Có hơn 200 loại trà hoa vàng khác nhau trên thế giới, trong đó Việt Nam đã phát hiện 24 loại và một trong những nơi ươm mầm đầu tiên là vùng đất Nho quan, Ninh Bình với sản phẩm trà hoa vàng Vũ Gia nức tiếng.
Tiến sĩ nông nghiệp Vũ Văn Tâm là một trong người người đầu tiên có lương duyên với loại “thảo mộc” và cũng là loại dược quý hiếm có giá trị kinh tế cao là “Trà hoa vàng” tại Việt Nam.
 |
Chế biến và đóng hộp trà hoa vàng. |
Từ năm 2016, anh bắt đầu đầu tư kiến thức, tiền bạc, tâm huyết vào thung lũng núi Cổ Ngựa (xã Gia Lâm, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình) và từng bước biến nơi rừng hoang, nước đọng này thành “Công viên Trà hoa vàng” nơi ươm mầm, bảo tồn cho hàng chục loại trà hoa vàng quý hiếm của Việt Nam và thế giới.
Dưới tán những cây trà hoa vàng đã cho thu hoạch hoa vài ba mùa tại thung Lũng Cổ Ngựa “ông chủ” Vũ Văn Tâm chia sẻ với chúng tôi: nhà thì ở thị trấn Trâu Quỳ (Gia Lâm, TP Hà Nội) cách Công viên Trà hoa vàng Ninh Bình hơn 100km nhưng hàng tuần đều đặn, dù bận đến mấy thì ít nhất anh cũng phải phi xe xuống đây một lần. Phải đi dạo một vòng quanh công viên, tai nghe tiếng chim hót, tận mắt nhìn những người công nhân địa phương chăm sóc những loại hoa quý, anh mới yên tâm về lại Hà Nội.
Công ty đã không ngừng nghiên cứu tìm hiểu và ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại, các thiết bị máy móc tiên tiến nhất trong ngành dược để có thể tạo ra các sản phẩm thực sự khác biệt và giữ được giá trị của trà hoa vàng, không chỉ về hình thái cảm quan mà cả giá trị hoạt chất của sản phẩm.
Một trong những tiến bộ được kể đến là công nghệ sấy đông khô hay còn gọi là sấy thăng hoa, trà hoa vàng được sấy khô ở thể cấp đông (-450C) và đây được xem là công nghệ sấy hiện đại nhất đối với dược liệu hiện nay, và sản phẩm trà hoa vàng sấy giữ nguyên được hình dạng cấu trúc, màu sắc cũng như giá trị dược liệu; kết hợp hoa tươi được thu hái lựa chọn đạt đủ độ để bông hoa có hàm lượng các chất tối ưu nhất cũng như màu sắc đẹp nhất.
Trà hoa vàng Vũ Gia là sản phẩm trà hoa vàng đóng lọ đối với loài Kim Hoa Trà có tên khoa học là Nitidisima, đây là một loài trà hoa vàng có vẻ đẹp rất sang trọng cũng như hàm lượng các chất mức khá; một trong rất ít loài được thị trường trong và ngoài nước cũng rất quan tâm. Nitidissima là một trong 6 loài trà hoa vàng được công ty ưu tiên tập trung bảo tồn và phát triển quy mô nhiều, chỉ ít hơn trà hoa vàng Cúc phương.
 |
Sản phẩm đã được cấp chứng nhận ocop 4 sao của Ninh Bình năm 2021. |
Nitidissima đã được di thực và trồng, phát triển khá tốt trong điều kiện khí hậu thổ nhưỡng của Ninh Bình, là tiền đề cho việc đăng ký Bảo hộ cây giống của Vũ Gia và cơ sở cho việc hình thành phát triển sản phẩm cũng như vùng nguyên liệu mang nét riêng của Vũ Gia nói riêng và của tỉnh Ninh Bình nói chung.
Từ năm 2021, Trà Hoa vàng Vũ Gia đã được cấp chứng nhận HACCP bởi Quacert, OCOP 4 sao tỉnh Ninh Bình, Sản phẩm Công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Ninh Bình, vùng trồng đạt tiêu chuẩn GACP-WHO
Từ sản phẩm hoa trà hoa vàng sấy đông khô, công ty còn phát triển thêm nhiều các sản phẩm vừa mang lại giá trị dược liệu tốt cho sức khỏe, vừa an toàn với sức khỏe người dùng và thân thiện với môi trường.
Trước khi chia tay thung lũng Cổ Ngựa, ông Vũ Văn Tâm, chủ Công viên trà hoa vàng tâm sự: Trà hoa vàng không đơn thuần là một loại cây để làm nước uống thông thường. Từ kết quả phân tích những hoạt chất phát hiện, chiết xuất từ hoa và lá loại trà này đã được công bố trên các tạp chí khoa học trong nước và quốc tế, tôi có thể khẳng định đây thực chất là cây dược liệu quý hiếm, cần phải được nhân giống, bảo tồn, phát triển và có giá trị kinh tế cao. Dù đã có sản phẩm, nhưng chúng tôi chưa tính đến việc tập trung khai thác thương mại, vấn đề quan trọng nhất lúc này là phải bảo tồn nguồn gen của các loại Trà hoa vàng của Việt Nam.
