Tổng thống đắc cử Đu-téc-tê, 71 tuổi, đã và đang lựa chọn các thành viên trong Chính phủ mới sau khi ông được Quốc hội Phi-li-pin chính thức công bố là người giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống hôm 9-5 vừa qua. Trong cuộc bầu cử Tổng thống Phi-li-pin mới đây, ông Đu-téc-tê nhận được 16,6 triệu phiếu bầu, chiếm gần 39% tổng số phiếu bầu tổng thống, vượt đối thủ gần nhất là cựu Bộ trưởng Nội vụ M.Rô-xa hơn sáu triệu phiếu ủng hộ.
Từ thành phố quê hương Đa-vao, nơi ông Đu-téc-tê đảm nhận cương vị thị trưởng trong hơn hai thập niên, Tổng thống đắc cử Phi-li-pin tuyên bố rằng, ban lãnh đạo mới của Chính phủ do ông đứng đầu gồm những nhân vật trung thực và liêm chính. Nhà lãnh đạo tương lai của Phi-li-pin chọn nhiều thành phần tham gia chính phủ mới, trong đó bao gồm cả những nhân vật kỳ cựu dưới thời Tổng thống đương nhiệm B.A-ki-nô III, hay những chính trị gia, những chuyên gia kinh tế hàng đầu của đất nước và cả nhiều cựu quân nhân và sĩ quan cảnh sát đến từ TP Đa-vao, khu vực từng bị tiếng kém phát triển kéo theo tệ nạn và tội phạm, nay trở thành một địa điểm phát triển về kinh tế và an ninh, trật tự. Vẫn phong cách đầy tự tin, thẳng thắn và mạnh mẽ, Tổng thống đắc cử Đu-téc-tê tái khẳng định sẽ thực hiện các cam kết khi tranh cử, đó là triệt để trấn áp tội phạm, đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, bảo đảm an ninh quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện đời sống người nghèo... Về đối ngoại, Tổng thống đắc cử Phi-li-pin Đu-téc-tê tuyên bố thực hiện chính sách đối ngoại độc lập, lấy lợi ích của người dân Phi-li-lin là trên hết, đồng thời cho biết mong muốn cải thiện quan hệ với các nước lớn, trong đó có Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản…
Trong nhiệm kỳ sáu năm qua, dưới sự dẫn dắt của Tổng thống sắp mãn nhiệm B.A-ki-nô III, Phi-li-pin đã thực hiện hàng loạt cải cách cần thiết để kích thích tăng trưởng kinh tế, đưa mức tăng trưởng GDP đạt trung bình khoảng 6%/năm, cao hàng đầu khu vực và thế giới. Quốc gia hơn 98,4 triệu dân này cũng đạt thành tựu đáng kể trong việc giảm thâm hụt tài chính và tăng thu hút đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, sự phát triển kinh tế đất nước chưa được thể hiện nhiều tại các khu vực nông thôn, khiến tỷ lệ chênh lệch giàu - nghèo bị nới rộng. Hiện có tới 5% dân số Phi-li-pin sống dưới mức nghèo khổ, 15% chỉ được đáp ứng vừa đủ nhu yếu phẩm. Giá lương thực liên tục tăng, tỷ lệ thất nghiệp cao, tỷ lệ lao động xuất khẩu gia tăng kéo theo đó là vấn nạn “chảy máu chất xám”… Trong khi đó, tình trạng xung đột đòi ly khai ở khu vực miền nam Min-đa-nao kéo dài nhiều thập kỷ qua làm hơn 150 nghìn người chết vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Cũng tại khu vực miền nam, các nhóm cực đoan có xu hướng ủng hộ tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, như A-bu Xay-áp, gia tăng các hoạt động khủng bố.
Chiến thắng vang dội của Tổng thống đắc cử Phi-li-pin Đu-téc-tê phản ánh tâm lý của cử tri Phi-li-pin, kỳ vọng ở cương lĩnh tranh cử táo bạo và cứng rắn của cựu Thị trưởng Đa-vao, nhất là đối với các vấn đề an ninh, trật tự an toàn xã hội, chống tham nhũng, thu hẹp bất bình đẳng xã hội, mang lại hòa bình cho miền nam đất nước để đưa Phi-li-pin bước sang một trang mới của hòa bình và phát triển. Các hãng truyền thông lớn của Phi-li-pin và thế giới dẫn ý kiến của giới phân tích nhận định, mặc dù giành được sự tín nhiệm cao của cử tri Phi-li-pin, nhưng trong nhiệm kỳ sáu năm tới, cá nhân ông Đu-téc-tê và ê-kíp lãnh đạo mới của Phi-li-pin sẽ đối mặt nhiều thách thức không nhỏ cả về đối nội và đối ngoại. Về đối nội, mặc dù được thừa hưởng một số di sản của chính phủ tiền nhiệm A-ki-nô III để lại, song Chính quyền Đu-téc-tê sắp tới sẽ phải giải quyết hàng loạt thách thức nổi cộm, đó là thu hẹp khoảng cách giàu - nghèo trong khi vẫn cần bảo đảm tốc độ tăng trưởng kinh tế khá; thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài, nâng cấp cơ sở hạ tầng; đem lại hoà bình cho khu vực miền nam Phi-li-pin. Về đối ngoại, đó là làm thế nào để tiếp tục củng cố và tăng cường vị thế của Phi-li-pin trên trường khu vực và quốc tế, nhất là khi Phi-li-pin đảm nhiệm cương vị Chủ tịch ASEAN vào năm 2017; giải quyết tranh chấp ở khu vực Biển Đông với Trung Quốc, cải thiện quan hệ với Bắc Kinh; cân bằng quan hệ với đồng minh lâu năm Mỹ, v.v.
Đường đến vinh quang đưa cựu Thị trưởng Đa-vao Đu-téc-tê trở thành nhà lãnh đạo tương lai của Phi-li-pin không quá gập ghềnh, song chặng đường sáu năm phía trước của người đứng đầu Điện Ma-la-ca-nang không rải toàn hoa hồng và dễ chinh phục.
