Ða dạng, nhiều mẫu mã
Từ đầu tháng 8 đến nay, các nhà sách trên các phố Lý Thường Kiệt, Ðinh Lễ, Giảng Võ, Tạ Quang Bửu, Nguyễn Chí Thanh... luôn nhộn nhịp học sinh, sinh viên, phụ huynh. Chị Hà, nhân viên bán hàng nhà sách Ðông Tây (trên đường Nguyễn Chí Thanh) cho hay, để phục vụ năm học mới, nhà sách đã tăng lượng hàng nhập về từ cuối tháng 7. Trong đó, nhiều nhất là sách giáo khoa, sách tham khảo, sách học tiếng Anh, sách cho bậc học mầm non. Năm nay, giá cả nhìn chung không tăng, riêng mặt hàng giấy vở, bút mực tăng từ 100 đến 500 đồng/sản phẩm. Trong khi đó, một số mặt hàng giảm giá như sách học tiếng Anh, bài tập nâng cao, giáo trình...
Một điều dễ nhận thấy tại các nhà sách năm nay là sự phong phú về chủng loại, mẫu mã mới để phụ huynh, học sinh lựa chọn. Bên cạnh mặt hàng sách giáo khoa hầu như không thay đổi (chỉ có sách giáo khoa lớp 11 cải cách theo chương trình mới), có nhiều sản phẩm mới phục vụ việc học tập như máy học tiếng Anh, sách nâng cao, bài tập, lên đến hơn chục bộ.
Mặt hàng cặp sách, ba-lô cũng rất phong phú. Tại các phố Lò Sũ, Chùa Bộc, Tây Sơn... giá một chiếc cặp, ba-lô dành cho học sinh, sinh viên dao động từ 35.000 đến 200.000 đồng/chiếc. Trong đó, phần lớn là các sản phẩm của Hồng Hà, Ladoda, Miti và sản phẩm nhập từ Trung Quốc.
Theo đánh giá của nhiều bậc phụ huynh, năm nay, mặt hàng này tăng giá so với năm ngoái từ 20.000 đến 50.000 đồng/chiếc. Các chủ cửa hàng giải thích do nguyên liệu nhựa, vải, công may và cước vận chuyển tăng. Tuy nhiên, đông đảo phụ huynh không mấy để ý đến điều này. Chị Nguyễn Thu Giang, trú tại ngõ 178 Tây Sơn cho rằng, điều quan trọng là chọn được cặp sách mà các cháu "ưng", vừa nhẹ, mầu sắc hấp dẫn, vì mỗi năm thay cặp một lần, nên bọn trẻ rất hào hứng. Giống như cặp, ba-lô, bàn ghế ngồi học năm nay cũng tăng từ 50.000 đến 80.000 đồng/bộ. Bộ bàn ghế Xuân Hòa có thể nâng, hạ độ cao dành cho học sinh tiểu học có giá 360.000 đồng, tăng so với năm ngoái gần 100.000 đồng.
Năm nay, có một loại sản phẩm đang rất "nóng", đó là máy vi tính. Ngay từ đầu tháng 8, rất nhiều công ty máy tính tại Hà Nội đã tung ra các chiêu khuyến mại hấp dẫn như: giảm giá, tặng từ 10 đến 50 USD khi mua một bộ máy vi tính, tặng cặp da, USB... cho học sinh, sinh viên mua các sản phẩm liên quan đến máy tính. Thực tế trên đường Lê Thanh Nghị (còn được gọi là phố tin học ở Hà Nội) thấy có đến hơn chục cửa hàng trưng biển khuyến mại, giảm giá. Tại đây, có đầy đủ từ Laptop (máy tính xách tay), máy tính để bàn đến máy tính second-hand (hàng đã dùng) nhập từ Mỹ của các hãng lớn như HP, Acer, Dell... Giá một chiếc máy tính năm nay giảm từ một đến ba triệu đồng.
Theo một nhân viên bán hàng của Công ty máy tính Hải Anh, năm nay, sinh viên có xu hướng chuyển sang dùng máy tính xách tay, vì ngoài tính năng nhỏ gọn, tiện lợi, dòng sản phẩm này ngày càng có giá "bình dân" hơn, phù hợp với túi tiền của các bạn sinh viên. Ðón đầu thời cơ này, các công ty đã nhập về rất nhiều chủng loại máy tính xách tay, trong đó có cả mặt hàng dùng rồi nhập từ Mỹ, Hàn Quốc. Giá một chiếc máy tính xách tay phù hợp với sinh viên dao động từ 9 đến 15 triệu đồng. Bên cạnh đó là dòng máy tính để bàn cũ nhập từ Mỹ, các nước Ðông - Nam Á cũng được sinh viên khá ưa chuộng, giá từ 2 đến 3,5 triệu đồng/bộ. Ngoài đường Lê Thanh Nghị, khách hàng quan tâm đến máy tính có thể tìm đến đường Thái Hà, Lý Nam Ðế, bởi đây là những nơi tập trung nhiều công ty với giá cả hợp lý và đầy đủ chế độ bảo hành.
Một sản phẩm không thể thiếu được khi bước vào năm học mới là đồng phục. Theo ghi nhận của chúng tôi, giá cả mặt hàng này tăng từ 20.000 đến 50.000 đồng/bộ so với năm trước. Năm nay do phần lớn các trường không bắt buộc học sinh phải may đồng phục tại trường, nên tại các nhà may đồng phục rất đông khách. Tại nhà may Phương Thảo (Hòa Mã), Ðức Hạnh (Hàng Trống), giá một bộ đồng phục cho học sinh từ tiểu học đến trung học phổ thông có giá từ 75.000 đến 150.000 đồng. Học sinh chỉ cần thử cho vừa, chọn chất vải, sau đó cửa hàng sẽ may ngay phù hiệu có gắn tên trường.
Chưa thấy chương trình khuyến mại lớn
Ðây có thể là điều khá "đặc biệt" vì hằng năm, rất nhiều mặt hàng tung ra các đợt khuyến mại lớn. Về điều này, có thể giải thích qua lời của một nhân viên tại một nhà sách trên đường Giảng Võ: "Không mua trước thì mua sau, năm nào chuẩn bị bước vào năm học chẳng phải mua từng ấy thứ cho trẻ?". Tuy nhiên, đây là quan niệm sai lầm, bởi thực tế tại các nhà sách cho thấy, rất nhiều phụ huynh không chỉ mua sách, vở, bút mực mà còn mua truyện, sách tham khảo cho con em lên tới vài trăm nghìn đồng. Hiện, chưa có nhà sách nào có chương trình khuyến mại chào đón năm học mới. Chỉ có nhà sách Trí Tuệ (đường Giảng Võ) cho biết, sẽ mở chương trình khuyến mại từ đầu cho đến cuối tháng 9 với các chiêu giảm giá, tặng quà, bốc thăm trúng thưởng.
Một nhà sách ở trên đường Xuân Thủy (gần Học viện Báo chí - Tuyên truyền) giảm 50% cho khách hàng mua sách học tiếng Anh đến 20-9. Còn các hãng sản xuất đồ dùng học tập lớn, chương trình khuyến mại cũng không đáng kể. Công ty văn phòng phẩm Hồng Hà thực hiện chương trình giảm giá từ 5% đến 15% và khuyến mại "Mua 10 tặng 1". Ðăng Khoa IT Plaza giảm giá một triệu đồng cho tân sinh viên khi mua trọn bộ máy vi tính hoặc máy tính xách tay, giảm 50.000 đồng cho sinh viên khi mua USB 1-2 Gb...
Ðây cũng là một nguyên nhân khiến người tiêu dùng, nhất là sinh viên tìm đến "sách lậu", "địa hạt" nổi tiếng nhất là đường Láng. Tại đây, giá một bộ sách giáo khoa, giáo trình chỉ bằng nửa trong các nhà sách. Chẳng hạn một bộ sách giáo khoa lớp 10 được bán với giá 151.000 đồng với ban cơ bản, 165.000 đồng cho ban tự nhiên và 168.000 đồng với ban xã hội, nhưng tại các hàng sách "lậu" giá chỉ bằng khoảng 50%, có trường hợp chỉ bằng 30%. Tuy nhiên, mua sách lề đường nhiều khi tiền mất tật mang, vì có những quyển nội dung sách được biên soạn lồng ghép từ thời chưa thay sách! Riêng với giáo trình dành cho sinh viên hiện "trống" rất nhiều. Tại các nhà sách chủ yếu là giáo trình các môn chính trị, toán, vật lý.
Theo Bùi Văn Quyết, sinh viên năm thứ 4 (Khoa Công nghệ thông tin, Ðại học Phương Ðông), phần lớn giáo trình của sinh viên là photocopy, tuy rẻ nhưng khá mờ, dễ nhàu nát...
Mùa khai trường là lúc thị trường đồ dùng học tập, sách giáo khoa, đồng phục dành cho học sinh trở nên sôi động. Các mặt hàng đều có mẫu mã đa dạng, phong phú, giúp phụ huynh dễ dàng cân đối "ngân sách", để các em học sinh bắt đầu một năm học mới suôn sẻ.
