Hai cuốn sách tuyển chọn 180 bài phát biểu, bài viết, bài nói, bài trả lời phỏng vấn, thư, điện chúc mừng quan trọng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong thời gian từ tháng 1/2018 đến tháng 4/2021.
Nội dung các cuốn sách được sắp xếp theo bốn chủ đề:
Phần thứ nhất: Đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa
Qua 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử về mọi mặt. Những thành tựu đó là sự kết tinh của sức sáng tạo, quá trình nỗ lực, phấn đấu bền bỉ, liên tục qua nhiều nhiệm kỳ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta; tiếp tục khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của chúng ta là đúng đắn, phù hợp quy luật khách quan, thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại; sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Trong bài phát biểu tại phiên khai mạc Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (tháng 1/2021), Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.
Để phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những hạn chế, yếu kém, đẩy mạnh công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa, Tổng Bí thư nhấn mạnh tiếp tục quán triệt đầy đủ, đúng đắn, sâu sắc hơn nữa những quan điểm, chủ trương, đường lối đổi mới của Đảng về phát triển kinh tế - xã hội để nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện các cơ chế, chính sách phù hợp tình hình thực tiễn đất nước, từng địa phương, bộ, ngành, lĩnh vực cụ thể. Mục tiêu phát triển tổng quát của chúng ta trong giai đoạn tiếp theo là: Nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa; khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, phát huy ý chí và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn đấu đến giữa thế kỷ 21, nước ta trở thành một nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Phần thứ hai: Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ then chốt
Trong hơn 90 năm qua, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo nhân dân giành được những thắng lợi vẻ vang. Đó chính là nhờ Đảng ta có bản lĩnh chính trị vững vàng; có lý luận tiên phong, đường lối chính trị đúng đắn; có sự phấn đấu không mệt mỏi, hy sinh quên mình của các thế hệ cán bộ, đảng viên và nhân dân; có tổ chức chặt chẽ, đoàn kết thống nhất cao và được nhân dân hết lòng tin yêu, ủng hộ, bảo vệ, giúp đỡ.
Thực tiễn công cuộc đổi mới, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mở cửa và hội nhập của đất nước đã khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng có ý nghĩa then chốt, sống còn. Trong nhiều bài phát biểu, bài viết, Tổng Bí thư đều chỉ rõ: Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị luôn được đặc biệt chú trọng, được tiến hành toàn diện, đồng bộ, có hiệu quả trên tất cả các mặt chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Đảng ta luôn nhận thức rõ, xây dựng Đảng nhằm làm cho Đảng luôn trong sạch, vững mạnh, đội ngũ cán bộ, đảng viên không ngừng nâng cao phẩm chất, năng lực, có bản lĩnh chính trị vững vàng, sáng suốt, không bi quan, dao động, không chủ quan, tự mãn. Chỉnh đốn Đảng là nhằm khắc phục những thiếu sót, khuyết điểm, làm cho Đảng xứng đáng là lực lượng duy nhất lãnh đạo đất nước, củng cố, tăng cường hơn niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, “Đảng phải tự mình nâng cao hơn nữa”, “Đảng cần phải mạnh hơn bao giờ hết”. Nhận thức rõ điều đó, từ sau Đại hội XII đến nay, Đảng ta đã chỉ đạo quyết liệt hơn đối với công tác xây dựng Đảng, tiến hành xây dựng, chỉnh đốn Đảng theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, khóa XII đạt được kết quả và kinh nghiệm bước đầu rất quan trọng, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi một bước những tiêu cực, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, giúp Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh hơn. Tổng Bí thư đặc biệt quan tâm tới công tác cán bộ, coi đây là “then chốt của then chốt”, theo đó, nhiều chỉ đạo của đồng chí tập trung vào xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược và người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; phát huy trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên theo phương châm chức vụ càng cao càng phải gương mẫu, nhất là các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Trong phần nội dung này, có ba bài viết đặc biệt quan trọng của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng về đại hội đảng bộ các cấp và chuẩn bị cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (Chuẩn bị và tổ chức thật tốt đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Một số vấn đề cần được đặc biệt quan tâm trong công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII của Đảng; Chuẩn bị và tiến hành thật tốt Đại hội XIII của Đảng, đưa đất nước bước vào một giai đoạn phát triển mới). Ba bài viết này không chỉ có giá trị đối với công tác chuẩn bị và tổ chức đại hội mà còn thể hiện một tầm nhìn chiến lược, phương pháp tư duy khoa học, biện chứng và lịch sử; một cách nhìn, đánh giá mới của Tổng Bí thư trước mỗi vấn đề của Đảng, của đất nước và cuộc sống hằng ngày trong mỗi giai đoạn phát triển mới.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cũng dành nhiều tâm huyết chỉ đạo công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, coi đây là công việc khó khăn, phức tạp, lâu dài và phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, kiên quyết, kiên trì và tuyệt nhiên không được tự thỏa mãn với những kết quả đã đạt được. Đồng chí nhấn mạnh “phòng, chống tham nhũng là lĩnh vực khó, phức tạp; nó đụng chạm đến lợi ích, đụng chạm đến con người, và lợi ích ở đây là lợi ích nhóm, nó liên quan chằng chịt với nhau, ở các cấp, các ngành, rất lắt léo, đòi hỏi các cơ quan chức năng phải thật sự có bản lĩnh, có kiến thức, có kinh nghiệm, đặc biệt là phải trong sáng, công tâm, liêm khiết, phối hợp chặt chẽ”. Đồng chí cũng khẳng định, phòng, chống tham nhũng là công việc đã được tiến hành từ lâu, tuy nhiên, chưa bao giờ công tác phòng, chống tham nhũng lại được chỉ đạo mạnh mẽ, đồng bộ, quyết liệt và hiệu quả như thời gian vừa qua và đã đi vào chiều sâu, có bước tiến mạnh, đạt được kết quả cụ thể rất quan trọng, toàn diện, rõ rệt, thực sự “đã trở thành phong trào, xu thế”. Nhiều vụ án kinh tế, tham nhũng được phát hiện, điều tra, khởi tố, công khai, xét xử nghiêm minh, không có vùng cấm, tạo sức răn đe, cảnh tỉnh, được cán bộ, đảng viên và nhân dân hoan nghênh, đánh giá cao và đồng tình ủng hộ. Tình trạng tham nhũng, tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ từng bước được kiềm chế, ngăn chặn.
Phần thứ ba: Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc
Xuyên suốt Phần thứ ba của hai cuốn sách là sự quan tâm sâu sắc, thường xuyên, liên tục của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đến tất cả các ngành, cơ quan, tổ chức, đoàn thể trong hệ thống chính trị, xã hội từ Trung ương đến địa phương, cơ sở, thông qua các bài viết, diễn văn, thư chúc mừng, phát biểu tại các chuyến thăm và các buổi làm việc, gặp mặt đại biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước.
Đối với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước mong muốn “với quyết tâm mới, khí thế mới, sẽ tiếp tục có những hoạt động năng động, sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, thiết thực, hiệu quả hơn nữa, góp phần tập hợp ngày càng đông đảo các tầng lớp nhân dân trong khối đại đoàn kết dân tộc”.
Đối với tổ chức Công đoàn, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước khẳng định: “Công đoàn Việt Nam… luôn gắn bó máu thịt với giai cấp công nhân, đồng hành với dân tộc và với Đảng Cộng sản Việt Nam, phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam độc lập, hòa bình, thống nhất, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Đối với tổ chức Đoàn Thanh niên, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước yêu cầu: “Hãy luôn xung kích tiến lên trong học tập, lao động, sản xuất, chiến đấu, góp sức xây dựng quê hương, đất nước ta ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, xứng đáng với kỳ vọng và niềm tin yêu của Đảng, Bác Hồ và nhân dân cả nước đối với thế hệ trẻ”.
Xuyên suốt trong các chỉ đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, có thể thấy vấn đề phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc luôn được đồng chí quan tâm, nhấn mạnh. Từ khi ra đời và trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn luôn xác định “đoàn kết” là giá trị cốt lõi và “đại đoàn kết toàn dân tộc” là đường lối chiến lược, là cội nguồn sức mạnh, động lực chủ yếu của cách mạng Việt Nam. Đó cũng là tư tưởng xuyên suốt và nhất quán trong tư duy lý luận và hoạt động thực tiễn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã trở thành chiến lược cách mạng của Đảng ta, là động lực to lớn tạo nên những thắng lợi vẻ vang của dân tộc ta.
Phần thứ tư: Chủ động, tích cực hội nhập, hợp tác quốc tế
Những thông điệp, bài phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại các hội nghị khu vực và quốc tế mà Việt Nam chủ trì tổ chức hoặc tham gia; các thư, điện mừng gửi lãnh đạo các Đảng, Nhà nước mà Việt Nam có quan hệ ngoại giao thể hiện tinh thần chủ động, tích cực hội nhập, hợp tác quốc tế sâu rộng của Đảng và Nhà nước ta.
Từ năm 2018 đến nửa đầu năm 2021, hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế của nước ta được đẩy mạnh, không ngừng mở rộng và đi vào chiều sâu; trên cơ sở giữ vững nguyên tắc kiên quyết, kiên trì bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia - dân tộc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, đồng thời đóng góp tích cực, có trách nhiệm cho hòa bình, hợp tác, phát triển của thế giới và khu vực. Với những đóng góp đó, Việt Nam được cộng đồng quốc tế đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao; uy tín, vị thế của Đảng, Nhà nước, thế và lực của đất nước không ngừng được nâng cao trên trường quốc tế.
Trong “Thông điệp nhân dịp Việt Nam đảm nhiệm trọng trách Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020 - 2021”, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhấn mạnh quyết tâm đảm nhiệm cả hai trọng trách quan trọng này “thể hiện sự nhất quán triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; đa dạng hóa, đa phương hóa trong quan hệ đối ngoại; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, mà Đại hội XII của Đảng đã đề ra; thể hiện khát vọng của Việt Nam đóng góp cho hòa bình, phát triển ở khu vực và trên thế giới với tư cách là một thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế; đồng thời góp phần quan trọng giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, tranh thủ hơn nữa các điều kiện thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát triển nhanh, bền vững và nâng cao vai trò, vị thế quốc tế của đất nước ta”.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, các hoạt động đối ngoại vẫn được duy trì và thực hiện bằng nhiều hình thức linh hoạt, phù hợp. Nhiều hoạt động đối ngoại, nhất là các hội nghị và cuộc điện đàm trực tuyến hoặc trực tiếp vẫn được triển khai có chất lượng, hiệu quả cao, Việt Nam đã hoàn thành tốt trọng trách Chủ tịch ASEAN, Chủ tịch AIPA và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Đặc biệt, trong năm 2020, Việt Nam đã hoàn thành việc đàm phán, ký hai hiệp định rất quan trọng là: Hiệp định Thương mại tự do với Liên hiệp châu Âu (EVFTA) và Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP). Trong bối cảnh tình hình quốc tế diễn biến phức tạp, Việt Nam ngày càng thể hiện được vai trò trong kết nối, tăng cường quan hệ hữu nghị hợp tác và làm sâu sắc thêm lòng tin giữa các quốc gia trong và ngoài khu vực.
*
* *
Có thể khẳng định rằng, các bài phát biểu, bài nói, bài viết, trả lời phỏng vấn của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong hai cuốn sách đã thể hiện sự lãnh đạo toàn diện, bao quát, sáng tạo nhưng cũng rất cụ thể, phù hợp bối cảnh đất nước ta trong thời gian qua. Đó vừa là sự chỉ đạo trực tiếp, có ý nghĩa quan trọng về mặt lý luận, đồng thời cũng phù hợp thực tiễn đất nước, qua đó thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm cao, tầm nhìn chiến lược, sự trăn trở, tâm huyết và vai trò của người lãnh đạo cao nhất của Đảng, Nhà nước ta đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Toàn Đảng, toàn dân chung sức, đồng lòng xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc và Đoàn kết, vững tin đưa đất nước bước vào giai đoạn mới của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là hai cuốn sách quan trọng, có giá trị lớn về lý luận và thực tiễn trong giai đoạn hiện nay.
PGS, TS PHẠM MINH TUẤN
