Khó khăn trong việc vận chuyển, cung ứng hàng hóa
Theo báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tại thành phố Hồ Chí Minh, giá lương thực, thực phẩm trong tháng 6 và nửa đầu tháng 7/2021 đều tăng so với các tháng trước đó.
Cụ thể, giá lương thực tăng 0,46%; giá thực phẩm tăng 0,37% so tháng trước, trong đó rau củ quả tăng mạnh do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nên việc vận chuyển hàng hóa khó khăn, nguồn rau về chợ giảm (bắp cải tăng 18,53%, su hào tăng 5,28%, đậu cô ve tăng 22,78%, rau muống tăng 5,38%, rau tươi khác tăng 5,63%).
Trong khi đó, giá thịt các loại có xu hướng giảm (thịt heo giảm 1,92%; thịt bò giảm 0,75%), giá các loại trứng tăng 2,36%-3,41%, giá nhiều mặt hàng thủy hải sản đa số tăng 6%-20% vì lượng thủy hải sản tươi về chợ bình quân giảm 10% so tháng trước.
Nhu cầu tiêu dùng của người dân trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh ước tính khoảng 10 triệu người. Cụ thể: Các doanh nghiệp bình ổn thị trường: chiếm 30% - 40% thị phần. Thương nhân các chợ đầu mối (mặt hàng rau, củ, quả, thủy hải sản, thịt gia súc) chiếm 60% -70% thị phần. Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh khác chiếm 10% - 20% thị phần.
Để thực hiện công tác phòng, chống dịch, trong trường hợp cần điều chuyển hàng hóa bằng các kênh giao dịch phù hợp, bảo đảm hàng hóa lưu thông thông suốt đến với người tiêu dùng trên địa bàn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo chuyển dịch năng lực cung ứng.
Cụ thể: Các chợ đầu mối (mặt hàng rau, củ, quả, thủy hải sản, thịt gia súc) chiếm 25%-30% thị phần. Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh khác chiếm 20% - 30% thị phần. Các doanh nghiệp bình ổn thị trường đẩy mạnh sản xuất, tăng cường dự trữ, bảo đảm cung ứng hàng hóa tăng 50%.
Về các chuỗi cung ứng lương thực, thực phẩm thiết yếu trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, hiện có 2.833 tổng điểm cung ứng lương thực, thực phẩm thiết yếu trên địa bàn. Trong số này: 106 Các siêu thị, 2.616 Hệ thống cửa hàng tiện lợi, và 111 Hệ thống các chợ truyền thống.
Nhìn chung, người dân tập trung mua lương thực, thực phẩm từ hệ thống siêu thị và các cửa hàng tiện lợi. Do phải đáp ứng điều kiện giãn cách, cấm tụ tập đông người nên người dân vẫn phải xếp hàng lâu mới mua được hàng hóa thiết yếu.
Việc thu mua nông sản của các thương lái, hiện hoạt động chậm lại, thậm chí đóng cửa do dịch bệnh. Giá nhiều nông sản giảm mạnh khi các đợt dịch bùng phát trùng với thời điểm vào vụ thu hoạch rộ.
Vấn đề đáng lưu tâm nhất là lưu thông hàng hóa. Các xe vận chuyển tiêu thụ nông sản khi lưu thông trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ, huyện lộ phải tuân thủ kiểm dịch, kiểm tra nhiều tại các chốt nên tăng chi phí vận chuyển.
Bên cạnh đó, việc lưu thông, vận chuyển hàng hóa khó khăn do nhiều tỉnh, thành phố yêu cầu lái xe khi đi ra từ vùng dịch phải thực hiện cách ly nên đã khiến các thương lái tại các tỉnh lo ngại khi vào địa bàn tỉnh để thu mua nông sản. Cùng với đó, container vận chuyển khan hiếm, giá thành vận chuyển cao do nhiều lái xe lo ngại việc phải thực hiện cách ly thời gian dài sau khi từ vùng có dịch trở về.
Để bảo đảm chuỗi cung ứng hàng hóa
Phát biểu tại hội nghị trực tuyến nhằm thúc đẩy sản xuất, cung ứng nông sản trong điều kiện dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam nhấn mạnh 5 việc cần làm ngay của các tỉnh thành phía nam để bảo đảm chuỗi cung ứng nông sản.
Một là, cần theo dõi dự báo tình hình nguồn cung từ nay đến cuối năm. Thứ trưởng nhấn mạnh các tỉnh có hai nhiệm vụ để cung ứng sản xuất: Thứ nhất phải bảo đảm cung ứng cho địa bàn, thứ hai là tiếp tục hỗ trợ cho thành phố Hồ Chí Minh.
Hai là, các tỉnh cần báo cáo tổ công tác tình hình cơ sở sản xuất giết mổ. Nếu một cơ sở chế biến giết mổ có nhân viên dính Covid-19 sẽ làm đứt gãy cả chuỗi cung ứng. Thứ trưởng Trần Thanh Nam yêu cầu các tỉnh cần rà soát lại, đặc biệt là thành phố Hồ Chí Minh.
Ba là, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Công thương đã tạo điều kiện tối đa để cung ứng nông sản, Thứ trưởng yêu cầu các tỉnh không những phải cung ứng sản phẩm tiêu thụ mà còn cần tập trung vào vật tư để sản xuất.
Bốn là, các tỉnh nên phối hợp với Bộ Công thương để củng cố tình hình phát triển chuỗi cung ứng nông sản. Nên hình thành chuỗi thể hiện vai trò của Nhà nước.
Năm là, nguồn nhân lực phục vụ sản xuất và lưu thông đang thiếu hụt, cần phải tháo gỡ sớm.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam lưu ý, sắp tới sẽ là mùa mưa nên các tỉnh thành cần chú ý không để tình trạng thiếu hụt hàng hóa xảy ra.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề nghị thành lập đầu mối để tạo chuỗi cung ứng nông sản bảo đảm an toàn thực phẩm cho thành phố Hồ Chí Minh. Không thể để vì thiếu hụt mà xảy ra mất an toàn thực phẩm.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam khẳng định Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ làm việc với Bộ Công thương và thành phố Hồ Chí Minh để tháo gỡ khó khăn tại các trạm kiểm soát.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thành lập Tổ công tác và sẽ thực hiện theo dõi tình hình cung ứng nông sản suốt thời gian các tỉnh thực hiện giãn cách. "Có khó khăn gì các địa phương có thể kiến nghị với Tổ công tác để sớm tháo gỡ", Thứ trưởng Trần Thanh Nam nói.
