Chuyển đổi đất nông nghiệp kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản

Biến bất lợi thành ưu thế

Năm 2002 được coi là dấu mốc chuyển mình quan trọng trong phát triển kinh tế của xã Trung Chính. Là vùng chiêm trũng với nhiều diện tích đất canh tác chỉ cấy được một vụ, năng suất lúa bấp bênh, UBND xã Trung Chính đã chủ trương chuyển đổi toàn bộ ruộng trũng sang nuôi trồng thủy sản. Để khuyến khích phong trào, xã có chính sách, cơ chế hỗ trợ nông dân về: xây dựng cơ sở hạ tầng, vốn vay, tăng cường tập huấn kỹ thuật. Cũng từ đây, nhiều hộ dân hào hứng đấu thầu xây dựng trang trại, đào thùng vũng, đắp bờ, quy hoạch thành khu nuôi trồng thủy sản và canh tác cây rau màu có giá trị kinh tế cao.

Chúng tôi đến thăm ao nuôi cá của gia đình ông Nguyễn Văn Vuông thôn Lai Đông 1, xã Trung Chính đúng lúc ông vừa bơi thuyền trên ao rải thức ăn cho cá về. Ông Vuông tâm sự: Cách đây khoảng bảy năm, khi địa phương có chính sách chuyển đổi đất canh tác chiêm trũng sang nuôi trồng thủy sản, vợ chồng tôi mạnh dạn đấu thầu hai mẫu ruộng và cải tạo thành ao nuôi cá. Để bảo đảm môi trường nuôi cá thâm canh quy mô lớn, cùng với việc học hỏi kỹ thuật nuôi, chúng tôi đầu tư thêm máy bơm, máy đạp nước hẹn giờ hiện đại và nhiều máy sục khí. Nhờ đó, năng suất cá của gia đình những năm qua luôn ổn định, mỗi năm, trừ chi phí thu lãi từ 50 đến 70 triệu đồng.

Từ những điển hình như gia đình ông Vuông, giờ đây phong trào nuôi trồng thủy sản ở Trung Chính lan tỏa hầu khắp các thôn Lai Tê, Thiên Phúc, Lai Đông... Rất nhiều nông dân cần cù, năng động biến bất lợi thành ưu thế, chuyển những ruộng trũng bỏ hoang thành cơ ngơi tiền tỷ.Toàn xã hiện có 121 trang trại với tổng diện tích nuôi trồng thủy sản 255,5 ha, sản lượng cá hằng năm đạt hơn 1.000 tấn. Giá trị sản xuất trên đất chuyển dịch bình quân đạt khoảng 200 triệu đồng/ha, gấp nhiều lần so với giá trị trồng trọt. Hiện, thu nhập bình quân đầu người toàn xã đạt 29,7 triệu đồng/người/năm (đạt tiêu chí thu nhập nông thôn mới), tốc độ tăng trưởng kinh tế của xã năm 2014 đạt 13,4%.

Trung Chính chỉ là một trong nhiều địa phương ở huyện Lương Tài phát huy hiệu quả kinh tế từ việc chuyển đổi đất nông nghiệp kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản. Những thửa ruộng trước đây chỉ cấy lúa một vụ bấp bênh thì nay trở thành trang trại xanh mướt với vườn cây, ao cá cho thu nhập cao, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Hiện, toàn huyện Lương Tài có khoảng 1.350 ha mặt nước nuôi trồng thủy sản, trong đó hơn 800 ha chuyển đổi, với sản lượng thủy sản mỗi năm ước đạt hơn 9.000 tấn; giá trị thu nhập bình quân đạt 130 đến 150 triệu đồng/ha, so với trồng lúa giá trị kinh tế cao gấp từ 2,5 đến 4 lần.

Tạo đột phá trong phát triển kinh tế

Để có được kết quả nêu trên, huyện Lương Tài đã triển khai nhiều biện pháp tạo thuận lợi cho người dân tại các vùng chuyển dịch ruộng trũng sang nuôi trồng thủy sản như: Đầu tư xây dựng đường giao thông, điện lưới tới các khu chuyển dịch, chỉ đạo các ngành, đoàn thể chủ động phối hợp các cơ quan chuyên môn mở các lớp tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật về lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là công tác vệ sinh ao nuôi, phòng bệnh cho cá, tạo nguồn vốn vay ưu đãi cho các hộ vùng chuyển dịch...

Tại địa phương, Đảng bộ xã đã ra Nghị quyết về việc chuyển đổi, coi đây là hướng đi mới để tạo đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Phó Chủ tịch UBND xã Trung Chính Bá Đình Cầu cho biết: Căn cứ thực tế nhu cầu của cơ sở, chúng tôi chỉ đạo từng chi bộ, từng thôn xây dựng vùng chuyển dịch, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể, cơ quan chuyên môn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật về nuôi trồng thủy sản cho nhân dân. Cùng với đó, chúng tôi thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, tham quan để bà con cập nhật kiến thức cũng như kinh nghiệm sản xuất.

Phát huy hiệu quả từ việc chuyển đổi của xã Trung Chính, nhiều hộ nông dân ở các xã khác trong huyện đã mạnh dạn nhận đấu thầu đất trũng sang nuôi trồng thủy sản. Đơn cử như ở xã Phú Hòa, chỉ trong năm 2011, toàn xã chuyển dịch được 65 ha ruộng trũng sang nuôi trồng thủy sản, nâng tổng diện tích mặt nước khai thác nuôi trồng thủy sản lên hơn 200 ha với giá trị thu nhập trung bình cao gấp ba đến bốn lần so với cấy lúa, nhờ vậy đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao đời sống nhân dân cũng như công cuộc xóa đói, giảm nghèo.

Trạm trưởng Trạm Khuyến nông huyện Lương Tài Bùi Quang Thạo cho biết: Để tiếp tục phát huy, trong thời gian tới, huyện Lương Tài tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp đề ra, trong đó chú trọng phối hợp với các ngành chức năng triển khai tốt công tác quản lý chất lượng giống, cải tạo, vệ sinh ao, hồ; quản lý mùa vụ nuôi, đối tượng nuôi, phương thức nuôi cho phù hợp điều kiện của địa phương. Tranh thủ sự hỗ trợ của các cấp, ngành đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển sản xuất thông qua các dự án đã và đang triển khai; tăng cường chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và hoạt động khuyến ngư qua việc tổ chức đào tạo, tập huấn kỹ thuật nuôi thủy sản, xây dựng mô hình trình diễn phù hợp với điều kiện từng vùng và có khả năng nhân rộng cao.