Mục tiêu của Chương trình là phát triển giáo dục nghề nghiệp cả về quy mô và chất lượng đào tạo, hỗ trợ đào tạo nghề cho người nghèo, người dân sinh sống trên địa bàn tỉnh có huyện nghèo, gắn kết chặt chẽ giáo dục nghề nghiệp với tạo việc làm, sinh kế bền vững, tăng thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Đối tượng là người học nghề, lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo; người lao động có thu nhập thấp…
Các nội dung, hoạt động trong dự án phát triển giáo dục nghề nghiệp vùng nghèo, vùng khó khăn bao gồm: Tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị, phương tiện đào tạo cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh có huyện nghèo; Xây dựng các chuẩn về giáo dục nghề nghiệp, phát triển hệ thống đánh giá cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia và hệ thống bảo đảm chất lượng giáo dục nghề nghiệp, phát triển chương trình, học liệu, phát triển nhà giáo và cán bộ quản lý phù hợp với đối tượng, trình độ phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn tỉnh có huyện nghèo.
Đồng thời, khảo sát, thống kê, dự báo nhu cầu học nghề, truyền thông, hướng nghiệp, hỗ trợ khởi nghiệp và tạo việc làm trên địa bàn tỉnh có huyện nghèo; Phát triển mô hình gắn kết giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh có huyện nghèo; Đào tạo nghề cho người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, người lao động có thu nhập thấp.
 |
Lễ khai mạc Hội giảng Giáo dục nghề nghiệp toàn quốc 2024. |
Theo ông Đào Trọng Độ, Vụ trưởng vụ Đào tạo thường xuyên (Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội), nội dung về đào tạo nghề nêu tại Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 là một trong những thay đổi trong cách tiếp cận để giải quyết vấn đề giảm nghèo bền vững, tiếp cận ở góc độ người lao động có kỹ năng, có việc làm một cách thỏa đáng, bền vững. Đó là nội dung căn cơ để giải quyết các vấn đề thiếu hụt khác như: thiếu hụt về thu nhập, thiếu hụt về tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản...
Nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo giáo dục nghề nghiệp
Ông Trần Minh Thịnh, Vụ trưởng Vụ Nhà giáo (Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội), cho biết, chất lượng nguồn nhân lực công tác giáo dục đào tạo đã cải thiện đáng kể trong giai đoạn 2015-2020 và phát triển mạnh trong giai đoạn 2021 đến nay. Điều này thể hiện rõ trong chất lượng các bài giảng qua các kỳ hội giảng nhà giáo giáo dục nghề nghiệp toàn quốc gần đây. Từ những bài giảng mang tính lý thuyết cao, công tác giáo dục nghề nghiệp đã chuyển sang hướng thực hành tích hợp, cầm tay chỉ việc. Nhiều trường nghề trên cả nước đã áp dụng công nghệ 3D, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo vào công tác đào tạo.
Cụ thể, như kỳ hội giảng năm 2024 vừa được tổ chức có 462 nhà giáo tham gia trình giảng, đến từ 266 cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên cả nước. Số lượng bài trình giảng thực hành và tích hợp nhiều nhất từ trước đến nay với 416/462 bài, chiếm hơn 90%.
Điều này cho thấy, nhà giáo giáo dục nghề nghiệp không chỉ giỏi về sư phạm mà còn xuất sắc về kỹ năng nghề, phù hợp với đặc thù của giáo dục nghề nghiệp là đào tạo nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.
Giáo dục nghề nghiệp tạo sinh kế bền vững cho người nghèo
Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 23/6/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giảm nghèo bền vững đến năm 2030 đã nêu rõ: Động viên, hướng dẫn người nghèo, hộ nghèo có kiến thức, kinh nghiệm trong lao động, sản xuất, chủ động vươn lên thoát nghèo, không trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Nhà nước và xã hội.
Giáo dục nghề nghiệp góp phần quan trọng phát triển nguồn nhân lực có tay nghề, tạo sinh kế, việc làm và giảm nghèo bền vững của đất nước.
Theo thống kê, trong giai đoạn 2016-2020, có 38% số hộ đã thoát nghèo và 53% trở thành hộ khá sau khi được hỗ trợ học nghề ngắn hạn; 90% sau học nghề trung cấp, cao đẳng đã có việc làm ổn định, thu nhập tốt, thoát nghèo bền vững.
Kết quả trên đã đóng góp tích cực vào kết quả xóa đói, giảm nghèo chung của cả nước. Theo đó, tỷ lệ hộ nghèo đã giảm từ 9,88% năm 2015 xuống còn 2,75% năm 2020, trung bình mỗi năm tỷ lệ hộ nghèo giảm 1,43%; tỷ lệ hộ nghèo ở 64 huyện nghèo cuối năm 2020 còn 23,42%, trung bình mỗi năm giảm 5,4%.
 |
Phòng trình giảng trong Hội giảng Nhà giáo giáo dục nghề nghiệp 2024. |
Kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2022 theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025 trên phạm vi toàn quốc được thực hiện tháng 1/2023 cho thấy, tỷ lệ nghèo đa chiều chung toàn quốc là 7,52%. Tổng số hộ nghèo và hộ cận nghèo đa chiều (cả hộ nghèo và hộ cận nghèo) giảm còn 1,97 triệu hộ.
Đến tháng 2/2024 theo kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2023 của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội công bố, tỷ lệ nghèo đa chiều (gồm tỷ lệ hộ nghèo và hộ cận nghèo) chung toàn quốc giảm còn 5,71%. Tổng số hộ nghèo và hộ cận nghèo đa chiều còn gần 1,59 triệu hộ. Trên bình diện cả nước, tỷ lệ hộ nghèo chung là 2,93%, với 815.101 hộ nghèo; tỷ lệ hộ cận nghèo là 2,78%, với 771.235 hộ cận nghèo.
Thông tin từ Báo cáo tóm tắt kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2024 của Chính phủ cho biết, thời gian qua, các giải pháp, chính sách giảm nghèo bền vững được triển khai hiệu quả theo tinh thần "không để ai bị bỏ lại phía sau". Đến hết tháng 9 năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo giảm 1%, còn 1,93%.
Trong 3 trụ cột giảm nghèo bền vững thì giáo dục nghề nghiệp đóng một vai trò quan trọng đối với sinh kế của hộ nghèo. Giảm nghèo qua phương pháp giáo dục, đặc biệt là giáo dục nghề nghiệp được coi là cách làm căn cơ và bền vững.
