Washington cho rằng, châu Âu không thể vừa trông cậy vào “chiếc ô an ninh” của Mỹ, song lại chủ động làm suy yếu an ninh của chính nước Mỹ. Chỉ trích từ Washington khiến mối quan hệ giữa hai đồng minh đối mặt thử thách mới.
Tuyên bố của quan chức ngoại giao Mỹ được đưa ra sau khi Ủy ban châu Âu (EC) áp đặt khoản tiền phạt 120 triệu euro đối với nền tảng X của Mỹ vì vi phạm các quy tắc minh bạch của EU. Đây là khoản tiền phạt đầu tiên mà EC áp dụng đối với X theo Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số (DSA), đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực giám sát các công ty công nghệ lớn.
![[Video] Quan hệ EU – Mỹ đối mặt bước ngoặt bất định](https://cdn.nhandan.vn/images/e5beef588b09351e237cb2f307268a5e5a45f2c7e8b72614b91055d6a55b6909f90efe819d7d60ca8f3dda070983ed8a696cdb04ecb86b42ff46848232c66c52aab5ac01bff70bdf1bf4f993b1bfea374f3e6910eabc09ab1cc5f13a48412cdb/avatar-of-video-624646-5684-5562.png.webp){kind=avatar}
Tỷ phú Elon Musk, chủ sở hữu X và là người ủng hộ quan trọng của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đe dọa trả đũa và kêu gọi “giải tán EU”. Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Marco Rubio cũng cho rằng, mức phạt nêu trên là cuộc tấn công không chỉ nhằm vào X, mà còn vào các nền tảng công nghệ và người dân Mỹ. Khoản tiền phạt chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm” và EU đã liên tục làm tổn hại uy tín của chính mình khi tập trung vào các chính sách bất lợi cho Mỹ. Washington cũng cảnh báo, lập trường quản lý của EU có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh và các giá trị chung của phương Tây.
Các cơ quan quản lý châu Âu đã bác bỏ cáo buộc của Mỹ, đồng thời cho biết quyết định phạt X vì thiếu minh bạch trong hồ sơ quảng cáo và từ chối cấp cho các nhà nghiên cứu quyền truy cập vào dữ liệu công khai. Theo DSA, EC liệt kê danh sách “các nền tảng trực tuyến cực lớn” (có từ hơn 45 triệu người dùng hoạt động mỗi tháng tại EU) để buộc các nền tảng này phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt hơn so với những công ty kỹ thuật số nhỏ hơn.
Gần đây, EC cũng đã mở cuộc điều tra thị trường đối với dịch vụ điện toán đám mây Amazon Web Services của tập đoàn Amazon và nền tảng Microsoft Azure của tập đoàn Microsoft, căn cứ theo Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) của EU. EC đang xem xét liệu hai tập đoàn của Mỹ này có nên được chỉ định là “người gác cổng” trong mảng dịch vụ đám mây hay không. Bước đi này nhằm hạn chế quyền lực của các “ông lớn công nghệ” và bảo đảm cạnh tranh công bằng cho các đối thủ nhỏ hơn.
Căng thẳng giữa EU và Mỹ gia tăng đáng kể khi chính quyền ông Trump liên tục chỉ trích các quy định về công nghệ của EU. DSA được đưa ra để quản lý các nền tảng trực tuyến nhằm ngăn chặn nội dung bất hợp pháp, các hoạt động có hại và sự lan truyền thông tin sai lệch. Bất cứ công ty nào vi phạm các quy tắc trên đều phải đối mặt với khoản tiền phạt lên tới 6% doanh thu toàn cầu.
Mỹ cho rằng, các quy tắc được đặt ra trong DSA của EU là “quá mức” và “không tương thích” với các giá trị của Mỹ. Mỹ chỉ trích DSA mâu thuẫn với truyền thống tự do bày tỏ quan điểm của Mỹ và các quan điểm đa dạng mà các công ty công nghệ Mỹ luôn ủng hộ. Mỹ cảnh báo sẽ bảo vệ quyền lợi của các công ty công nghệ nước này, nếu EU thực hiện các biện pháp bảo hộ không công bằng nhằm vào họ.
Trong khi đó, với mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng một trật tự kỹ thuật số toàn cầu dựa trên các quy tắc minh bạch và công bằng, EU cũng đã công bố chiến lược quốc tế về công nghệ số. Chiến lược này dựa trên hai trụ cột chính: Nâng cao năng lực cạnh tranh của EU trong các lĩnh vực công nghệ then chốt như trí tuệ nhân tạo (AI), an ninh mạng lượng tử và chip bán dẫn; và hỗ trợ các quốc gia khác đạt được mục tiêu chuyển đổi số, nhằm xây dựng hạ tầng kỹ thuật số an toàn và đáng tin cậy trong các lĩnh vực năng lượng, giao thông, tài chính và y tế.
Chiến lược số quốc tế của EU nhằm bảo vệ lợi ích và giá trị của khối, song trong bối cảnh quan hệ giữa EU và Mỹ căng thẳng liên quan các quy định của EU về kiểm soát quyền lực của các tập đoàn công nghệ lớn, các quy định nghiêm ngặt của EU đe dọa lợi ích của các công ty Mỹ và làm gia tăng căng thẳng giữa hai đồng minh.
