ta mới bắt đầu bằng con số 1, 2, 3 nhưng tương lai, chúng ta sẽ tiến hành nhiều ca ghép phổi thành công hơn nữa. Khi thành chương trình thường quy sẽ được triển khai hằng năm, giúp cho nhiều người bệnh hồi sinh”, bác sĩ Lượng chia sẻ.
Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cũng bày tỏ mong muốn Việt Nam trở thành quốc gia có tên tuổi trên bản đồ thế giới về ghép phổi, trở thành Trung tâm ghép phổi của cả vùng Đông Nam Á.