Về Hưng Nguyên, mảnh đất Xô-viết anh hùng

Ngược quốc lộ 46 về phía tây lên Hưng Nguyên, huyện cận TP Vinh. Suốt một dọc quốc lộ rồi lan tỏa dần về các ngã dọc ngang các tuyến tỉnh lộ, huyện lộ, liên xã, liên thôn... đã được nhựa hóa, bê-tông hóa thông quang; chưa tính một cung đường quốc lộ tránh Vinh hoành tráng căng suốt từ phía bắc vào phía nam đang tạo cho Hưng Nguyên một lợi thế mới để các khu, điểm thương mại  dịch vụ, các khu công nghiệp nhỏ đã và đang  hình thành. Bây giờ nơi miệt cùng xóm tận của vùng trũng Hưng Trung, miền hạ lưu sông Lam, xã Hưng Nhân ngập lụt bất thường hay xứ núi cằn Hưng Yên (cũ) không còn nỗi thắc thỏm lụt lội mất mùa và tháng 3 ngày tám ôm bụng đói nhìn lên những sườn đồi cằn sỏi đá...

Hơn mười năm trước khi nhà nông Hưng Yên mới lấp ló cái nghề trồng chanh hàng hóa, chúng tôi lên đi qua Hưng Tây theo lối đi chẳng biết gọi là mương hay đường giữa những cánh đồng lúa chưa giống lai giống mới một mầu hiu hắt; buồn bã hơn là cuộc sống vất vả thiếu thốn của người dân vùng thuần nông cách trở giao thông và loay hoay chưa biết chuyển đổi cây, con gì cho hiệu quả. Bây giờ đã mấy ngã lối ô-tô thênh thênh về Hưng Yên vừa tách thành hai xã Hưng Yên Nam và Hưng Yên Bắc sôi động khí thế làm ăn. Nghề trồng chanh hàng hóa ở Hưng Yên Nam đã giúp nhiều nông dân làm giàu chính đáng với mức thu nhập  hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Cả xã nay có hơn 160 ha trồng chanh, hướng tới còn mở rộng nữa. Và cây chanh trái vụ đã thật sự góp phần làm sáng dậy cả một vùng quê nghèo để tự tin bước vào vận hội mới.

Về thăm xã Hưng Thông, quê của Tổng Bí thư Ðảng Lê Hồng Phong, thấy rõ điểm mới là đã hình thành được một cụm dịch vụ thương mại khá sầm uất ven trục tỉnh lộ 12/9 tạo nên một nét phố ở làng; góp phần quan trọng cho tỷ trọng công nghiệp, thương mại dịch vụ đạt chỉ số gần 50% trong cơ cấu kinh tế. Ðồng lúa chớm vụ gặt hứa hẹn một mùa bội thu với 40% là giống lúa lai và giống ngắn ngày. Thu nhập bình quân đầu người của Hưng Thông đã đạt gần 8 triệu đồng/người/năm là một mức tăng đáng kể khi năm 2006 chỉ số này mới chỉ là 5,9 triệu đồng. Một trong những lĩnh vực cần ghi nhận ở Hưng Thông trong nỗ lực phấn đấu đổi mới là xây dựng kết cấu hạ tầng. Ngoài hệ thống cơ bản như giao thông nông thôn, kênh mương nội đồng không ngừng được kiên cố hóa và nâng cấp; những hạng mục mở rộng Khu di tích Lê Hồng Phong và các công trình phụ trợ, như trường học, nhà văn hóa, trạm y tế, nhà máy nước... đang khởi động làm cho bộ mặt nông thôn Hưng Thông mới mẻ lên từng ngày. Xuyên suốt quá trình phấn đấu vươn lên phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện nâng cao đời sống nhân dân, vai trò của Ðảng bộ Hưng Thông được phát huy cao độ với nhận thức mới về truyền thống cách mạng, với vinh dự tự hào là xã quê của Tổng Bí thư Lê Hồng Phong, minh chứng là liên tục nhiều năm qua Ðảng bộ Hưng Thông đều đạt danh hiệu trong sạch, vững mạnh.

Kiểm điểm giữa nhiệm kỳ về việc thực hiện Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ Hưng Nguyên khóa 2006 - 2010 cho biết: Tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn huyện đạt bình quân 12,8%, tổng lương thực hằng năm đạt gần 60 nghìn tấn, phát triển chăn nuôi trâu, bò, nuôi trồng thủy sản, nhiều mô hình trang trại, gia trại cho hiệu quả cao; thương mại - dịch vụ tăng trưởng khá...; các lĩnh vực văn hóa - xã hội đều đạt kết quả tốt và quốc phòng - an ninh giữ vững. Ðặc biệt công tác xây dựng đảng và hoạt động của chính quyền đã được củng cố, tạo chuyển biến rõ từ sự đoàn kết nhất trí cao và thực hiện đúng các chủ trương, nghị quyết đề ra trên cơ sở phát huy dân chủ, tính công khai và tập trung cho nhiệm vụ phát triển nâng cao đời sống người dân. Bên cạnh đó, cũng điểm ra nhiều việc chưa làm được, với tinh thần tự phê bình cao của Ðảng bộ: "... Nguyên nhân của những hạn chế là một bộ phận cán bộ, đảng viên còn tư tưởng bảo thủ, sớm thỏa mãn. Tư tưởng bứt phá, tiến công chưa mạnh... Hẹp hòi, ích kỷ, thiếu thông thoáng làm hạn chế động lực trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội... Phong cách lãnh đạo, chỉ đạo của một số ban, phòng ở huyện chậm chuyển biến...". Và quan trọng nhất, thấy được hạn chế đó, Ðảng bộ Hưng Nguyên đang thể hiện quyết tâm khắc phục tạo chuyển biến mới rõ nét. Về nhiệm vụ trọng tâm phát triển kinh tế: "Thời gian còn lại của nhiệm kỳ phải tạo lập tư tưởng dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm nhằm tiếp tục thực hiện chuyển đổi cơ cấu giống, cơ cấu cây con, tạo giá trị kinh tế cao trên đơn vị diện tích, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh hơn".

Suốt dải miền hạ du sông Lam tính từ Ðô Lương, Thanh Chương xuôi xuống Vinh - Bến Thủy, Hưng Nguyên là địa phương xuất hiện sớm các mô hình nuôi trồng thủy sản có quy mô tầm trang trại, doanh nghiệp với các giống con mới như ếch, ba ba, cá quả... ở Hưng Xuân, Hưng Long, Hưng Lợi, v.v...; mà, khởi đầu đã gặp không ít khó khăn trở ngại từ  tư duy cũ. Hộ ông Nguyễn Hoàng Thân ở xóm 1, xã Hưng Lợi có trang trại nuôi trồng thủy sản và nuôi lợn, gà thu 189 triệu đồng/năm; hộ Nguyễn Văn Dũng ở khối 5 thị trấn cũng trang trại nuôi trồng thủy sản kèm nuôi vịt đẻ, làm lò ấp trứng thu tới 324 triệu đồng/năm. Qua Hưng Tân, nghe danh lão nông Phan Trọng Hưng làm ăn giỏi từng được đón nhiều đồng chí lãnh đạo Trung ương tới thăm. Từ hơn chục năm trước, khi chưa có chủ trương dồn điền, đổi thửa, nông dân Phan Trọng Hưng đã dám "đổi chui" chịu thiệt cứ một sào rưỡi lấy một sào gom về thửa vườn ruộng rộng 0,75 ha, đầu tư hàng trăm triệu đồng phát triển mô hình nuôi cá, vịt, thu lãi hàng trăm triệu đồng một năm. Hai nghìn con vịt là nguồn cung cấp trứng cho vợ chồng anh con trai vươn ra bám trục đường 12/9 mở lò ấp, trở thành một trong những hộ trẻ giàu nhất xã. Ông bảo, dịch cúm gia cầm tui chấp, bởi tui có tính kiên trì và mẹo lấy cá bổ trợ vịt, lấy (phân) vịt nuôi cá khỏi phải chi phí mua thức ăn cho cá. Ông còn ước chi có thêm dăm mẫu đất nữa để phát triển thành trang trại... 

Bây giờ, ở Hưng Nguyên thủy sản vẫn được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn. Diện tích nuôi trồng thủy sản sáu tháng đầu năm 2009 là 960 ha, đạt 60% kế hoạch, sản lượng 1.685 tấn,  tăng 6,5% so với cùng kỳ. Nhưng chỉ số khả dĩ trong phát triển kinh tế của Hưng Nguyên thời điểm này phải kể đến lĩnh vực sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp. Giá trị sản xuất công nghiệp sáu tháng đầu năm ước đạt 51,294 tỷ đồng, tăng 23% so với cùng kỳ...  Chúng tôi cũng đã có dịp về thăm các làng nghề bún bánh ở Hưng Xá, kẹo lạc Hưng Châu, đan lát ở Hưng Nhân... bà con đều hồ hởi giữ nghề, theo nghề; mà cái lạ trong cởi mở chuyện nghề ai cũng gắn chuyện làng, chuyện xã đậm truyền thống cách mạng từ thuở Xô-viết năm 30-31 cho đến khí thế nổi dậy giành chính quyền năm 1945. Ấy là ngầm ý tứ rằng nghề truyền thống  nhờ có cách mạng, có đổi mới và được sự tạo điều kiện hỗ trợ của Nhà nước các cấp đã dần "lên ngôi" để người làm nghề lần đầu không những thoát nghèo mà còn tự tin, năng động vươn lên làm giàu.

Dịch vụ - thương mại cũng là một mũi kinh tế được huyện chú trọng. Mạng lưới chợ nông thôn được đầu tư nâng cấp, toàn huyện có 4.755 hộ sản xuất kinh doanh, tổng mức lưu chuyển hàng hóa trên thị trường sáu tháng đầu năm 2009 đạt 480 tỷ đồng tăng 15,4% so với cùng kỳ, có năm doanh nghiệp đang làm thủ tục xin đầu tư vào địa bàn huyện. Làm ăn giỏi có hộ Phạm Hữu Mạnh ở xóm 4B xã Hưng Ðạo làm dịch vụ vận chuyển, khai thác và buôn bán vật liệu xây dựng doanh thu đạt 600 - 700 triệu đồng/năm; hộ Trịnh Thị Ðiệp ở xóm 8 xã Hưng Lợi sản xuất kinh doanh gạch ngói doanh thu 180 triệu đồng/năm. Trong cái sôi động chung nỗ lực vượt khó khăn của những tháng đầu năm 2009, Hưng Nguyên đã thật sự thể hiện quyết tâm tạo bước đột phá mới trong thực hiện các dự án hạ tầng: tập trung chỉ đạo quyết liệt để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án Nhà máy bia Sài Gòn - Sông Lam, đường nối quốc lộ 1A với quốc lộ 46, đường 8B, nâng cấp mở rộng Bệnh viện đa khoa huyện, Khu công nghiệp nhỏ, đường Nguyễn Văn Trỗi, dự án Nhà máy nước, v.v...

Khí thế làm ăn mới trên đất Hưng Nguyên - danh xưng 540 năm, hơn bao giờ hết không chỉ là minh chứng của một thời kỳ bắt nhịp được bước phát triển chung của cả tỉnh mà ở đó còn hiển hiện rõ sức bật của một địa phương dày dặn các giá trị văn hóa - lịch sử, giàu truyền thống yêu nước, cách mạng, đó là ý chí tự lập, tự cường vươn lên xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.

Bài và ảnh: MINH THƯ, ÐÌNH SÂM