Là sĩ quan trẻ trong Quân đội Nhân dân Việt Nam, sinh ra và lớn lên trong điều kiện đất nước hòa bình, tôi thật sự thấm thía giá trị của cuộc sống hôm nay. Cuộc sống mà biết bao thế hệ cha anh đi trước đã phải hy sinh xương máu, và cả tính mạng của mình mới giành được.
Qua những trang sử, những lần đi tham quan, học tập ở viện bảo tàng, căn cứ cách mạng, được nghe những câu chuyện truyền thống cách mạng trong các cuộc giao lưu,... đặc biệt là sau khi đọc hai cuốn sách “Nhật ký Ðặng Thùy Trâm” và “Mãi mãi tuổi hai mươi”, cũng như những lá thư thời chiến khác, tôi càng hiểu sâu sắc hơn sự khốc liệt của chiến tranh, tội ác tày trời của quân xâm lược. Qua đó, tôi thấy ngời sáng phẩm chất, ý chí, trí tuệ, lý tưởng và sức mạnh của con người Việt Nam. Tôi thật sự cảm động, tự hào, khâm phục và vô cùng biết ơn những anh hùng liệt sĩ,đặc biệt là những người trẻ tuổi dũng cảm, gan dạ, có lòng yêu nước nồng nàn, tình nhân ái bao dung cao cả, sống có trách nhiệm với đồng bào, đồng chí, đồng đội. Trong hiểm nguy gian khổ, cận kề với cái chết, các anh, các chị vẫn luôn lạc quan, tin tưởng vào chính nghĩa, lẽ phải.
Tôi nhiều lần suy nghĩ, so sánh giữa thế hệ ngày nay với các thế hệ cha anh đi trước, và tự đặt câu hỏi: Thế hệ trẻ chúng ta đã làm được gì để xứng đáng với sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ? Lý tưởng, lối sống của thanh niên ngày nay có gì khác trước?...
Thế hệ chúng tôi hôm nay thật may mắn, được sống trong điều kiện thuận lợi, được thừa hưởng thành quả của các thế hệ cha anh trước đây. Chính vì vậy, phần đông đoàn viên, thanh niên giữ được phẩm chất cao đẹp, sống có ước mơ, lý tưởng, dám nghĩ dám làm, năng động sáng tạo; được học tập và phát triển toàn diện, có trình độ năng lực tốt, tiếp cận và làm chủ khoa học - công nghệ hiện đại. Họ đã và đang khẳng định sức trẻ, tài năng, trí tuệ trên mọi lĩnh vực hoạt động.
Gần đây, ở thủ đô Hà Nội, Cần Thơ, Ðà Nẵng, T.Ư Hội LHTN Việt Nam, Trung tâm Công tác xã hội thanh niên, thiếu niên, đã tuyên dương các bạn trẻ sống đẹp. Họ đều là những người rất đáng trân trọng, cảm phục; là tấm gương mẫu mực để thế hệ trẻ chúng tôi noi theo. Những con người bình thường đã làm những việc phi thường và kỳ diệu; lẽ sống cao đẹp của họ góp phần xây dựng hình ảnh thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ mới, xứng đáng là lực lượng xung kích cách mạng kế tục sự nghiệp vinh quang mà Ðảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.
Tuy nhiên, không chỉ riêng tôi mà rất nhiều bạn trẻ khác đều có những suy nghĩ, nỗi băn khoăn, trăn trở trước thực trạng xuống cấp, suy thoái về đạo đức, lối sống của một bộ phận thanh niên hiện nay. Dưới sự tác động, ảnh hưởng của mặt trái cơ chế thị trường và do nhiều nguyên nhân khác, một bộ phận đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên đã và đang chạy theo lối sống thấp hèn, vị kỷ, trục lợi cá nhân; trông chờ ỷ lại, dựa dẫm, lười học tập, lao động, sống buông thả, thích hưởng thụ, đua đòi, xa hoa lãng phí, triệt tiêu chí tiến thủ. Một số khác không xác định rõ lý tưởng sống, mục tiêu phấn đấu, bản lĩnh kém, dễ sa ngã trước những cám dỗ vật chất tầm thường, bị mua chuộc, lôi kéo, bán rẻ lương tâm, danh dự của bản thân, gia đình. Một số đoàn viên, thanh niên đánh mất lòng tự hào dân tộc, tự hào về đất nước, quê hương, lãng quên lịch sử, truyền thống hào hùng của các thế hệ cha anh đi trước. Cá biệt, một bộ phận thanh niên tha hóa về phẩm chất, đạo đức, bất chấp pháp luật, coi thường kỷ cương, sống thác loạn, tham gia trộm cướp, sa đà vào các tệ nạn xã hội, ma túy, mại dâm, đua xe máy trái phép... dẫn đến những hậu quả khôn lường, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Là người theo dõi đầy đủ các bài viết tham gia diễn đàn "Tuổi trẻ sống đẹp, sống có ích" trên các ấn phẩm của Báo Nhân Dân, từ ngày 5-9-2005 đến nay, tôi thấy rằng, đây là một chuyên mục rất thiết thực, bổ ích và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, cần thiết đối với thanh niên, các bậc cha mẹ, các tổ chức xã hội, các cơ quan, đoàn thể trong giai đoạn hiện nay.
Tôi nghĩ rằng, đối với tổ chức Ðoàn, Hội, ngoài việc tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống cho đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên, cần coi trọng công tác quản lý, rèn luyện một cách chặt chẽ hơn; phối hợp gia đình - nhà trường và xã hội để quản lý, giáo dục thanh niên, học sinh.
Cần xây dựng Ðoàn, Hội vững mạnh, có tính chiến đấu cao, sẵn sàng đấu tranh, lên án những hành vi tiêu cực, sai trái. Và nên chăng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể khi lựa chọn, sắp xếp công tác cho cán bộ, ngoài tiêu chí phẩm chất, năng lực công tác, còn phải yêu cầu cao việc nuôi dạy con cái. Gia đình là tế bào của xã hội, nếu cán bộ, công chức không quản lý, giáo dục con em mình nên người, thì không thể làm gương cho người khác được. Mặt khác, môi trường xã hội tác động rất lớn đến tâm tư, tình cảm, đạo đức lối sống của thế hệ trẻ hôm nay. Những vấn đề tiêu cực, bức xúc của xã hội như: tệ tham nhũng, quan liêu, những bất cập trong giải quyết việc làm hay cơ chế, chính sách tuyển dụng, đãi ngộ người tài,... nếu không sớm được khắc phục, sẽ làm mất niềm tin của thế hệ trẻ.
