Trong thời đại AI bùng nổ, tin tức dễ bị làm giả, dẫn dắt dư luận. Vì vậy, người làm báo trong kỷ nguyên AI không chỉ đưa tin, mà còn phải đứng trước một cuộc chiến mới: cuộc chiến bảo vệ sự thật.

Trong khi bão số 3 vẫn đang gây ảnh hưởng nặng nề cho nhiều địa phương miền bắc, một loạt tin giả (fake news) đã xuất hiện tràn lan trên mạng xã hội. 

Sau khi xảy ra sự cố cầu Phong Châu bị sập, khoảng 14 giờ cùng ngày, một số trang và tài khoản Facebook đã đưa thông tin 4 người trong xe ôtô bị nước cuốn trôi còn sống vào bờ an toàn. Tuy nhiên, qua xác minh, thông tin trên là sai sự thật.

Hai ngày qua, trên mạng xã hội Facebook xuất hiện nhiều bức ảnh được chú thích là cảnh tan hoang tại miền trung Philippines sau siêu bão Yagi. 

“Chiến dịch Tin” vừa được phát động nhằm truyền thông nâng cao ý thức người dùng internet tại Việt Nam nhằm chống tin giả.

Ngày 3/10, Ban Tuyên giáo Thành ủy Hạ Long cho biết, qua xác minh, thông tin do một số tài khoản trên mạng xã hội đăng tải về việc "bắt cóc trẻ em đòi tiền chuộc tại phường Tuần Châu, thành phố Hạ Long” vào chiều 2/10 là thông tin giả, không đúng sự thật, gây hoang mang dư luận.

Liên quan thông tin một quán ốc ở thành phố Quy Nhơn bị kêu gọi tẩy chay trên mạng xã hội do bán thực phẩm không bảo đảm chất lượng và giá thành cao, ngày 10/5, Ủy ban nhân dân thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định đã thành lập đoàn liên ngành kiểm tra thực tế tại quán Ốc Mẹt (số 316 đường Xuân Diệu). Qua kiểm tra, cơ quan chức năng xác định quán ốc này bán đúng giá niêm yết.

Trong tuần qua, nhiều câu chuyện và hình ảnh bịa đặt, vô căn cứ đã lan truyền trên mạng xã hội, thu hút hàng nghìn lượt chia sẻ và tương tác. Dưới đây là một số câu chuyện đã được hãng thông tấn AP kiểm chứng.

Người phát ngôn của Cơ quan Bưu chính Ba Lan khẳng định, cơ quan này không hề phát hành bộ tem chính thức in hình Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, như những tuyên bố lan truyền trên không gian mạng.

Mới đây, một bài viết hàm ý châm biếm tuyên bố rằng một lãnh đạo của hãng dược phẩm Pfizer đã bị bắt và bị buộc tội gian lận. Nhiều người đã chia sẻ bài viết trên không gian mạng.

Người dùng mạng xã hội chia sẻ hình ảnh một máy bay chiến đấu đang bốc cháy trên bầu trời và tuyên bố rằng đó là chiếc máy bay của Nga bị bắn hạ trong chiến dịch quân sự hiện nay ở Ukraine. Tuy nhiên, đây là thông tin không chính xác.

Một video ghi lại cảnh sóng thủy triều mạnh mẽ ở Indonesia được người dùng mạng xã hội chia sẻ với chú thích không chính xác khi cho rằng đây là một cơn sóng thần do vụ phun trào núi lửa ngoài khơi Tonga mới đây gây ra.

Chính phủ Phần Lan không triển khai mô hình tuần làm việc 4 ngày và ngày làm việc 6 giờ như thông tin lan truyền trên mạng xã hội những ngày vừa qua. Thủ tướng đương nhiệm của Phần Lan, bà Sanna Marin đã đề cập đến ý tưởng này vào tháng 8/2019 nhưng hiện nó vẫn chưa được đưa vào chương trình nghị sự của chính phủ.

Một số tài khoản mạng xã hội hoài nghi vaccine gần đây chia sẻ đường link một bài báo, cho rằng vaccine ngừa Covid-19 là nguyên nhân gây rối loạn stress sau dịch (PPSD) và làm gia tăng các bệnh về tim. Tuy nhiên thông tin này là sai sự thật.

Một khách mời trên kênh podcast The Joe Rogan Experience đã đưa ra một số tuyên bố gây hiểu lầm về việc tái nhiễm Covid-19 và các xét nghiệm PCR, trong đó cho rằng mọi người không thể mắc bệnh 2 lần.

Trái ngược với những tuyên bố trên mạng xã hội, tỷ lệ sống sót của người mắc biến thể Omicron không phải là 100%. Biến thể này được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phân loại là “biến thể đáng lo ngại” vào ngày 26/11, và là một yếu tố góp phần gây ra các ca tử vong trên thế giới trong những tuần vừa qua.

Người dùng mạng xã hội đang chia sẻ thông tin sai sự thật rằng những người chưa tiêm vaccine ngừa Covid-19 không được phép vào các cửa hàng bách hóa ở Canada.

Người dùng mạng xã hội đang chia sẻ một bài đăng đưa ra hàng loạt tuyên bố vô căn cứ về các triệu chứng, mức độ nghiêm trọng và thử nghiệm liên quan đến biến thể mới của virus SARS-CoV-2, Omicron.

Sau khi Tổ chức Y tế thế giới (WHO) liệt biến thể Covid-19 mới Omicron vào diện “biến thể đáng lo ngại” ngày 26/11, một số người dùng mạng xã hội đã tuyên bố sai lệch rằng thông tin về biến thể này đã được báo cáo ở Mexico hồi tháng 4 vừa qua.

Trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng bộ phim “Omicron” sản xuất năm 1963 đã tiên đoán về sự tiến hóa của biến chủng mới nhất của virus SARS-CoV-2 vừa được phát hiện ở Nam Phi. Tuy nhiên, tuyên bố trên hoàn toàn sai sự thật.

Nội dung cập nhật trong một bài báo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) bao gồm thông tin về biến thể B.1.1.529 của virus SARS-CoV-2 vừa được phát hiện ở Nam Phi đã gây ra sự nhầm lẫn trên không gian mạng.

Một video mô tả màn diễu hành của hàng nghìn fan bóng đá ở thành phố Graz, Áo năm 2019, nhưng lại bị một số người dùng mạng xã hội chú thích sai thành người dân Áo biểu tình phản đối những biện pháp hạn chế mới của chính phủ đối với người chưa chủng ngừa Covid-19.

Theo người phát ngôn của hội nghị COP26 về biến đổi khí hậu, máy phát điện chạy bằng dầu diesel không hề được sử dụng để cung cấp điện cho các hoạt động trong khuôn khổ hội nghị như cáo buộc trong một số bài đăng trên mạng xã hội mới đây.

Thời gian vừa qua, trên mạng xã hội xuất hiện các cáo buộc cho rằng một chất mới đã được thêm vào trong thành phần vaccine ngừa Covid-19 Pfizer nhằm giúp chống lại các cơn đau tim liên quan đến vaccine ở trẻ em. Tuy nhiên, đây là thông tin vô căn cứ.

Mới đây, một bài báo mạng điện tử đưa tin sai sự thật rằng các nhà chức trách Nhật Bản đã từ bỏ việc triển khai tiêm vaccine ngừa Covid-19, thay vào đó lựa chọn sử dụng Ivermectin - một loại thuốc chống ký sinh trùng - để điều trị bệnh do virus SARS-CoV-2 gây ra.

Trên mạng xã hội mới đây lan truyền thông tin Nghị viện châu Âu (EP) phản đối việc sử dụng các loại thẻ thông hành vaccine Covid-19. Trên thực tế, chỉ có một số ít nghị sĩ của EP lên tiếng phản đối việc bắt buộc sử dụng thẻ thông hành, chứ không phải toàn bộ Nghị viện.

Hiện tượng Trăng xanh sẽ không diễn ra vào đêm Halloween 31/10 như thông tin lan truyền trên mạng xã hội gần đây.

Người dùng mạng xã hội đang chia sẻ một bức ảnh chụp một đám đông lớn và tuyên bố sai sự thật rằng bức ảnh miêu tả cuộc biểu tình phản đối Thẻ thông hành y tế Covid-19 được phê duyệt gần đây ở Italia.

Trên mạng xã hội lan truyền tin đồn Chính phủ Scotland đã mua 20 chiếc ô-tô điện Tesla với chi phí 2 triệu bảng Anh để đưa đón các đại biểu dự Hội nghị lần thứ 26 các Bên tham gia Công ước Khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP26) tại Glasgow vào tháng 11 tới. Tuy nhiên theo Văn phòng Nội các Vương quốc Anh, thông tin trên là không chính xác.

Đan Mạch, Thụy Điển và Na Uy đã nới lỏng hoặc dỡ bỏ tất cả các hạn chế trong nước liên quan Covid-19 nhờ thành công trong công tác chủng ngừa, cũng như kiểm soát dịch bệnh. Tuy nhiên, một số người dùng mạng xã hội lại hiểu sai rằng điều này cho thấy chính phủ ở những quốc gia trên không còn tin vào sự tồn tại của dịch Covid-19 hay những nỗ lực tiêm chủng.