Bao giờ có xe buýt chạy đêm ?

Các bến xe, khu vui chơi… chờ xe buýt đêm  

Khác hẳn với cách đây vài năm, các bến xe liên tỉnh chỉ hoạt động đến 16-17g là đóng cổng, còn bây giờ các bến đều mở cửa cho xe đò chạy suốt đêm. Chúng tôi đến bến xe miền Đông vào lúc 21g đã thấy rất nhiều hành khách vào quầy mua vé đi Buôn Ma Thuột - tuyến đầu tiên chạy đêm cách đây gần ba năm. Không những khu vực bán vé mà ở khu vực bãi đậu xe lên khách cũng mở đèn sáng choang vì có nườm nượp khách đi xe đò đêm tuyến về Đà Lạt, Nha Trang.  

Tương tự, ở bến xe miền Tây xe đò đêm hoạt động rộn rịp không kém, có đến mười doanh nghiệp mở cửa bán vé xe chạy đêm về Cần Thơ, Cà Mau, Bạc Liêu, Long Xuyên, Vĩnh Long... Riêng doanh nghiệp Tô Châu mở cửa phòng bán vé xe đò chạy 24/24 giờ về bảy tỉnh miền Tây. Tại các bến xe trên hoàn toàn không có bóng dáng chiếc xe buýt nào trong bến xe.  

Chúng tôi gặp phần lớn hành khách đều phải thuê xe ôm, taxi hoặc nhờ người nhà dùng xe gắn máy chở đến bến xe. Bởi vì sau 19g - 19g30 các tuyến xe buýt đã kết thúc. Qua trao đổi, một số hành khách cho rằng nếu có xe buýt chạy đêm sẽ giúp họ giảm được một khoản chi phí và đỡ mất công người nhà chở đến bến. Ông Nguyễn Nam Sơn - giám đốc bến xe miền Đông - khẳng định rất cần thiết có các tuyến xe buýt đêm đến bến xe. Bởi vì ở bến đã có 13 tuyến xe đò đi đêm về các tỉnh miền Đông, miền Trung, Tây nguyên và miền Bắc; ngoài ra từ 19-24g đêm có khoảng 200 xe đò chở khách từ các tỉnh về TP.  

Các doanh nghiệp vận tải cũng bày sự mong muốn Sở Giao thông công chánh (GTCC) TP Hồ Chí Minh tổ chức xe buýt chạy đêm đến các bến xe. Ông Tô Phước Vĩnh - tổng giám đốc Công ty Tô Châu - cho biết: “Chúng tôi rất cần xe buýt đêm đưa khách đến bến xe đáp ứng yêu cầu đi lại của bà con”. Bởi vì để thu hút hành khách đi xe, Tô Châu đã có phương thức tặng vé xe buýt miễn phí cho hành khách đi xe đò. Còn ông Nguyễn Thanh Tâm - chủ doanh nghiệp Rạng Đông - cho rằng việc mở tuyến xe buýt chạy đêm sẽ đồng bộ với hoạt động xe đò chạy đêm. Hơn nữa xe đò, xe buýt chạy đêm sẽ giảm bớt lượng khách đi ban ngày trên đường, giảm gây ách tắc giao thông. 

Cần có lộ trình mở tuyến xe buýt đêm

Theo cán bộ của Trung tâm Quản lý điều hành vận tải hành khách công cộng TP Hồ Chí Minh, có hai tuyến xe buýt đêm đang hoạt động hiệu quả. Cụ thể tuyến Bến Thành - chợ Bình Tây hoạt động từ 18 -21g30 có gần 1.400 lượt khách và tuyến chợ Cầu Muối - chợ Tam Bình, Thủ Đức có gần 500 lượt khách/đêm. Tuy nhiên hai tuyến xe buýt trên vẫn là tuyến độc đạo vì không kết nối với mạng lưới. Nhiều hành khách là CBCNV đi tuyến Bến Thành - Bình Tây cho biết nếu kéo dài tuyến này về bến xe miền Tây Nam Bộ thì họ đỡ tốn tiền đi xe ôm.  

Ông Đoàn Minh Tâm - phó giám đốc Công ty Xe khách Sài Gòn - cho biết việc mở tuyến xe buýt chạy đêm là hết sức cần thiết vì đáp ứng nhu cầu đi lại của bà con đến các điểm vui chơi, học sinh đi học đêm. Hiện công ty có 200 xe đưa rước sinh viên, học sinh chỉ chạy ban ngày, ban đêm ngừng hoạt động nên rất lãng phí, sắp tới sẽ còn tiếp nhận thêm 100 xe cũng chỉ hoạt động ban ngày. 

 Ông Phùng Đăng Hải - tổng giám đốc Liên hiệp Hợp tác xã vận tải TP Hồ Chí Minh - khẳng định xe buýt đêm sẽ làm giảm số lượng người đi xe gắn máy rất lớn. Bởi vì hiện nay do không có xe buýt đêm nên rất nhiều người ngay từ buổi chiều đã tính đến dùng xe cá nhân để đi dự đám tiệc, thăm hỏi nhau... vào buổi tối.  

Công ty Xe khách Sài Gòn đề xuất trước mắt nên mở các tuyến xe buýt đêm đến các khu vui chơi như Suối Tiên, Đầm Sen, các khu vực có trường học ban đêm và ở các trục đường giao thông từ trung tâm TP ra các cửa ngõ TP như tuyến Sài Gòn -Thủ Đức, Sài Gòn - ngã tư Bình Phước (quốc lộ 13), Sài Gòn - Củ Chi (đường xuyên Á), Sài Gòn - Bình Chánh (quốc lộ 1).  

Tuy nhiên, ông Phùng Đăng Hải cho rằng việc mở các tuyến xe buýt đêm trên vẫn là độc đạo và đề nghị mở toàn mạng lưới xe buýt đêm theo một lộ trình nhất định. Trước mắt kéo dài thời gian hoạt động xe buýt từ sáng đến 19g30 tăng dần lên 20g, rồi 20g30..., đến vài tháng sau tăng đến 22g. Ông Hải cho rằng lộ trình này sẽ giúp người dân quen dần với xe buýt đêm và bà con sẽ hài lòng vì các tuyến xe buýt đêm được kết nối.  

Đồng tình với việc mở tuyến xe buýt đêm, ông Phan Thái Bình -trưởng phòng quản lý vận tải và công nghiệp Sở GTCC TP Hồ Chí Minh - cho rằng có thể áp dụng phương thức mở các tuyến trên trục đường chính và sau đó dần dần mở rộng mạng lưới theo kiểu lan tỏa. Tuy nhiên, ông Bình bày tỏ băn khoăn khi tổ chức xe buýt đêm đồng nghĩa với việc tăng ngân sách trợ giá cho xe buýt mà hiện nay ngân sách trợ giá còn hạn chế.  

Theo ông Bình, Sở GTCC TP Hồ Chí Minh cũng đã có chủ trương trong năm 2005 mở thêm tuyến xe buýt đêm. Thế nhưng, tất cả đều phải chờ UBND TP Hồ Chí Minh phê duyệt đề án “hoàn chỉnh quy hoạch mạng lưới xe buýt TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2005-2010”, trong đó có giải quyết bài toán mở tuyến xe buýt đêm ở TP Hồ Chí Minh.