Phép màu chiều 30 Tết cho cô gái mắc bệnh phổi giai đoạn cuối

NDO - 28 Tết, cô gái 21 tuổi được cho xuất viện về Bắc Kạn, không còn nhiều hy vọng vì căn bệnh phổi giai đoạn cuối khiến cô suy kiệt. Nhưng phép màu đã đến với cô bé vào đúng ngày 30 Tết khi có tạng hiến phù hợp. Trải qua cuộc đại phẫu lớn nhất trong đời, nhận hai lá phổi hiến từ người khác, cô gái 21 tuổi bật khóc vì hạnh phúc được sống cuộc đời mới trong ngày đầu xuân Giáp Thìn.
0:00 / 0:00
0:00
Cô gái hồi sinh sau ca ghép chiều 30 Tết.
Cô gái hồi sinh sau ca ghép chiều 30 Tết.

Cuộc hồi sinh chiều 30 Tết

Sáng sớm ngày 30 Tết, nữ sinh viên trong tình trạng suy kiệt, gầy rộc, người, phải trợ thở ô-xy vượt quãng đường dài từ Bắc Kạn trở lại Bệnh viện Phổi Trung ương với niềm hy vọng mới. Cô là bệnh nhân may mắn hơn 2 người bệnh cũng có nhóm máu phù hợp, được các bác sĩ Bệnh viện Phổi Trung ương hội chẩn với các giáo sư ở UCSF lựa chọn phải ghép khẩn cấp vì “có thể tử vong bất kỳ lúc nào”.

Bệnh nhân đang là sinh viên một trường đại học, mới 21 tuổi, quê ở Bắc Kạn. Cô phải bỏ giữa chừng vì không may mắc bệnh phổi giai đoạn cuối, người bệnh phải thở oxy dài hạn tại nhà, luôn cần người hỗ trợ cho các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.

Phép màu chiều 30 Tết cho cô gái mắc bệnh phổi giai đoạn cuối ảnh 1

Tiến sĩ, bác sĩ Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương chuẩn bị ghép phổi cho người bệnh.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Bích Ngọc, Trưởng Khoa Hô hấp, Phó Giám đốc Trung tâm Ghép phổi, Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết, cô gái này mắc bệnh lý u cơ trơn bạch huyết ở phổi (LAM) hay còn gọi là bệnh phổi đục lỗ, là một bệnh hiếm gặp và thường xảy ra ở phụ nữ trẻ. Bệnh lý này tạo các kén khí trong phổi, lan tỏa và làm mất chức năng phổi.

Tình trạng người bệnh rất nặng, khả năng tử vong trong vòng vài tháng tới nếu không được ghép phổi. Người bệnh đã được quản lý, theo dõi tại Bệnh viện Phổi Trung ương từ năm 2020, và chờ ghép phổi từ vài tháng nay vì 2 lá phổi tổn thương nghiêm trọng, tình trạng suy hô hấp nặng, tiên lượng tử vong cao.

13 giờ ngày 8/2/2024 (29 Tết), sau khi nhận được thông tin có phổi hiến từ Bệnh viện Trung ương quân đội 108, Bệnh viện Phổi Trung ương đã kích hoạt khẩn cấp Chương trình ghép phổi và tổ chức hội chẩn lựa chọn người bệnh được nhận tạng ngay trong đêm.

Phép màu chiều 30 Tết cho cô gái mắc bệnh phổi giai đoạn cuối ảnh 2

Ca ghép phổi thành công chiều 30 Tết tại Bệnh viện Phổi Trung ương.

Bệnh viện Phổi Trung ương đã huy động khoảng 80 nhân lực bệnh viện trực tiếp tham gia (và nhiều nhân lực khác sẵn sàng điều động, và làm việc trực tuyến), đồng thời có sự phối hợp và hỗ trợ từ Trung tâm điều phối ghép tạng Quốc gia, Bệnh viện 108, Bệnh viện E, Bệnh viện Hữu nghị, Bệnh viện Tim Hà Nội,…

Sau khi hội chẩn với GS. Jasleen Giám đốc trung tâm ghép phổi UCSF (là Trung tâm y học uy tín lớn nhất miền Tây, Mỹ), Giáo sư, Tiến sĩ Lê Ngọc Thành (Chủ tịch hội Phẫu thuật Tim mạch lồng ngực Việt Nam), Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Công Hựu (Giám đốc Bệnh viện E) đã quyết định khởi động ca ghép phổi này.

Ca phẫu thuật được tiến hành vào ngày 9/2/2024 (30 Tết), kéo dài 12 giờ (từ 10 giờ tới 22 giờ) do Tiến sĩ, bác sĩ cao cấp Đinh Văn Lượng cùng các thầy thuốc và chuyên gia Bệnh viện Phổi Trung ương phối hợp với Giáo sư, Tiến sĩ Lê Ngọc Thành và các thầy thuốc và chuyên gia từ Bệnh viện E.

Tiến sĩ Ngọc cho biết, Tiến sĩ, bác sĩ Ngô Vi Hải, Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật lồng ngực, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã nhường phần tĩnh mạch phổi nhiều cho kíp nhận tạng. “Kíp Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cũng cần tĩnh mạch đủ dài để ghép tim thuận lợi, nhưng các bác sĩ đã nhường để chúng tôi thực hiện tốt nhất cho ca ghép phổi”, bác sĩ Ngọc chia sẻ.

Phép màu chiều 30 Tết cho cô gái mắc bệnh phổi giai đoạn cuối ảnh 4

Ca ghép kéo dài 12 tiếng.

Xuyên chiều tới đêm 30 Tết, kíp 80 nhân viên y tế tại Bệnh viện Phổi Trung ương tiến hành ca ghép đặc biệt. Với sự hỗ trợ của hệ thống tim phổi nhân tạo (ECMO), các bác sĩ lần lượt ghép phổi trái và phổi phải.

Ca ghép đã thành công tốt đẹp ở mức cao nhất theo tiêu chuẩn của UCSF. Trên thế giới ghép phổi hầu hết chỉ được thực hiện ở các nước phát triển do đây là kỹ thuật ghép tạng rất khó và chi phí lớn nhưng tại Bệnh viện Phổi Trung ương ca ghép này lại được thực hiện thành công trên một người bệnh nghèo ở vùng núi cao Bắc Kạn.

Ca ghép thành công là dấu mốc lớn ghi nhận tiến bộ vượt bậc của các thầy thuốc Bệnh viện Phổi Trung ương với những chỉ đạo và quan tâm đặc biệt của Bộ Y tế, Cục Quản lý Khám chữa bệnh. Ca phẫu thuật đã được thực hiện chặt chẽ, bài bản theo quy trình tiêu chuẩn quốc tế từ Trung tâm ghép phổi UCSF là 1 trong 9 trung tâm ghép phổi lớn và có uy tín nhất tại Hoa Kỳ.

Tiến sĩ, bác sĩ Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương

Viết tiếp giấc mơ cho cô gái 21 tuổi

12 giờ sau mổ, người bệnh đã tỉnh, tự thở những hơi thở đầu tiên của hai lá phổi mới trong những giọt nước mắt hạnh phúc của cả người bệnh và kíp thực hiện ghép phổi. Ngay trong ngày đầu tiên sau ghép phổi, người bệnh đã phục hồi tốt, các chỉ số hô hấp ổn định.

Sau 14 giờ, các bác sĩ tiến hành rút ống nội khí quản thành công. Ngày thứ 3, cô gái đã có thể đi lại trong 5 phút liên tục, với sự hỗ trợ của kíp ghép phổi. Bệnh nhân được rút hết đường truyền tĩnh mạch trung tâm, được rút ống dẫn lưu khí màng phổi trái và đã ăn bữa ăn đầu tiên.

"Ngày thứ 4 (13/2) sau mổ, bệnh nhân được rút ống dẫn lưu khí màng phổi 2 bên, liều ức chế miễn dịch của bệnh nhân gần đạt theo đúng dự kiến để chống thải ghép. Ngày thứ 5 sau mổ (14/2) liều ức chế miễn dịch đạt gần ngưỡng mong muốn, bệnh nhân có thể đi lại rất tốt”, Tiến sĩ Ngọc cho hay.

Phép màu chiều 30 Tết cho cô gái mắc bệnh phổi giai đoạn cuối ảnh 5

Cô gái nở nụ cười hạnh phúc sau khi hồi tỉnh.

Tỉnh dậy sau giấc mơ dài, cô gái bật khóc. Các bác sĩ động viên: “Mẹ và chị em đang đợi ngoài kia”. Gật nhẹ đầu và khóc, cô gái biết mình sẽ còn phải cố gắng hơn nữa trong hành trình dài hồi phục để được sống cuộc đời mới.

Phía ngoài phòng mổ, bà Phạm Thị Thành (mẹ bệnh nhân) cũng khóc. Người mẹ trẻ đã từng nghĩ tới tình huống xấu nhất xảy ra với con mình khi bé đã từng trải qua nhiều cuộc phẫu thuật cắt bán phần thận vào năm 2016 và mổ tràn khí phổi 2 bên vào năm 2020, tình trạng khó thở tăng dần.

"Cuộc sống với cháu như một giấc mơ. Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các bác sĩ bệnh viện đã nỗ lực ghép phổi cho con gái, cảm ơn sự hỗ trợ từ bảo hiểm y tế, cảm ơn nghĩa cử cao cả của gia đình hiến tạng để giúp cháu được sống và theo đuổi ước mơ của mình", mẹ bệnh nhân chia sẻ.

Tiến sĩ, bác sĩ Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương chia sẻ, ca ghép thành công là dấu mốc lớn ghi nhận tiến bộ vượt bậc của các thầy thuốc Bệnh viện Phổi Trung ương với những chỉ đạo và quan tâm đặc biệt của Bộ Y tế, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh.

Đây là kỹ thuật khó nhất trong các kỹ thuật ghép tạng đòi hỏi sự phối hợp nghiêm ngặt của tất cả các bộ phận, các bác sĩ, chuyên gia phải đánh giá tình trạng phổi của người cho, người nhận rất chặt chẽ, quy trình lấy phổi và ghép phổi phức tạp đòi hỏi kỹ thuật cao từ khâu bảo quản, vận chuyển, kiểm soát nhiễm khuẩn, gây mê hồi sức, tim mạch, phẫu thuật lồng ngực, dược, huyết học, miễn dịch, phục hồi chức năng, dinh dưỡng,... Bên cạnh đó, quá trình chăm sóc hậu phẫu cũng là yếu tố quyết định sự sống của người bệnh.

“Ca phẫu thuật đã được thực hiện chặt chẽ, bài bản theo quy trình tiêu chuẩn quốc tế từ Trung tâm ghép phổi UCSF là 1 trong 9 trung tâm ghép phổi lớn và có uy tín nhất tại Hoa Kỳ”, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho hay.

Phép màu chiều 30 Tết cho cô gái mắc bệnh phổi giai đoạn cuối ảnh 6

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan chúc mừng ê-kíp ghép phổi.

Giáo sư, Tiến sĩ Lê Ngọc Thành, nguyên Giám đốc Bệnh viện E trực tiếp thực hiện ca ghép phổi chia sẻ, sự thành công của ca phổi là có sự chuẩn bị tốt, sự phối hợp nhịp nhàng, đoàn kết, nhất trí của các cơ sở y tế.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan chúc mừng thành tựu ghép tạng của Bệnh viện Phổi Trung ương và đánh giá đây là dấu ấn lớn trong lĩnh vực ghép tạng của Việt Nam. Bộ trưởng gửi lời tri ân tới gia đình hiến tạng ở Tiền Giang và gửi lời tưởng nhớ đến bệnh nhân đã hiến tặng mô tạng cứu nhiều người khác.

Trước đó, Bệnh viện Phổi Trung ương đã phối hợp với nhiều bệnh viện khác thực hiện thành công kỹ thuật ghép phổi, trong đó có ca bệnh ghép 2 lá phổi cho người đàn ông 56 tuổi ở Thanh Hoá được đánh giá là thành công toàn diện nhất tại Việt Nam với thời gian sống lâu nhất.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đồng Văn Hệ, Giám đốc Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người cho hay, đây là ca ghép phổi thứ 10 tại Việt Nam và là ca thứ 2 tại Bệnh viện Phổi Trung ương.

Với những thành công này, chương trình ghép phổi của nước ta sẽ được ghi nhận vào danh sách của hệ thống ghép phổi trên thế giới. Thành công của ca ghép phổi này đã góp phần quan trọng vào thành tựu kỹ thuật ghép tạng của Việt Nam.

Chương trình ghép phổi sẽ giúp cứu được hàng nghìn người bệnh mà chỉ thay phổi mới cứu chữa được. Các quy trình kỹ thuật chẩn đoán, điều trị nội khoa và phẫu thuật phổi sẽ như các nước phát triển.

Sự thành công của các ca ghép phổi đã cho thấy Việt Nam đã tiếp cận và làm chủ được những kỹ thuật đỉnh cao trong lĩnh vực ghép tạng, đây là thành tựu tiêu biểu của ngành y tế Việt Nam, mang lại những giá trị to lớn cho sức khỏe người bệnh và nhân dân.