Theo Báo cáo của Bộ Tài chính, Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo, trong 6 tháng đầu năm, kinh tế trong nước phục hồi mạnh, nhu cầu sản xuất hàng hóa phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu cùng với tác động của giá hàng hóa thế giới đã đẩy giá hàng hóa và dịch vụ thiết yếu tăng lên nhưng cơ bản tình hình lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát.
Bình quân 6 tháng đầu năm 2022, CPI tăng 2,44% so cùng kỳ năm trước, tuy cao hơn mức tăng 1,19% của 6 tháng đầu năm 2021, nhưng thấp hơn mức tăng của 6 tháng đầu năm giai đoạn 2017-2020. Lạm phát cơ bản 6 tháng đầu năm tăng 1,25%, tạo dư địa cho việc kiểm soát lạm phát cả năm ở mức 4% do Quốc hội và Chính phủ đặt ra.
Quang cảnh buổi họp. (Ảnh: VGP) Một số nguyên nhân làm tăng CPI trong 6 tháng đầu năm là do giá xăng dầu được điều chỉnh 16 đợt, làm cho giá xăng A95 tăng 11.960 đồng/lít; xăng E5 tăng 11.540 đồng/lít và dầu diezen tăng 13.900 đồng/lít. Bình quân 6 tháng, giá xăng dầu trong nước tăng 51,83% so cùng kỳ năm trước, tác động làm CPI chung tăng 1,87%. Giá gas trong nước biến động theo giá gas thế giới, tăng 25,92% so cùng kỳ năm trước, góp phần làm CPI chung tăng 0,38%.
Dịch Covid-19 đã được kiểm soát nên nhu cầu ăn tại nhà hàng tăng nên giá ăn uống ngoài gia đình bình quân 6 tháng đầu năm nay tăng 3,5% so cùng kỳ năm trước, cũng là yếu tố làm CPI chung tăng 0,3%.
Bên cạnh đó, giá xi-măng, sắt, thép, cát tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào, giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu và nhu cầu tiêu dùng gạo nếp và gạo tẻ ngon trong dịp Tết Nguyên đán tăng cao đã tác động làm CPI chung tăng 0,16% và 0,03%.
Ở chiều ngược lại, cũng có một số yếu tố làm giảm CPI trong 6 tháng đầu năm như giá các mặt hàng thực phẩm giảm 0,4% so cùng kỳ năm trước, đã làm CPI giảm 0,08%; Chính phủ chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp bình ổn giá, hạn chế những tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế-xã hội; các chính sách được ban hành kịp thời giúp ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống của người dân, giảm áp lực đáng kể lên mặt bằng giá…
Phát biểu ý kiến tại cuộc họp, đại diện các bộ, ngành bày tỏ đồng tình cao với báo cáo của Bộ Tài chính, đồng thời cũng làm rõ thêm các nội dung liên quan công tác điều hành giá trong các lĩnh vực: công thương, xây dựng, nông nghiệp và phát triển nông thôn; giáo dục và đào tạo; y tế,…
Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ, thời gian tới, tình hình diễn biến khó lường, áp lực tăng giá, kiểm soát chỉ số giá và lạm phát rất lớn. Do đó, công tác kiểm soát điều hành giá phải tập trung, không được chủ quan, lơ là. Các bộ ngành theo chức năng, nhiệm vụ của mình phải tập trung nắm bắt tình hình, nghiên cứu, đưa ra các giải pháp phù hợp trong điều kiện dư địa có thể. Các bộ, ngành có chức năng quản lý liên quan mặt hàng thiết yếu phải có giải pháp kịp thời để bảo đảm cung cầu, theo sát tình hình, xử lý tình trạng găm hàng, thiếu hàng.
Phó Thủ tướng yêu cầu, Ngân hàng Nhà nước điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt phối hợp chặt chẽ chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát. Nhiệm vụ của ngân hàng là ổn định tỷ giá, giữ được giá trị đồng tiền, do đó, phải sử dụng hiệu quả dự trữ ngoại hối, có chính sách kiểm soát thị trường ngoại hối phù hợp, kiểm tra, xử lý nghiêm trường hợp găm giữ, thao túng thị trường; kiểm soát tăng trưởng tín dụng hợp lý…
Theo Phó Thủ tướng, những hàng hóa thiết yếu ảnh hưởng đến chỉ số giá phải có giải pháp phù hợp; nếu còn dư địa thì có thể đề xuất với cấp có thẩm quyền giảm thêm thuế VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt. Phải xử lý nhanh chính sách tài khóa này để kiểm soát vì xăng dầu tác động lớn đến CPI. UBND các tỉnh, thành phố có giải pháp bình ổn giá, kiểm soát giá và thực hiện chức năng quản lý giá ở địa phương, kiểm tra các yếu tố hình thành giá, tình hình có bất thường thì phải tiến hành thanh tra ngay. Giá xăng dầu trong nước đang thấp hơn một số nước trong khu vực, cần tăng cường chống thẩm lậu qua biên giới.
