Nguyễn Phong Việt với một thế giới thơ rất khác

Ai từng yêu thích những câu chữ đầy khắc khoải, suy tư về tình yêu, cuộc sống của Nguyễn Phong Việt trong các tập thơ nổi tiếng suốt nhiều năm qua sẽ không khỏi bất ngờ khi thấy thế giới trong trẻo, vui tươi anh tạo ra trong các sáng tác dành cho thiếu nhi. "Xin chào những buổi sáng", "Những chiếc ghế trong căn bếp nhỏ" và "Chúc ngủ ngon" là ba tập thơ song ngữ được Nguyễn Phong Việt tạo nên để kể bao điều thú vị trong hành trình cùng con khôn lớn.
0:00 / 0:00
0:00
Nhà thơ Nguyễn Phong Việt với tập thơ song ngữ "Chúc ngủ ngon".
Nhà thơ Nguyễn Phong Việt với tập thơ song ngữ "Chúc ngủ ngon".

Nguyễn Phong Việt nói: Anh may mắn khi được làm cha và lớn lên mỗi ngày cùng con để nhận ra thế giới tuổi thơ có quá nhiều điều thú vị, bất ngờ. Mọi vui buồn, trải nghiệm, vốn sống từ ngày con trai chào đời cho đến khi cậu bé bước sang tuổi 11, anh đều có mặt, dõi theo. Khi cảm xúc đủ đầy, anh góp nhặt những điều ấn tượng, gần gũi nhất giới thiệu đến mọi người. Từng câu thơ ấm áp thương yêu, rộn ràng niềm vui với những điều nhỏ bé từ cuộc sống thường nhật trở thành chất liệu giúp Nguyễn Phong Việt lưu giữ một phần kỷ niệm với con trai cũng như lan tỏa trái tim hạnh phúc của người cha.

Năm 2018, khi "Xin chào những buổi sáng" - tập thơ thiếu nhi song ngữ đầu tiên của Nguyễn Phong Việt ra mắt, độc giả vô cùng ngạc nhiên. Người ta thấy Nguyễn Phong Việt ở thái cực hoàn toàn trái ngược so với trước kia. Khi viết thơ dành cho người lớn, anh gửi gắm những trải nghiệm rất tinh tế, sâu sắc, nói về tâm hồn và những điều giấu kín của người trưởng thành trên hành trình trao đi thương yêu rồi nhận về bao đớn đau, vụn vỡ. Bài thơ nào cũng man mác buồn, khiến người đọc day dứt mãi. Nhưng với thơ thiếu nhi, người ta thấy Nguyễn Phong Việt trong một thế giới tuổi thơ nhẹ nhàng, vui vẻ, hồn nhiên và đầy tích cực, lạc quan. Một người cha làm bạn cùng con và tái tạo lại chính thời thơ ấu đã qua của mình.

Cái khó nhất của Nguyễn Phong Việt khi đặt bút sáng tác thơ thiếu nhi là làm sao thoát khỏi góc nhìn quá sâu sắc, đôi lúc mang tính áp đặt của người lớn vào thế giới trẻ thơ. Viết thơ cho thiếu nhi mà già dặn, xa lạ quá thì làm sao hấp dẫn con trẻ tìm đến, lắng nghe. Phải cho độc giả nhí thấy được hình ảnh của chính các bạn ở độ tuổi đó trong những trang viết thực sự trong trẻo, vui tươi với những mẩu chuyện bé con nhưng cuốn hút.

"Khi bắt đầu viết những bài thơ đầu tiên, tôi quyết định dọn sạch những trải nghiệm của một người lớn trong đầu để tránh trường hợp đứng ở góc độ người lớn kể câu chuyện trẻ con. Lúc đó, tôi chọn cách kéo bản thân xuống đứng ở vai trò một người bạn của con trai và nhìn cuộc sống theo cách các bạn nhỏ đang nhìn. Hai tầm mắt ngang nhau, cùng quan sát và kể chuyện, tôi không đưa ra những định kiến, phán xét kiểu người lớn. Tôi muốn làm bạn đồng trang lứa với trẻ khi viết thơ cho thiếu nhi. May mắn là tôi đã làm được điều này và mọi người phản hồi tích cực khi đón nhận các tập thơ", nhà thơ Nguyễn Phong Việt chia sẻ.

Làm thơ thiếu nhi theo hành trình lớn lên của con trai, Nguyễn Phong Việt không lặp lại những câu chuyện cũ trong tác phẩm mới. Anh cho rằng, chọn viết cho thiếu nhi, tác giả phải lớn lên cùng người đọc. Lớn lên ở đây không phải mang suy nghĩ của người lớn vào thơ mà cần thay đổi theo cái nhìn ngày càng rộng mở của đứa trẻ. Từ những điều đơn giản, ngắn gọn, càng về sau, câu chuyện phải ngày càng kịch tính và chi tiết hơn thì mới đáp ứng được nhu cầu khám phá, tìm tòi của các em.

Với tập thơ đầu tiên là "Xin chào những buổi sáng", tác giả chia sẻ những câu chuyện vui vẻ, nhẹ nhàng để bắt đầu ngày mới dưới góc nhìn của con trẻ. Ở tập thơ thiếu nhi thứ hai mang tên "Những chiếc ghế trong căn bếp nhỏ", tác giả cho bạn đọc nhìn thấy thế giới ấm áp của gia đình thông qua bữa tối sum vầy sau một ngày dài cha mẹ bận làm việc, con lo chuyện học hành.

Ở "Chúc ngủ ngon", tập thơ thiếu nhi song ngữ mới nhất do Nhà xuất bản Hội Nhà văn phát hành cách đây không lâu, Nguyễn Phong Việt chọn kể những câu chuyện dưới mái nhà trước giờ đi ngủ với 30 mảnh ghép là những bài thơ đa chủ đề. Đó là yêu thương gói gọn trong câu chúc, chiếc ôm hay những lúc cha mẹ, con cái cùng nhau chìm vào giấc ngủ. Đó còn là thời điểm giấc mơ đẹp vỗ về hay bao lần con trẻ ốm đau, giật mình khi mẹ cha vừa chợp mắt...

Khi viết cuốn thơ này, Nguyễn Phong Việt mong muốn mọi đứa trẻ đều được kết thúc ngày dài bằng lời chúc quen thuộc và ánh nhìn trìu mến của những người thương yêu. Chỉ vài phút cuối ngày để trao vài lời tâm sự hay một cái ôm, chúc nhau ngủ ngon, việc tưởng chừng đơn giản nhưng tác giả tin rằng, đó đều là những ký ức đẹp, là sự chăm sóc yêu thương giúp gắn kết gia đình trong cuộc sống hiện đại ngày nay.

Không chỉ chăm chút về nội dung, thông điệp, với thơ thiếu nhi, Nguyễn Phong Việt còn quan tâm đến phần minh họa trong từng trang sách. Đồng hành xuyên suốt ba tập thơ thiếu nhi đã phát hành của Nguyễn Phong Việt là họa sĩ Đặng Hồng Quân, người góp những nét vẽ khi tinh nghịch, lúc đáng yêu với các gam màu tươi tắn, giúp độc giả nhí thỏa sức tưởng tượng trong thế giới giàu tình thương yêu.

Sau khi đoạt giải Khuyến khích tại Cuộc vận động Sáng tác văn học về đề tài thiếu nhi đợt 1 năm 2021-2023 do Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức, cuối năm 2023, tập thơ "Chúc ngủ ngon" đã được góp mặt trong một chương trình vô cùng ý nghĩa. 5.000 trong tổng số 7.000 bản in của tập thơ này đã và đang đồng hành với chương trình "Sách miễn phí cho trẻ em miền núi và vùng sâu vùng xa" của Hội Nhà văn Việt Nam trong hai năm 2023 và 2024.

Nguyễn Phong Việt cho biết: Sẽ có thêm những tập thơ thiếu nhi để anh lan tỏa những điều tốt đẹp, ý nghĩa đến bạn đọc nhí của mình.