Phó Chánh Văn phòng nông thôn mới tỉnh Hà Tĩnh Ngô Đình Long cho biết: Đến thời điểm hiện nay, tỉnh Hà Tĩnh có 177/181 xã đạt chuẩn nông thôn mới (chiếm tỷ lệ 98%); trong đó 50 xã đạt chuẩn nâng cao, 7 xã đạt chuẩn kiểu mẫu; 9/13 huyện, thành phố, thị xã đạt chuẩn hoặc đã hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.
KẾT QUẢ ẤN TƯỢNG
Chương trình xây dựng nông thôn mới đã tạo ra những biến chuyển tích cực. Đời sống người dân không ngừng được cải thiện, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2022 đạt 46,08 triệu đồng (gấp 5,5 lần so với năm 2010); tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 3,79% (năm 2011 là 23,91%).
Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được tập trung chỉ đạo và có những thành công bước đầu, tạo sức lan tỏa rộng rãi; các sản phẩm tham gia chương trình phát triển tốt và có nhiều chuyển biến rõ rệt về chất lượng, mẫu mã, hệ thống nhận diện thương hiệu...
Tính đến tháng 7 năm 2023, tỉnh Hà Tĩnh có 286 sản phẩm đạt chuẩn OCOP, trong đó có 272 sản phẩm 3 sao, 14 sản phẩm 4 sao. Hầu hết các sản phẩm sau khi đạt chuẩn OCOP đều tăng về doanh số bán hàng, có sản phẩm tăng hơn 200%, sản phẩm tăng ít nhất là 20% so với trước.
Đường quê nông thôn mới về đêm ở xã Xuân Giang , Nghi Xuân. (Ảnh: Đậu Hà) |
Kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội thiết yếu được đầu tư xây dựng, nâng cấp, nâng mức chuẩn theo tiêu chí, nhất là đường giao thông nông thôn, trường học, nhà văn hóa thôn...
Văn hóa, giáo dục có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân được tăng cường. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, vui chơi giải trí trong các khu dân cư được đẩy mạnh và ngày càng sôi động; các giá trị văn hóa, lễ hội truyền thống được quan tâm, bảo tồn và phát huy...
Kết quả lớn nhất trong quá trình thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới là đã tạo chuyển biến cơ bản về tư duy, nhận thức của đa số người dân và cán bộ, không còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại; tạo sự đồng thuận cao của toàn xã hội. Người dân đã nhận thức được xây dựng nông thôn mới là xây dựng đời sống mới cho chính mình, xem mình là chủ thể, tự giác thực hiện; đặc biệt, đội ngũ cán bộ từ tỉnh đến xã, thôn vào cuộc với tinh thần trách nhiệm cao, tâm huyết, đây chính là nguyên nhân cơ bản để nông thôn mới thành công, bền vững.Đồng chí Hoàng Trung Dũng, Ủy viên Trung ương Ðảng, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh
Thực tiễn xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thời gian qua thấy rằng, nhiệm vụ phát triển sản xuất vừa là đích đến, mục tiêu xuyên suốt của địa phương. Vì vậy, khi bắt tay thực hiện đề án xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2025, Hà Tĩnh ưu tiên, nỗ lực thực hiện tiêu chí phát triển kinh tế nông thôn theo hướng hiện đại, hội nhập và bền vững.
Do đó, bên cạnh việc xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ vùng sản xuất tập trung sản phẩm chủ lực của tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất, chất lượng sản phẩm. Đẩy mạnh triển khai chuyển đổi số, xúc tiến tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên các kênh thương mại điện tử.
Đồng thời ban hành các cơ chế, chính sách xây dựng nhiều mô hình nông nghiệp theo hướng hữu cơ, tuần hoàn, đang chủ yếu tập trung ở sản xuất lúa gạo hữu cơ, vườn cam, bưởi Phúc Trạch và một số đối tượng khác.
Cùng với đó, địa phương đang nỗ lực củng cố, duy trì 22 chuỗi sản xuất cung ứng thực phẩm an toàn có xác nhận, gắn với truy xuất nguồn gốc và minh bạch nguồn gốc sản phẩm, 100% chuỗi được lấy mẫu giám sát an toàn thực phẩm định kỳ theo quy định, bảo đảm kiểm soát chặt chẽ các “mắt xích” trong chuỗi xác nhận, góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong quá trình tham gia sản xuất, kinh doanh ...
ĐẶT QUYẾT TÂM CHÍNH TRỊ CAO NHẤT
Để triển khai thực hiện hiệu quả, sát với thực tiễn địa phương, ngay từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã xây dựng Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng với 15 nhóm nội dung công việc trọng tâm; Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành 15 nghị quyết; Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành 164 Nghị quyết, Ủy ban nhân dân tỉnh cụ thể hóa thành các cơ chế, chính sách, đề án, chương trình, kế hoạch với 266 nhiệm vụ và bố trí nguồn lực để triển khai thực hiện.
Các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh đồng hành, hỗ trợ người dân Hương Khê xây dựng nông thôn mới. |
Việc triển khai thực hiện Đề án thí điểm xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới đã được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 2114/QĐ-TTg ngày 16/12/2020.
Trong đó, Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết chuyên đề về tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới; Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành hệ thống các cơ chế, chính sách; Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch tổ chức thực hiện và các văn bản triển khai, chỉ đạo xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới, tổ chức làm việc với các bộ, ngành Trung ương; các sở, ngành theo chức năng nhiệm vụ được giao đã chủ động tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh các giải pháp triển khai thực hiện.
Từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay, tỉnh Hà Tĩnh triển khai thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh có nhiều khó khăn: Hậu quả của thiên tai nặng nề; dịch bệnh Covid-19 phức tạp đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất, đời sống của nhân dân. Bám sát chủ trương, nghị quyết của Trung ương và tình hình thực tiễn của tỉnh, Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh đã đoàn kết, thống nhất, tập trung triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị đạt được kết quả khá toàn diện trên các lĩnh vực.
Đặc biệt, nhiệm vụ thí điểm xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, đây là cơ sở, nền tảng để tỉnh Hà Tĩnh tiếp tục từng bước hoàn thành các tiêu chí.
Còn nhiều thử thách
Qua kết quả rà soát, theo 10 tiêu chí và 42 chỉ tiêu tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới, đến nay Hà Tĩnh mới có 2 tiêu chí cơ bản đạt, gồm: Quy hoạch và an ninh, trật tự xã hội; có 3 tiêu chí có khả năng hoàn thành, gồm: Dịch vụ hành chính công; giáo dục và y tế; chỉ đạo, điều phối thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới; có 5 tiêu chí khó có khả năng hoàn thành nếu không có sự nỗ lực phấn đấu và nguồn lực hỗ trợ, gồm cơ sở hạ tầng kết nối và thích ứng với biến đổi khí hậu; phát triển kinh tế nông thôn theo hướng hiện đại, hội nhập và bền vững, văn hóa, môi trường và cảnh quan nông thôn, việc làm-thu nhập-hộ nghèo.
Người dân xã Cổ Đạm (huyện Nghi Xuân) tích cực hiến đất, mở đường. |
Như vậy để hoàn thành mục tiêu đề án “Thí điểm xây dựng tỉnh Hà Tĩnh đạt chuẩn nông thôn mới, giai đoạn 2021-2025” đòi hỏi sự cố gắng vượt bậc của cấp ủy, chính quyền và nhân dân tỉnh Hà Tĩnh cũng rất cần sự vào cuộc của các ban, bộ, ngành trung ương, đặc biệt là ưu tiên nguồn vốn để triển khai thực hiện các tiêu chí dự án.
Ngoài việc thường xuyên phải gánh chịu những tác động của thiên tai, lũ lụt, phần lớn các địa phương trên địa bàn có xuất phát điểm thấp, cơ sở hạ tầng thiếu thốn, nhận thức của một bộ phận người dân về nông thôn mới chưa cao... Trong khi đó, yêu cầu của một số nội dung, tiêu chí của Bộ tiêu chí xã đạt chuẩn giai đoạn 2022-2025 ở mức cao hơn, nên trong quá trình thực hiện một số xã gặp khó khăn, cần thời gian và nguồn lực.Phan Kỳ, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Hương Khê
Do vậy địa phương đang thực hiện tổng lực các giải pháp nhằm tiếp tục khơi dậy sức dân, huy động tối đa nguồn lực đưa các xã vùng khó khăn hoàn thành xây dựng nông thôn mới.
“Theo tiến độ triển khai, mục tiêu đưa 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới vào cuối năm 2023 rất khả thi, tuy nhiên, việc hoàn thành các tiêu chí đạt huyện nông thôn mới rất khó bởi khối lượng thực hiện các tiêu chí huyện nông thôn mới còn nhiều, kinh phí thực hiện rất lớn, đến nay huyện vẫn chưa xác định được nguồn gần 170 tỷ đồng cần có cho giai đoạn tiếp theo”, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Hương Khê cho biết.
Theo Ban chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia và xây dựng đô thị văn minh Hà Tĩnh, nguồn lực triển khai thực hiện Ðề án thí điểm tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới rất cao, nhưng do Trung ương và địa phương chưa huy động, cân đối được nguồn lực nên tiến độ triển khai thực hiện một số nội dung, tiêu chí tỉnh nông thôn mới theo Ðề án Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đang gặp nhiều khó khăn.
Qua rà soát, tổng nhu cầu đề xuất hỗ trợ xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới là 4.820 tỷ đồng, tuy nhiên giai đoạn 2021-2025 Trung ương chỉ bố trí khoảng 1.178 tỷ đồng để triển khai thực hiện Chương trình, chưa bố trí nguồn vốn thực hiện Ðề án tỉnh nông thôn mới nên một số nội dung, nhiệm vụ chưa triển khai thực hiện được.
Do đó, địa phương đề nghị các bộ, ngành trung ương tạo điều kiện, tổng hợp đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét hỗ trợ tỉnh Hà Tĩnh nguồn kinh phí để thực hiện Ðề án thí điểm tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới theo Quyết định số 2114/QÐ-TTg ngày 16/12/2020 của Thủ tướng Chính phủ.