Ở nơi được mệnh danh là "thủ phủ" cây ăn quả của tỉnh Bình Định, anh Thường quyết định thuê một khu đất bỏ hoang ở thôn Phú Ninh, xã Ân Nghĩa để trồng bưởi, ổi, và rau, củ, quả theo hướng nông nghiệp hữu cơ. Quyết định này đã khiến anh phải chịu không ít lời châm chọc của người dân địa phương. Thậm chí có người cho rằng, chỉ có người điên mới "ôm nợ" vào thân khi gắn đời với mảnh đất không có nhiều triển vọng để phát triển kinh tế trang trại nông nghiệp. Và quả thật, điều này không hề dễ dàng.
Anh Thường bắt đầu hành trình khởi nghiệp của mình với cây dưa hấu, hy vọng kiếm được khoản thu nhập ban đầu để đầu tư dài hạn cho cây ăn quả. Tuy nhiên, mùa màng thất bát và giá cả giảm sút đã khiến anh lỗ 350 triệu đồng. Thay vì từ bỏ, anh chuyển hướng sang trồng bưởi hữu cơ và đã tạo nên một trang trại mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Anh Thái Thành Việt, cán bộ kỹ thuật Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Hoài Ân cho biết, sau khi thuê đất 5% ở thôn Kim Sơn, anh Thường khởi nghiệp với cây dưa hấu. Không ngờ năm ấy dưa hấu vừa mất mùa, vừa mất giá nên anh Thường bị lỗ. Cán bộ Hợp tác xã Nông nghiệp Thanh niên Hoài Ân liền tiếp cận, tư vấn, hướng dẫn anh Thường đi theo hướng trồng bưởi hữu cơ với những chính sách ưu đãi của chính quyền địa phương. Được hỗ trợ nhiều mặt, nhất là được hướng dẫn kỹ thuật từ các chuyên gia, anh Thường đã quyết định thử sức với mô hình nông nghiệp mới này.
Trong quá trình triển khai, anh Thường nhận thấy, đất chung quanh mình đang bị thiếu dinh dưỡng khiến cây trồng phát triển rất èo uột. Điều này không chỉ làm anh lo lắng về khả năng nhiễm phân thuốc hóa học từ quy trình canh tác của những hộ chung quanh sang mô hình hữu cơ của mình, mà còn khiến anh muốn tích tụ thêm đất để phát triển canh tác. Anh đã đề nghị những nông dân có đất quanh đó nhượng lại để anh có thể mở rộng diện tích canh tác, trong khi họ sẽ lấy đất tốt của anh để canh tác thuận lợi hơn.
Trước khi triển khai, ngành chức năng đã tiến hành lấy mẫu đất, mẫu nước tại diện tích đất mà anh Thường dự định trồng bưởi hữu cơ để phân tích, đánh giá xem đất ở đây có đủ điều kiện để đi theo hướng hữu cơ hay không. Kết quả cho thấy, vùng đất này hoàn toàn phù hợp. Anh Thường tiến hành trồng 600 gốc bưởi da xanh.
"Để hình thành mô hình này, tôi được UBND huyện Hoài Ân hỗ trợ 50% chi phí mua cây giống và 50% chi phí lắp đặt hệ thống tưới tự động. Hiện nay, đến giờ tưới, tôi không cần có mặt tại vườn mà cây trồng vẫn không bị khát bởi hệ thống tưới được điều khiển bằng điện thoại thông minh", anh Thường cho biết.
Tại thôn Kim Sơn, nơi từng bị ví von là vùng đất "chó ăn đá, gà ăn sỏi" nay đã hình thành vùng trồng cây ăn quả và các loại rau, dưa theo hướng hữu cơ với 4 ha bưởi da xanh, 2 ha dừa xiêm và 4 ha ổi lê cùng các loại rau dưa khác nhau. Để có được điều đó, anh Thường đã bỏ không ít công sức vận động người dân trong vùng chuyển đổi cây trồng theo hướng hữu cơ.
Đáng chú ý, trong quy trình chăm sóc các loại cây trồng, anh khuyến cáo bà con tuyệt đối không sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Khi cây trồng bị bệnh, anh chỉ sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật sinh học được nhập từ Italia và Nhật Bản, đạt chuẩn Organic, do Hợp tác xã Nông nghiệp Thanh niên Hoài Ân cung ứng. Còn để bồi bổ sức khỏe cho đất, anh cùng bà con sử dụng phân bò, phân gà đã qua 4 tháng xử lý và mua cá vụn về phối trộn với men vi sinh, mật đường để bón cho cây trồng.
Ông Võ Duy Tín, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hoài Ân cho biết, với sự hỗ trợ từ Hợp tác xã Nông nghiệp Thanh niên Hoài Ân và các chính sách ưu đãi từ chính quyền địa phương, anh Thường đã thành công trong việc chuyển đổi từ nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp hữu cơ. Sản phẩm của anh không chỉ được người tiêu dùng địa phương yêu thích mà còn cung cấp cho các siêu thị và cửa hàng rau sạch ở thành phố Quy Nhơn, được Công ty cổ phần Kei’s Nhật Bản đánh giá rất cao về quy trình sản xuất.
Từ hiệu quả của mô hình trang trại sạch, có thể thấy năng suất cây trồng cao hơn nhiều so với thổ canh và thủy canh. Cây trồng hầu như không bị sâu bệnh do không có sự xâm hại của vi khuẩn từ đất và nước.
Chuyện chuyển đổi cơ cấu canh tác ở nông trại của anh Thường là một minh chứng cho sự thành công của mô hình nông trại sạch, hướng tới nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam. Đây cũng là một thí dụ điển hình cho sự đồng hành và hỗ trợ của chính quyền địa phương trong việc phát triển nông nghiệp bền vững, góp phần vào sự phát triển chung của cả nước.
