"Điều này sẽ dẫn đến sự sụt giảm mạnh về số lượng trong tự nhiên của loài cá biểu tượng này.”
Tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới WWF vừa công bố một báo cáo có tên “Dòng sông của những điều khổng lồ: Cá khổng lồ ở sông Mê Công”. Theo báo cáo này, quần thể đàn cá tra dầu (Mekong Giant Catfish), biểu tượng của sông Mê Công, sẽ bị đẩy tới bờ tuyệt chủng nếu kế hoạch xây dựng các nhà máy thủy điện ở sông Mê Công được thông qua.
Đánh bắt cá tra dầu trên sông Mê Công.
Báo cáo mô tả chi tiết về bốn loại cá khổng lồ sống ở vùng sông Mê Công, đồng thời là bốn trong mười loại cá nước ngọt lớn nhất trên thế giới. Với chiều dài bằng một nửa xe buýt và nặng tới 600kg, cá Đuối sông Mê Công là loài cá nước ngọt lớn nhất trên thế giới. Loài cá Tra dầu, đã đi vào truyền thuyết, hiện đang bị đe dọa nghiêm trọng, đứng thứ ba trên thế giới với chiều dài tới 3m và nặng 350kg.
Một loài cá lớn khác ở sông Mê Công được nói đến trong báo cáo là cá da trơn ăn thịt chó, do người ta hay dung mồi câu là thịt chó, và cá Hô, biểu tượng của quốc gia Campuchia và cũng là loài cá chép lớn nhất trên thế giới. Có trọng lượng 300kg mỗi con, loài cá này đứng vị trí thứ năm trong số mười loài cá lớn nhất trên thế giới.
Các nghiên cứu khoa học cho thấy, loài cá tra dầu sông Mê Công di cư từ hồ Tonle Sap ở Campuchia tới sông Mê Công để phối giống ở vùng phía bắc Thái-lan và Lào. Bất cứ một đập thủy điện nào xây dựng trên vùng hạ lưu sông Mê Công sẽ ngăn chặn lộ trình di cư này. Công trình thủy điện dự kiến xây dựng trên sông Mê Công tại tỉnh Sayabouly, phía bắc Lào, là một sự đe dọa đối với sự sống còn của loài cá tra dầu trong tự nhiên của sông Mê Công.
Đập Sayabouly là đập thủy điện đầu tiên ở trên dòng chính ở hạ lưu sông Mê Công được trải qua quy trình đánh giá tác động trước khi các quốc gia thành viên của Ủy ban sông Mê Công đưa ra những khuyến cáo về việc có nên thông qua việc xây dựng đập hay không.
"Sông Mê Công có nhiều loài cá khổng lồ sinh sống hơn bất kỳ con sông nào trên trái đất," bà Đặng Thùy Trang, Điều phối viên Vùng Sinh thái sông Mê Công, Chương trình WWF Greater Mekong cho biết. "Hiện tại, vùng hạ lưu sông Mê Công vẫn là một dòng chảy tự do và đây là một cơ hội hiếm có cho việc bảo tồn các loài cá này. Tuy nhiên, chúng ta không còn nhiều thời gian."
Để đáp ứng nhu cầu năng lượng hiện tại, WWF khuyến khích xây dựng các dự án thủy điện bền vững trên các dòng nhánh của sông Mê Công, đặc biệt các nhánh sông đã có đập thủy điện.
THẢO LÊ (Theo WWF)
