Ông chậm rãi kể lại câu chuyện với chúng tôi… “… Nhân kỷ niệm 24 năm Ngày thành lập QĐND Việt Nam, thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Chính trị, chúng tôi tổ chức triển lãm tranh do cán bộ, chiến sĩ các đơn vị toàn quân vẽ gửi về tham dự. Triển lãm kéo dài đến Tết Nguyên đán Kỷ Dậu 1969. Trước Tết, cấp trên thông báo, sức khỏe của Bác Hồ đã khá hơn nên Người sẽ đến tham quan phòng tranh của lực lượng vũ trang. Chúng tôi liền lựa chọn, bổ sung một số bức tranh bộ đội ta mới vẽ và chuẩn bị nội dung giới thiệu với Bác.
Mấy đêm liền tôi gần như không ngủ để chuẩn bị thật kỹ nội dung giới thiệu tranh sao cho thật súc tích, ngắn gọn bởi Bác mới ốm dậy, sức khỏe chưa bình phục hẳn. Luyện tập vài lần thấy khá trơn tru nhưng vẫn rất hồi hộp…”.
Sáng hôm ấy, khi phòng triển lãm tranh khá đông người tham quan thì Bác Hồ đến thăm. Đại tá Phạm Thanh Tâm nhớ lại:
"Vừa nhìn thấy Bác mặc bộ đồ ka-ki trắng bước vào cửa, lãnh đạo Tổng cục Chính trị chạy ra báo cáo nhưng Bác xua tay, bảo để mọi người tự nhiên xem tranh.Rồi Bác chầm chậm tham quan những bức tranh do chiến sĩ ta vẽ.Mặc dù không phải lần đầu được gặp Bác, nhưng tôi vẫn hồi hộp, đứng lặng ngắm nhìn Người, suýt quên cả nhiệm vụ. Đến khi thủ trưởng Cục Tuyên huấn nhắc tôi mới giật mình, chạy lại, lần lượt giới thiệu nhanh một số bức tranh tiêu biểu để Bác tham quan.Người chăm chú xem mấy bức tranh vẽ cảnh sinh hoạt, học tập thường ngày của bộ đội; cảnh chiến sĩ xem văn công; luyện tập bắn súng, ném lựu đạn… Chỉ vào bức tranh chiến sĩ ta đang hối hả đào công sự, mồ hôi ướt đầm, Bác hỏi: “Bức tranh này của đơn vị nào vẽ?”. Tôi trả lời: “Thưa Bác, đây là tranh vẽ bộ đội công binh đang đào hầm, xây dựng trận địa pháo trên chiến trường miền Đông Nam Bộ, do chiến sĩ Binh chủng Công binh vẽ ạ”. Bác khen ngợi: “Bố cục giản dị, ý tưởng trong sáng, bộ đội ta vẽ đẹp và có hồn. Chú có biết tại sao không?”.Tôi im lặng giây lát, rồi thưa: “Cháu nghĩ, những bức tranh này đều vẽ rất chân thực ạ”. Bác gật đầu: “Phải quan sát kỹ lưỡng, tỉ mỉ lắm mới có được bức tranh chân thực như thế! Chính vì tỉ mỉ, chân thực nên có hồn. Các chú cần quan tâm, tạo điều kiện cho anh em có năng khiếu đi học thêm để sử dụng lâu dài”…
Thực hiện lời dặn của Bác Hồ kính yêu, sau triển lãm tranh năm đó, cơ quan chuyên môn đã lựa chọn những chiến sĩ có năng khiếu vẽ cử đi đào tạo nghiệp vụ, bồi dưỡng kỹ năng hội họa. Nhiều người đã trở thành họa sĩ, có những tác phẩm tranh, ký họa nổi tiếng về bộ đội trong chiến tranh và cuộc sống thời bình, như: Đức Dụ, Vũ Huyên, Nguyễn Đức Thọ… Dù đã rời quân ngũ trở về với đời thường, nhưng những họa sĩ - chiến sĩ ấy vẫn luôn khắc ghi lời dạy của Người, tỉ mỉ, chân thực trong từng nét vẽ.
Với Đại tá, họa sĩ Phạm Thanh Tâm, từ khi về hưu (năm 1990), cùng gia đình chuyển vào TP Hồ Chí Minh sinh sống đã hơn 20 năm, nhưng ông vẫn miệt mài sáng tác nghệ thuật, phối hợp Hội Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh, Bảo tàng Mỹ thuật thành phố và nhiều cơ quan chức năng tổ chức triển lãm tranh, ký họa về đề tài người lính. Hiện tại, ông lưu giữ hàng trăm bức tranh, ký họa do chính ông sáng tác trong những năm kháng chiến chống Mỹ, nhất là những khoảnh khắc đặc biệt của Sài Gòn trong ngày toàn thắng.
Xuân này, họa sĩ Phạm Thanh Tâm đang gấp rút hoàn thành bộ tranh, ký họa chào mừng kỷ niệm 40 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền nam thống nhất đất nước, với tâm nguyện làm được một điều gì đó có ích với thành phố thân yêu. Đại tá, họa sĩ Phạm Thanh Tâm chia sẻ: “Những lời căn dặn của Bác Hồ kính yêu tại phòng triển lãm tranh năm ấy trở thành mạch nguồn chủ đạo trong các tác phẩm của tôi. Đó là tính chân thực, bám sát hiện thực cuộc sống để phản ánh và sáng tác nghệ thuật. Tranh của tôi về đất và người Sài Gòn cũng mang đậm cảm xúc, dấu ấn nghĩa tình và trách nhiệm của một công dân thành phố mang tên Bác”.
