Nặng lòng với tượng gỗ dân gian

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, tốc độ phát triển của xã hội như vũ bão, nhiều giá trị văn hóa đặc thù, độc đáo của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên đứng trước nguy cơ mai một. Song, điều đáng mừng là ở một số buôn làng vẫn còn những nghệ nhân nặng lòng, âm thầm lưu giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của dân tộc mình, và nghệ nhân A Gyor, người dân tộc Xê Đăng ở làng Kon H’rế, xã Ngọc Réo (huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum) là một người như thế.
0:00 / 0:00
0:00
Nghệ nhân AGyor dạy hai con trai cách tạc tượng gỗ.
Nghệ nhân AGyor dạy hai con trai cách tạc tượng gỗ.

Đam mê nghệ thuật điêu khắc của tổ tiên từ lúc còn nhỏ, hơn 20 năm nay, nghệ nhân A Gyor đã miệt mài lao động, sáng tạo, biến những khúc gỗ vô tri vô giác thành hàng trăm bức tượng có hồn, có tình cảm, sống động và hàng nghìn vật dụng đặc trưng, đậm nét văn hóa của người dân tộc Tây Nguyên. Khi nhìn vào những bức tượng, vật dụng được kỳ công đục đẽo, ai cũng cảm nhận được tình yêu nghệ thuật tạc tượng gỗ dân gian của nghệ nhân A Gyor.

Sản phẩm điêu khắc như tượng gỗ, mặt nạ bằng gỗ, hay những chiếc tẩu thuốc, bức tranh gỗ... được bày bán ở các quầy hàng lưu niệm trên địa bàn tỉnh Kon Tum đã rất quen thuộc với người dân địa phương và du khách khi đến thăm mảnh đất nơi ngã ba biên giới này. Nghệ nhân A Gyor đã miệt mài, tỉ mẩn sáng tạo từ các bí quyết trao truyền của nghệ thuật điêu khắc gỗ dân gian Kon Tum. Các sản phẩm điêu khắc do anh làm ra, được đông đảo du khách gần xa ưa thích.

Nghệ nhân A Gyor cho biết: “Ban đầu mình đam mê nghệ thuật điêu khắc chỉ với mục đích để con cháu lưu giữ, không quên văn hóa truyền thống của tổ tiên; giới thiệu đến du khách gần xa biết đến văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Nhưng không ngờ, tượng tạc ngày càng được nhiều người ưa chuộng, giờ thì tạc tới đâu bán hết tới đó, mang lại thu nhập ổn định cho gia đình”. Cũng theo A Gyor, niềm vui lớn nhất là khi những bức tượng mà anh làm ra được dân làng sử dụng trong các lễ hội của cộng đồng. Tiếng lành đồn xa, người dân các làng trong vùng cũng đến cậy nhờ mỗi khi cần tượng trang trí nhà Rông, dùng trong lễ bỏ mả hay các lễ hội khác của đồng bào Tây Nguyên.

Đăm chiêu nhìn xa xăm khi nghĩ về nghề, giọng bỗng trầm xuống không còn “hùng hồn” như khi nói về niềm đam mê lúc trước, nghệ nhân A Gyor cho biết: “Hiện giờ việc tạc tượng của mình gặp rất nhiều khó khăn, gỗ thì không có, người ta phát rẫy chặt hết gỗ rồi, rừng càng ngày càng xa, kiếm được gỗ để đẽo tượng không bị cong vênh, nứt nẻ khó khăn lắm”.

Với mong muốn càng nhiều người biết thì sẽ có thêm người hiểu và yêu mến di sản văn hóa của ông cha, nghệ nhân A Gyor sẵn sàng truyền nghề cho bất cứ ai muốn học. Hiện nay, hai con trai của nghệ nhân A Gyor là A Đỏ và A Đen cùng với một số thanh niên trong làng đã có thể tham gia cùng anh trong một số công đoạn tạc tượng gỗ dân gian. Nghệ nhân của buôn làng - A Gyor giờ không còn đơn độc khi theo đuổi đam mê của mình.