Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Trần Đắc Phu cho biết như trên tại cuộc họp khẩn của Bộ Y tế về tình hình dịch bệnh cúm A (H7N9) và các biện pháp phòng chống dịch, bệnh vừa diễn ra chiều nay 13-1, tại Hà Nội.
Theo ông Trần Đắc Phu, tại Việt Nam chưa phát hiện trường hợp nhiễm cúm A (H7N9) trên gia cầm và trên người. Trong khi đó, từ cuối tháng 3-2013 đến ngày 13-1-2014 trên thế giới ghi nhận 168 trường hợp mắc, 51 trường hợp tử vong. Cả 51 trường hợp tử vong đều ở Trung Quốc, đây cũng là quốc gia chiếm số trường hợp mắc cao nhất với 164 trường hợp tại 12 tỉnh, thành phố.
Tình hình cúm A (H7N9) tại Trung Quốc diễn biến phức tạp, dịch có xu hướng gia tăng trở lại. Một số tỉnh có ổ dịch cũ tiếp tục có những ca bệnh mới. Dịch không chỉ xảy ra ở trong nội địa Trung Quốc mà xuất hiện thêm ba ca bệnh ở Hồng Công (Trung Quốc) và một ca bệnh ở Đài Loan do đi từ các tỉnh có ổ dịch từ Trung Quốc về.
Hiện nay, cúm A (H7N9) đã xuất hiện ở một số tỉnh của Trung Quốc có vị trí gần với Việt Nam, cụ thể như tỉnh Quảng Đông có bảy trường hợp mắc. Đây là địa bàn có số người Việt Nam đi du lịch, giao lưu thương mại và trao đổi hàng hóa lớn. Vì vậy, nguy cơ xâm nhập các trường hợp cúm A (H7N9) vào Việt Nam là rất lớn.
Tại Trung Quốc cũng như Việt Nam tại thời điểm hiện nay đang là mùa đông – xuân, thời điểm thuận lợi cho sự phát triển và lan rộng của virus cúm A (H7N9). Trong khi đó, nhu cầu giao lưu đi lại giữa Việt Nam và Trung Quốc là rất lớn nên có thể có những trường hợp người Việt Nam bị mắc cúm A(H7N9) khi sang du lịch, buôn bán tại Trung Quốc.
Ông Trần Đắc Phu phân tích, việc buôn bán vận chuyển gia cầm giữa Việt Nam và Trung Quốc chưa được kiểm soát tốt, đặc biệt càng khó khăn khi các hoạt động này tăng lên trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Ngọ. Tập tục chăn nuôi gia cầm nhỏ lẻ, điều kiện kinh tế, vệ sinh thấp kém ở một số bộ phận dân cư cũng gây khó khăn cho việc kiểm soát dịch bệnh.
Nếu có ca bệnh cúm A (H7N9) trên người tại Việt Nam sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân, ảnh hưởng tới tâm lý khiến người dân lo lắng, gây dư luận không tốt, ảnh hưởng tới việc tiêu thụ gia cầm trong dịp Tết Nguyên đán, do đó có thể ảnh hưởng rất lớn tới đời sống kinh tế - xã hội.
Chú trọng phòng chống dịch cúm A (H7N9)
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, thời gian tới việc giám sát chủng virus trên đàn gia cầm cần phải được ưu tiên. Thứ trưởng đề nghị bên Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiến hành tích cực, khẩn trương giám sát chủng virus trên gia cầm ở các tỉnh biên giới phía bắc có diễn biến buôn lậu phức tạp hay các chợ gia cầm ở các thủ đô.
Thứ trưởng cho rằng, ngành y tế đã có kế hoạch phòng chống dịch cúm A (H7N9) với bốn mức độ và đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá là phù hợp. Tuy nhiên, các đơn vị cần rà soát lại các hướng dẫn về điều trị, về các phương án, cập nhật, phổ biến cho cán bộ y tế.
Virus cúm A (H7N9) lưu hành ở các đàn gia cầm nhưng không có biểu hiện triệu chứng nên khó khăn trong việc phát hiện nguồn bệnh và kiểm soát dịch bệnh trên gia cầm, trong khi đó đã có bằng chứng rõ ràng về việc giảm số ca mắc ở người sau khi đóng cửa các chợ bán gia cầm sống ở Trung Quốc. Việc phát hiện virus cúm A (H7N9) trên các đàn gia cầm là rất khó, hiện chủ yếu phát hiện từ mẫu bệnh phẩm được lấy từ môi trường tại các chợ buôn bán gia cầm sống. “Vì vậy, nên chăng chúng ta cho thêm phương án khi nào đóng cửa chợ gia cầm, cần phải áp dụng mạnh mẽ nếu dịch bệnh xảy ra”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Thứ trưởng cũng lưu ý, cần tổ chức giám sát chặt chẽ các trường hợp bệnh nhân có hội chứng viêm đường hô hấp cấp tính nặng, bệnh nhân viêm phổi tại các cơ sở y tế và cộng đồng, đặc biệt lưu ý các trường hợp mới trở về Việt Nam từ vùng dịch bệnh để có theo dõi, phát hiện và xử lý kịp thời nhằm hạn chế thấp nhất sự lây lan trong cộng đồng. Khi có nghi ngờ, lấy mẫu bệnh phẩm gửi các Viện Vệ sinh dịch tế/Pasteur để xét nghiệm chẩn đoán xác định.
Tăng cường giám sát dịch bệnh nhằm phát hiện sớm ca bệnh, chỉ đạo các đơn vị kiểm dịch y tế tại cửa khẩu giám sát chặt chẽ các trường hợp người nhập cảnh đi từ vùng dịch vào Việt Nam; sử dụng máy theo dõi thân nhiệt từ xa để kịp thời phát hiện hành khách có biểu hiện sốt, nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm, tổ chức khám, cách ly và xử lý y tế theo quy định.
Tết Nguyên đán sắp cận kề, Thứ trưởng đề nghị các đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch phòng chống dịch bệnh và điều trị cho bệnh nhân trong dịp Tết Nguyên đán. Chuẩn bị đủ cơ sở vật chất, thuốc, hóa chất phục vụ công tác phòng chống dịch bệnh; củng cố đội hình thường trực cơ động chống dịch để sẵn sàng đi điều tra, xử lý khi có yêu cầu; tổ chức trực dịch 24/24, trực cấp cứu, điều trị bệnh nhân. Sẵn sàng công tác thu dung, cấp cứu điều trị bệnh nhân tại các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc, bảo đảm việc chẩn đoán sớm, chính xác điều trị có hiệu quả ngay khi có ca bệnh đầu tiên.
Tăng cường kiểm tra giám sát liên ngành, tăng cường công tác quản lý thị trường, thực hiện điều tra ngăn chặn và thực hiện bắt giữ gia cầm nhập lậu qua biên giới, xử lý nghiêm minh các hộ kinh doanh trái phép, không để hiện tượng buôn bán gia cầm và các sản phẩm gia cầm không được kiểm dịch, không rõ nguồn gốc trên thị trường, đặc biệt là các chợ đầu mối.
Nhiều ý kiến tại cuộc họp cũng cho rằng, nên tăng cường tuyên truyền các biện pháp, phòng chống dịch trên các hệ thống thông tin đại chúng, đa dạng hóa các loại hình truyền thông nhằm truyền tải thông tin đến với người dân. Truyền thông để người dân hiểu rõ tình hình dịch bệnh chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh song không quá hoang mang.
