Trồng rau xanh trên đảo Trường Sa

Lần đầu được đến với Trường Sa, nên trước khi đi tôi đã tranh thủ tìm hiểu về Trường Sa, được biết môi trường ở các đảo nổi phía nam cực kỳ khắc nghiệt; cây xanh trên đảo rất hiếm, chỉ lác đác vài cây bàng và phi lao, vì vậy bề mặt đảo thường bị nung nóng, làm cho công tác tăng gia sản xuất trồng rau xanh cải thiện đời sống cho bộ đội gặp rất nhiều khó khăn.

Anh Nguyễn Ðức Vượng, Chủ nhiệm Chính trị Ðoàn Trường Sa, Vùng D Hải quân nói với tôi: Ðúng là những đảo nằm ở phía nam thường gặp khó khăn hơn so với phía bắc, do điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt, nhưng bây giờ không có chuyện cây xanh lác đác đâu! Những năm vừa qua, được sự quan tâm của các cơ quan, ban, ngành, địa phương và sự chủ động, sáng tạo của cán bộ, chiến sĩ trên đảo, nên cảnh quan môi trường đã thay đổi rất nhiều, trong đó có sự chuyển biến mạnh mẽ về công tác tăng gia sản xuất. Trước đây, cả đảo nổi và đảo chìm bộ đội đều thiếu rau xanh trầm trọng; bữa ăn chỉ có thịt hộp và ít cọng rau nhì nhằng, bữa nào cũng vậy nên bộ đội ăn nhanh chán và thiếu chất, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Còn hôm nay, khi nào đến đảo, anh sẽ thấy.

Đến đảo Trường Sa Lớn, sau khi được chứng kiến những luống rau xanh mơn mởn, từng lớp kế tiếp nhau; giàn bầu, giàn bí đang độ ra hoa kết trái..., thấy khâm phục sự sáng tạo của cán bộ, chiến sĩ đã cải tạo đất đá cằn cỗi để cải thiện cuộc sống. Anh Tạ Trung Ðức, Phó trưởng đảo về chính trị cho biết: So với các đảo khác thì Trường Sa Lớn có điều kiện hơn về mặt bằng đất đai và nước sinh hoạt, nên ngoài tăng gia các loại rau xanh như bầu, bí, đu đủ, rau muống, rau dền, chúng tôi còn chăn nuôi được lợn, gà... đạt bình quân 769.764 đồng/người/năm; trong đó rau củ quả các loại đạt 13,4 kg/người/tháng, thịt các loại đạt 2,1 kg/người/tháng, vượt chỉ tiêu 215,9%, đưa thêm vào bữa ăn cho bộ đội. Tuy không thể bằng một số đơn vị trong đất liền, nhưng cũng là cố gắng lớn của cán bộ, chiến sĩ trong điều kiện khó khăn về thời tiết nắng mưa thất thường.

Cũng là đảo nổi nhưng Trường Sa Ðông, Phan Vinh và An Bang có diện tích hẹp hơn, điều kiện đất đai và thời tiết khó khăn hơn Trường Sa Lớn. Tuy vậy, cán bộ, chiến sĩ trên đảo tận dụng những mảnh đất quanh nhà ở, quanh bể nước... để trồng cải, mồng tơi, mướp và các loại rau gia vị khác... Bên cạnh đó, khi có tàu từ đất liền ra, anh em còn chủ động để mang giống gia súc, gia cầm ra đảo, tổ chức chăn nuôi làm nguồn thực phẩm tươi sống đưa thêm vào bữa ăn hằng ngày. Vì vậy, công tác tăng gia sản xuất, nhất là về rau xanh đều vượt chỉ tiêu đề ra, tăng ba, bốn lần so với những năm trước đây. Trung tá Nguyễn Huy Bắc, Phó trưởng đảo Chính trị đảo Trường Sa Ðông cho biết: Hằng năm, chúng tôi đạt 1.347 kg rau xanh/người, chăn nuôi gia súc, gia cầm đạt 1.352,6 kg. Hiện tại đang nuôi hơn 60 con gia súc, hơn 40 con gia cầm. Trong năm 2005, đơn vị đã trích bảy triệu đồng từ kinh phí tăng gia  sản xuất để mua sắm trang thiết bị phục vụ sinh hoạt và làm mới 30 m2 sân bê-tông.

Tại đảo Phan Vinh, theo đánh giá của Thiếu tướng Phan Khuê Tảo, Phó Tư lệnh Hải quân thì vài năm trở lại đây, đảo có sự chuyển biến vượt bậc trong xây dựng cảnh quan môi trường, trong đó có công tác tăng gia sản xuất. Tính bình quân, tăng gia rau xanh đảo đạt 6 kg/người/tháng, gia súc đạt một con/người/năm...

Ðối với các đảo chìm thì việc tăng gia sản xuất gặp nhiều khó khăn do không có đất đai để trồng rau và nuôi gia súc, gia cầm. Từ năm 2004 trở lại đây, từ nguồn của dự án trồng cây xanh của Bộ Quốc phòng, Quân chủng Hải quân và UBND tỉnh Khánh Hòa đã chuyển ra Trường Sa những khay bằng nhựa composite có kích thước 60x80 cm để bộ đội trồng rau xanh, nên công tác tăng gia đạt được nhiều thành quả nhất định, cải thiện được đời sống. Cán bộ, chiến sĩ trên các đảo chìm đã vận dụng nơi nhà cũ sắp xếp các khay nhựa, đồng thời chăm sóc, che chắn, luân chuyển theo từng mùa để tránh gió và nước mặn; dùng nước thải sinh hoạt để chăm sóc, cho nên rau xanh tươi tốt quanh năm. Theo anh Bùi Quang Chung, Ðảo trưởng đảo Ðá Tây, kết quả tăng gia sản xuất năm 2005 đạt 1.724 kg thịt, quý I năm 2006 đạt 229 kg; cá tươi năm 2005 đạt 1.258 kg, quý I năm 2006 đạt 482 kg; rau xanh năm 2005 đạt 4.072 kg, quý I năm 2006 đạt 666 kg, đưa vào bữa ăn bình quân 2.789 đồng/người/ngày... Ðây là kết quả đáng khích lệ đối với cán bộ, chiến sĩ trên đảo. Tuy nhiên, công tác tăng gia sản xuất trồng rau xanh ở Trường Sa còn gặp rất nhiều khó khăn nhất là mùa khô, mùa gió bão. Có những nơi vào mùa khô, mùa gió mạnh, bộ đội chỉ đủ rau để nấu canh. Vì vậy, để bảo đảm nguồn rau xanh đều đặn quanh năm, lãnh đạo, chỉ huy các đảo đã chỉ đạo cho cán bộ, chiến sĩ vận dụng linh hoạt vào địa hình, thời tiết, mùa nào rau nấy.

Ðến các đảo nổi và đảo chìm hôm nay, khắp nơi đều thấy vườn rau thanh niên, vườn rau của các đơn vị được che chắn kỹ càng. Ðại tá Trần Xuân Mạnh, Phó Chủ nhiệm Chính trị Binh chủng Công binh - thành viên trong đoàn công tác, cho biết: Bộ đội Trường Sa đã làm được nhiều hơn những gì chúng tôi nghĩ. Trong khó khăn, gian khổ, họ đã thể hiện được ý chí của mình để xây dựng đảo tốt về lối sống, đẹp về cảnh quan môi trường, chăm lo sức khỏe cho bộ đội giữ đảo. Ðặc biệt trong tăng gia sản xuất, kết quả đạt được của bộ đội Trường Sa tốt hơn một số đơn vị ở đất liền...