Bé Khôi (2 tuổi, Hà Nội) có tiền sử chậm phân su sau sinh, được chẩn đoán tắc ruột. Ba tuần sau khi chào đời, trẻ có hiện tượng khó đi ngoài, có lúc phải thụt bằng mật ong mới đi được. Khi ăn dặm, trẻ ăn nhiều rau, uống sữa chua thì dễ đi ngoài hơn nhưng vẫn thường xuyên táo bón và cần thụt phân. Chị Thanh - mẹ bé để ý thấy ngày nào con trai cũng đi ngoài nhưng thường phải rặn và ngồi lâu.
Phát hiện thấy bất thường nhưng thỉnh thoảng trẻ vẫn tự đi ngoài được nên chị Thanh hy vọng bệnh sẽ tự khỏi. Tuy nhiên tình trạng này không thuyên giảm mà trẻ còn liên tục đau bụng, chán ăn, mệt mỏi. Lúc này, chị Thanh mới đưa con đến khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, sau khi thăm khám, cho cháu chụp phim X-quang khung đại tràng cản quang, bé Khôi được các bác sĩ chẩn đoán phình đại tràng và chỉ định phẫu thuật.
Theo TS, BS Trần Anh Quỳnh – Phó Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Nhi Trung ương, biểu hiện trên phim, trẻ có trực tràng nhỏ hẹp, đại tràng Sigma giãn, ứ đọng nhiều phân, tỷ lệ đường kính trực tràng và Sigma đảo ngược. Bệnh nhi được các bác sĩ tiến hành phẫu thuật cắt 27 cm đại tràng giãn, trong đó có bảy cm đại tràng bị vô hạch thần kinh. “Rất may mắn là gia đình cháu đã vượt qua được trở ngại về tâm lý để bước vào giai đoạn điều trị bệnh cho cháu”, bác sĩ Quỳnh chia sẻ.
Sau phẫu thuật hai tuần, trẻ được hẹn tái khám và tiến hành nong hậu môn hàng ngày vào giờ cố định, trong vòng một tháng. Việc tiến hành nong hậu môn giúp miệng nối đại tràng – hậu môn được mềm và tránh không bị sẹo hẹp, đồng thời giúp trẻ tạo phản xạ đi ngoài. Hiện tại, sáu tuần sau phẫu thuật và nong hậu môn, trẻ đã tự đi ngoài dễ dàng, ngày một lần. Cháu bé tăng 2 kg và chất lượng cuộc sống được cải thiện.
PGS, TS Phạm Duy Hiền – Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, Trưởng khoa Ngoại Tổng hợp cho biết, có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, trong đó có thể do hai nhóm nguyên nhân.
Một là, táo bón cơ năng do ăn thiếu chất xơ, uống ít nước, tâm lý sợ đi vệ sinh, dùng thuốc… Hai là, táo bón do một bệnh thực thể: suy giáp trạng, tổn thương thần kinh, bệnh phình đại tràng bẩm sinh (Megacolon - phình đại tràng do không có tế bào thần kinh) lạc chỗ hoặc hẹp hậu môn, và bệnh xơ hóa tuyến ngoại tiết… Nếu trì hoãn việc điều trị sớm bệnh táo bón có thể gây ra nhiều hệ lụy về mặt sức khỏe cho các bệnh nhi.
Trẻ khi mắc táo bón thường có một số biểu hiện như: Số lần đại tiện dưới ba lần/tuần; Khó đi đại tiện hoặc phải rặn nhiều; Đau hậu môn khi đi đại tiện, đôi khi có máu quanh phân do nứt kẽ hậu môn; Phân rắn khô, lổn nhổn. Trẻ có thể có thêm các triệu chứng như: đau bụng quanh rốn, chướng bụng, chán ăn, mệt mỏi, suy dinh dưỡng, thay đổi hành vi, tính tình.
BS Hiền khuyến cáo, cha mẹ đặc biệt lưu ý đưa trẻ đi khám khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường như: đau bụng, chướng bụng, đau nhiều vùng hậu môn khi đi ngoài, trĩ, nứt hậu môn; kèm theo các triệu chứng như mệt mỏi, sụt cân, biếng ăn, sốt, nôn, đi ngoài ra máu...
