Trong y học hiện đại, phát triển kỹ thuật ghi hình PET-CT được dùng để chẩn đoán và theo dõi bệnh trong lĩnh vực ung bướu, thần kinh và tim mạch; phát triển kỹ thuật CT đa lát cắt có tiêm thuốc cản quang ứng dụng trong chẩn đoán bệnh lý tim mạch và các bệnh lý khác. PET-CT là sự kết hợp giữa máy ghi hình positron cắt lớp (Positron Emission Tomography) và máy chụp cắt lớp điện toán (Computed Tomography), vì vậy PET-CT có thể cung cấp những thông tin về hình ảnh chuyển hóa và giải phẫu trong một lần ghi hình. Ðây là một thiết bị kỹ thuật cao cho nhiều lợi điểm trong chẩn đoán và theo dõi bệnh trong lĩnh vực ung bướu, thần kinh và tim mạch.
Trong ung bướu, ghi hình PET-CT có thể phát hiện ung thư giai đoạn sớm, khi mới có sự thay đổi bệnh lý về chuyển hóa, nhưng chưa hình thành thương tổn về mặt cấu trúc; giải mã một thương tổn u lành tính hay ác tính; tìm kiếm các vị trí ung thư di căn; tiên lượng hiệu quả của các phương pháp điều trị; ghi hình PET-CT có thể làm thay đổi 20-40% số phác đồ điều trị ung thư, giúp người bệnh tránh những điều trị không cần thiết, bớt những tác dụng phụ và chi phí vô ích hoặc cần phải gia tăng mức độ điều trị hiệu quả hơn. Ngoài ra, PET-CT có thể đánh giá cơ tim còn sống hay tạo sẹo sau khi bị đau tim, giúp bác sĩ quyết định việc mở rộng động mạch cung cấp máu cho tim hay không. PET-CT còn cho biết tình trạng chuyển hóa của não bộ trong các trạng thái sa sút tinh thần ở người lớn tuổi. Ðể ghi hình PET-CT, người bệnh được tiêm một chất tương tự như chất đường Glucose được đánh dấu phóng xạ gọi là FDG, sau đó máy PET-CT sẽ ghi hình lại các vị trí tập trung thuốc FDG, cho phép thấy được tình trạng bệnh lý bên trong cơ thể người bệnh. Thuốc FDG là một chất tương tự như chất đường Glucose được đánh dấu phóng xạ và được tiêm vào trong cơ thể bệnh nhân trong ngày ghi hình. Trong vòng 45-60 phút sau, FDG phân bố rộng khắp trong cơ thể bệnh nhân. Các tế bào ung thư do tăng hoạt động chuyển hóa, sẽ hấp thu nhiều FDG và được phát hiện qua việc ghi hình PET-CT.
Tim và não là hai cơ quan thường sử dụng Glucose làm năng lượng nhiều hơn các cơ quan khác. Việc ghi hình PET-CT với thuốc FDG có thể đánh giá vùng cơ tim còn sống hay không và vùng não chuyển hóa chất đường Glucose bất thường gây động kinh hoặc gây sa sút tinh thần. Ðể có thuốc FDG, đầu tiên máy gia tốc Cyclotron sẽ sản xuất ra đồng vị phóng xạ Fluor 18F, sau đó 18F sẽ trải qua một quá trình tổng hợp kết hợp thêm một số hóa chất để tạo thành FDG. Do nguyên tố phóng xạ 18F có thời gian bán hủy ngắn, khoảng hai giờ, vì vậy máy gia tốc Cyclotron và phòng sản xuất thuốc phóng xạ phải được đặt ngay tại chỗ hoặc không cách xa các trung tâm ghi hình PET-CT.
PGS, TS Trương Văn Việt, Giám đốc Công ty cổ phần Chợ Rẫy - MC cho biết: Bệnh viện Chợ Rẫy trang bị một máy PET-CT Biograph TruePoit w/TrueV 64 lát cắt và máy gia tốc Cyclotron Eclipse HP của hãng Siemens, được sản xuất ở Hoa Kỳ cùng các thiết bị hiện đại sản xuất và kiểm tra chất lượng thuốc phóng xạ đạt tiêu chuẩn châu Âu như các hệ tổng hợp hóa phóng xạ tự động, các máy sắc ký lỏng cao áp, sắc ký lớp mỏng, sắc ký khí... Việc trang bị thiết bị hiện đại, nhiều tiềm năng như PET-CT, cùng với các phương tiện chẩn đoán kỹ thuật hiện đại đồng bộ sẵn có, Bệnh viện Chợ Rẫy càng nâng cao hơn nữa chất lượng trong chẩn đoán, theo dõi điều trị nhiều loại bệnh khó trong lĩnh vực ung bướu, thần kinh và tim mạch, giúp cho người dân được hưởng các dịch vụ y tế kỹ thuật cao ngay trong nước mà không cần phải ra nước ngoài với chi phí tốn kém.
