Các nhà nghiên cứu sử dụng một virus cảm lạnh phổ biến để mang các gene đã được biến đổi vào trong tế bào chuột bình thường, làm cho chúng có vẻ ngoài cũng như hoạt động giống như những tế bào gốc phôi thai.
| |
Nhà nghiên cứu Konrad Hochedlinger thuộc Bệnh viện đa khoa Massachusetts và trường Y khoa Havard ở Boston, Mỹ cho biết trên Tạp chí Khoa học: Nếu như có thể làm được như thế trên tế bào người, đây sẽ là phương pháp mới an toàn để thử nghiệm phác đồ dùng tế bào điều trị các căn bệnh chẳng hạn như thiếu máu hoặc liệt rung Parkinson.
Tế bào gốc là loại tế bào đặc biệt của cơ thể, có thể phát triển thành tất cả các loại mô, nội tạng và máu. Tế bào gốc phôi thai được coi là loại tế bào gốc có khả năng chuyển đổi lớn nhất, phát triển thành bất kỳ loại mô nào.
Tuy nhiên, rất khó để tạo được tế bào gốc phôi thai. Người ta phải sử dụng một phôi thai hoặc công nghệ nhân bản. Rất nhiều người cũng phản đối việc sử dụng tế bào gốc phôi thai và một số nước, trong đó có Mỹ đã giới hạn tài trợ cho các thí nghiệm liên quan đến loại tế bào này.
Năm ngoái, một vài nhóm nhà khoa học công bố đã tìm ra một nhóm gene có thể chuyển đổi tế bào da thông thường thành tế bào gốc iPS (induced pluripotent stem cells) có vẻ ngoài cũng như hoạt động tương tự như tế bào gốc phôi thai.
Để đưa các gene này vào trong tế bào, họ phải sử dụng virus đã được làm yếu, kết hợp chất liệu di truyền của chúng vào chính tế bào chúng xâm nhập. Điều này có thể gây nguy hại, tạo ra các khối u và một số tác dụng phụ khác nữa.
Các loại virus vô hại
Nhóm nghiên cứu của nhà khoa học Hochedlinger đã sử dụng một loại virus ít nguy hiểm hơn, gọi là adenovirus, để mang vào các tế bào bốn gene đã được chuyển đổi có tên là Oct4, Sox2, Klf4 and c-Myc.
Họ cũng dùng các tế bào da chuột cũng như các tế bào gan từ những con chuột bào thai và khiến cho cả hai loại tế bào này có vẻ ngoài cũng như hoạt động giống hệt tế bào gốc iPS.
Ông Hochedlinger cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại: Điều tuyệt vời ở các adenoviruses so với các retroviruses là chúng mang các protein vào trong tế bào nhưng lại không bao giờ kết hợp DNA của chúng với của tế bào. Khi tế bào phân chia, các virus yếu đi và dần dần biến mất hoàn toàn; trong khi đó, những thay đổi về gene do chúng tạo ra thì vẫn tồn tại.
Để kiểm tra, các nhà khoa học tiêm những tế bào mới tạo được vào phôi thai chuột và khi những con chuột con được sinh ra, người ta thấy trên thân chúng có những sọc lông: sọc màu nâu là do các tế bào iPS và sọc màu đen là do các tế bào của chính phôi thai.
Hochedlinger cho biết, cho đến nay, trên cơ thể những con chuột lai tạo kiểu này vẫn chưa hề xuất hiện một khối u nào.
Ông cũng cho biết, nhóm nghiên cứu đã chuẩn bị sẵn sàng để thử nghiệm tạo ra các tế bào iPS không có sự kết hợp DNA ở người. Công việc đòi hỏi phải làm tinh tế hơn bởi vì sự “tái lập trình” ở người sẽ lâu hơn so với sự “tái lập trình” trên chuột.
Nếu như thành công, một ngày nào đó không xa, các bác sĩ có thể tiến hành việc cấy ghép thay thế bộ phận cơ thể cũng như điều trị các căn bệnh trên người bằng cách lấy đi một số tế bào, chuyển đổi chúng trong phòng thí nghiệm, sau đó cấy ghép mô hoặc các bộ phận tái tạo trở lại cho bệnh nhân.
-----------
