Thực hiện Nghị quyết số 18/NQ-CP ngày 11/02/2022 của Chính phủ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Yên ra Chỉ thị số 17-CT/TU ngày 28/6/2022 về lãnh đạo, phối hợp triển khai; UBND tỉnh Phú Yên cũng đã xây dựng Kế hoạch chi tiết triển khai thực hiện dự án này.
Theo đó, công tác giải phóng mặt bằng đảm bảo tiến độ bàn giao 70% diện tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp khởi công trước ngày 20/11/2022 và bàn giao toàn bộ diện tích còn lại trong quý II/2023 đúng như tinh thần chỉ đạo của Chính phủ.
Tuy nhiên, đến nay đã qua mốc thời gian bàn giao 70% diện tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp, 6 địa phương tại Phú Yên có dự án đi qua vẫn còn nhiều khâu liên quan chưa thực hiện xong như: ban hành đơn giá bồi thường cây trồng, giá đất cụ thể khi Nhà nước thu hồi đất; phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và thực hiện chi trả kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư…
Cho nên chưa có km mặt bằng nào được bàn giao cho chủ đầu tư triển khai chuẩn bị công việc.
Đơn cử như tại huyện Tuy An là địa phương nối tiếp 2 dự án thành phần của dự án cao tốc bắc-nam đi qua gồm: dự án Quy Nhơn-Chí Thạnh và Chí Thạnh-Vân Phong với tổng chiều dài hơn 24km.
Ông Huỳnh Văn Khoa, Chủ tịch UBND huyện Tuy An cho biết: huyện Tuy An đã kiểm kê 100% diện tích đất và vật kiến trúc trên đất bị hưởng và đang trình phương án phê duyệt giá đất để thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; toàn huyện có 150 hộ ảnh hưởng dự án phải di dời tái định cư.
Trong đó, đối với 3 khu tái định cư cho 150 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án này, huyện Tuy An mới chỉ xác định được vị trí làm khu tái định cư và chuẩn bị lập hồ sơ dự án.
Hiện nay, UBND huyện Tuy An vẫn chưa bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án 85 và Ban Quản lý dự án 7 (Bộ Giao thông Vận tải) để triển khai thi công vào tháng 12 tới. Ông Huỳnh Văn Khoa, Chủ tịch UBND huyện Tuy An cho biết lý do: chưa có đơn giá đền bù cây trồng gây khó khăn cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án đường bộ cao tốc bắc-nam qua địa bàn huyện.
“Dự án cao tốc qua địa bàn chủ yếu đất nông nghiệp và đất rừng. Theo chỉ đạo chung thì chúng tôi sẽ thực hiện theo phương án cuốn chiếu. Xác định các vị trí thuận lợi không có vướng thì sẽ thực hiện phê duyệt phương án trước, sau đó cuốn chiếu dần dần. Đối với việc phê duyệt phương án giá, huyện đã trình cho Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Yên. Hiện, đang hoàn tất phương án để trình tỉnh phê duyệt”, ông Huỳnh Văn Khoa nói.
Tương tự như huyện Tuy An, 5 địa phương còn lại của tỉnh Phú Yên có dự án đi qua là thị xã Sông Cầu, huyện Phú Hòa, Tây Hòa, thị xã Đông Hòa và thành phố Tuy Hòa đã hoàn thành việc kiểm kê đất, vật kiến trúc trên đất, nhưng vẫn phải đợi đơn giá cây trồng và đơn giá đất mới có thể triển khai đền bù cho người dân để bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư các dự án thành phần cao tốc bắc-nam qua địa bàn.
Mới đây, UBND tỉnh Phú Yên cũng đã có văn bản 6047/UBND-KT ngày 21/11/2022, kiến nghị Bộ Giao thông vận tải về việc vướng mắc trong công tác bồi thường cây trồng khi Nhà nước thu hồi đất đối với dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía đông giai đoạn 2021-2025, đoạn qua địa phận tỉnh Phú Yên theo quy định tại điều 90 Luật Đất đai năm 2013.
Theo đó, tiến độ triển khai công tác giải phóng mặt bằng tại các địa phương của tỉnh Phú Yên đều chậm so với tiến độ đăng ký, nguyên nhân do vướng mắc trong việc ban hành đơn giá bồi thường cây trồng.
Để triển khai đáp ứng tiến độ theo yêu cầu Nghị quyết 18 của Chính Phủ, phù hợp với quy định tại điều 90 Luật Đất đai năm 2013, UBND tỉnh Phú Yên đã đề nghị Bộ Giao thông Vận tải xem xét, tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép UBND tỉnh Phú Yên ban hành quyết định quy định về đơn giá bồi thường cây trồng khi Nhà nước thu hồi đất đối với dự án trên để áp dụng thống nhất.
Trước đây, để thuận lợi cho việc xác định đơn giá bồi thường các loại cây trồng nhằm phục vụ công tác lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, UBND tỉnh này đã ban hành Quyết định số 56 ngày 30/12/2019, quy định về nguyên tắc và phương pháp áp dụng đơn giá bồi thường các loại cây trồng trên địa bàn.
Tuy nhiên, ngày 23/3/2021, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (thuộc Bộ Tư pháp) đã có Kết luận kiểm tra số 41, nêu rõ một số nội dung của quyết định trên là chưa phù hợp với quy định tại Điều 90, Luật Đất đai năm 2013 (UBND tỉnh Phú Yên đã ban hành Quyết định số 33, ngày 13/9/2021 để bãi bỏ Quyết định số 56).
Ngoài ra, UBND tỉnh Phú Yên đề cập, Dự án Cao tốc bắc-nam qua tỉnh Phú Yên là dự án trọng điểm quốc gia (dài 90,122km, qua địa bàn 6/9 đơn vị hành chính cấp huyện), nhằm đảm bảo tính thống nhất trong công tác bồi thường cây trồng trên toàn dự án và tránh trường hợp người dân so bì (hoặc khiếu kiện). Do vậy, tỉnh Phú Yên đã tổ chức xây dựng bộ đơn giá bồi thường cây trồng khi Nhà nước thu hồi đất để áp dụng…
“Hầu hết các cơ quan chuyên môn của tỉnh đều thống nhất và sự cần thiết ban hành, tuy nhiên, vẫn còn có ý kiến khác, không thống nhất vì nội dung này đã được Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật có kết luận là chưa phù hợp với quy định tại Điều 20, Luật Đất đai năm 2013”, UBND tỉnh Phú Yên thông tin thêm tại văn bản 6047/UBND-KT ngày 21/11/2022 gửi Bộ Giao thông vận tải.
