Cùng các tỉnh ven biển trong cả nước, nhiều năm qua, Phú Yên triển khai quyết liệt công tác chống khai thác IUU. Nhờ thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp tuyên truyền, kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn… nên từ năm 2019 đến nay, Phú Yên không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý. Tỉnh Phú Yên đang tiếp tục nhiều biện pháp mạnh mẽ hơn để duy trì kết quả này.
Nhiều giải pháp đồng bộ
Ông Trần Hữu Thế, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, cho biết: Xác định công tác chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo, lãnh đạo thực hiện công tác phòng, chống khai thác IUU; đồng thời quyết định thành lập Ban Chỉ đạo về chống khai thác IUU tỉnh Phú Yên (gọi tắt là Ban Chỉ đạo về IUU tỉnh Phú Yên) với 13 thành viên do đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh làm Trưởng Ban.
Hằng năm, Ban Chỉ đạo đều tổ chức họp 1-2 lần để đánh giá tình hình thực hiện; đề ra giải pháp khắc phục tồn tại, hạn chế và chỉ đạo toàn hệ thống chính trị tập trung tháo gỡ vướng mắc, tăng cường năng lực thực hiện công tác chống khai thác IUU hiệu quả.
Cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo đã xây dựng Kế hoạch tuyên truyền, phổ biến Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật cho các chủ tàu cá, thuyền trưởng và ngư dân tỉnh Phú Yên, trọng tâm là các quy định về chống khai thác IUU.
Đồng thời, ký hợp đồng với Đài duyên hải Phú Yên phát các bản tin trên hệ thống đài về chống khai thác IUU và biên giới biển liên tục; ký hợp đồng với Đài Phát thanh và Truyền hình Phú Yên, từ đầu năm 2021 đến nay đã phát nhiều các chuyên mục trên sóng của Đài.
Bên cạnh đó, thông qua công tác kiểm tra tàu cá xuất, cập cảng cũng như công tác thanh tra chuyên ngành trên biển để tuyên truyền, nhắc nhở các chủ tàu, thuyền trưởng và ngư dân thực hiện đúng các quy định về chống khai thác IUU.
Ông Phan Thuẫn, Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá phường 6, thành phố Tuy Hòa, cho biết: từ năm 2018 đến nay, các thành viên trong tổ đội tàu thuyền của nghiệp đoàn thường xuyên được tuyên truyền vận động, hướng dẫn việc chấp hành các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về các quy định khai thác thủy sản trên biển, chống khai thác IUU. Những năm gần đây, ngư dân ra khơi theo từng nhóm, tổ đội với 5-7 tàu cá, thường xuyên nhắc nhở nhau không xâm phạm vùng biển nước ngoài; tham gia bảo vệ ngư trường, bảo vệ vùng biển của Tổ quốc.
Phú Yên hiện có hơn 4.105 tàu cá với khoảng 20.520 ngư dân tham gia khai thác thủy sản; trong đó có hơn 660 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên khai thác thủy sản vùng khơi.
“Nhờ vậy, bà con trong nghiệp đoàn ai cũng nắm bắt được, ai cũng tự giác chấp hành và không có trường hợp nào vi phạm”, ông Phan Thuẫn nói.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Phú Yên, hiện tỉnh có hơn 4.105 tàu cá với khoảng 20.520 ngư dân tham gia khai thác thủy sản; trong đó có hơn 660 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên khai thác thủy sản vùng khơi.
Đến nay, Phú Yên đã lắp đặt và vận hành thiết bị giám sát hành trình (VMS) cho 636 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên (đạt khoảng 96%); cập nhật 100% số liệu tàu cá đã được đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản vào hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia Vnfishbase để thống nhất vận hành, phục vụ đối chiếu, kiểm tra, quản lý.
Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cho biết: Phú Yên đang triển khai số hóa công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác thay vì kê khai thủ công như trước đây mất nhiều thời gian, nhân lực mà số liệu không chuẩn xác. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cũng triển khai tập huấn cho cán bộ quản lý, ngư dân và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thủy sản về thao tác, ghi nhật ký điện tử, sử dụng phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác. Phần mềm này đã được chạy thử, sắp tới sẽ áp dụng ghi nhật ký điện tử đối với các tàu câu cá ngừ đại dương…
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Yên đang phối hợp các địa phương ven biển khẩn trương hoàn thành việc lắp đặt thiết bị VMS, theo dõi, quản lý chặt chẽ, bảo đảm tàu cá duy trì hoạt động của thiết bị VMS khi tham gia khai thác thủy sản trên biển, sẽ xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Ủy ban nhân dân tỉnh cũng đã chỉ đạo các ngành chức năng và địa phương tiếp tục theo dõi, giám sát tàu cá hoạt động trên biển thông qua hệ thống VMS, kịp thời cảnh báo, lưu hành trình các tàu cá gần ranh giới, vượt ranh giới vùng biển Việt Nam để làm việc, xử lý nếu phát hiện cố tình vi phạm…
 |
| Bộ đội biên phòng tuyên truyền và tổ chức ký cam kết với ngư dân không khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài. |
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên Trần Hữu Thế nhấn mạnh: Chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, do đó Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương liên quan, nhất là cấp xã đẩy mạnh tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức cho ngư dân; khẩn trương triển khai các biện pháp trọng tâm chống khai thác IUU.
Các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra tàu cá cập cảng bốc dỡ hải sản và rời cảng đi khai thác; xử lý nghiêm các tàu cá không lắp đặt VMS, không ghi nộp nhật ký khai thác thủy sản và các quy định tàu cập, rời cảng. Xử lý nghiêm các chủ tàu, thuyền trưởng đưa tàu hoạt động vượt ranh giới vùng biển Việt Nam nhưng không phải lý do bất khả kháng. Ủy ban nhân dân tỉnh đề nghị các doanh nghiệp kiên quyết từ chối thu mua, chế biến, xuất khẩu các sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác IUU, tàu không cập cảng cá chỉ định…
Nhiều chuyển biến tích cực
Nhờ quyết liệt triển khai công tác chống khai thác IUU, nên từ năm 2019 đến nay, Phú Yên không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý.
Ông Hà Viên, Giám đốc Ban Quản lý cảng cá Phú Yên ( Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Yên) cho biết: Sau khi triển khai quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU, đến nay nhận thức của bà con ngư dân có nhiều chuyển biến tích cực. Ngư dân đã chủ động liên hệ với các cảng cá và cơ quan chức năng để nhận sổ và ghi nhật ký khai thác, nắm bắt các quy định về hoạt động khai thác thủy hải sản, về chống khai thác IUU.
Sau khi triển khai quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU, đến nay nhận thức của bà con ngư dân có nhiều chuyển biến tích cực. Ngư dân đã chủ động liên hệ với các cảng cá và cơ quan chức năng để nhận sổ và ghi nhật ký khai thác, nắm bắt các quy định về hoạt động khai thác thủy hải sản, về chống khai thác IUU.
(Giám đốc Ban Quản lý cảng cá Phú Yên Hà Viên)
Thời gian tới, tỉnh Phú Yên tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp để ngăn chặn tàu cá Phú Yên không vi phạm vùng biển nước ngoài như đã triển khai từ năm 2019 đến nay.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đang phối hợp các đơn vị chức năng và địa phương tăng cường quản lý hoạt động nghề cá; phòng ngừa, ngăn chặn, phát hiện và xử lý các hành vi xâm hại, khai thác bất hợp pháp nguồn lợi thủy sản. Đồng thời, tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá, ngăn chặn, giảm thiểu và loại bỏ khai thác IUU trên địa bàn tỉnh.
Cùng với đó, Sở tiếp tục tuyên truyền, tổ chức thực hiện hiệu quả Luật Thủy sản, kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng, theo dõi chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển, xử lý nghiêm các tàu cá vi phạm khai thác IUU. Phú Yên cũng đã kiến nghị các bộ, ngành Trung ương và Chính phủ tiếp tục tạo điều kiện để tỉnh sớm đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng nghề cá ở địa phương…
