Một hố tròn nhỏ vừa đủ lọt một người được cắt thông qua lớp sàn đá của ngôi nhà thờ Santissima Annunziata đặt trên hầm mộ của gia đình Francesco del Giocondo tại thành phố Florence (Italia). Francesco del Giocondo là nhà buôn vải lụa, mà vợ ông là bà Lisa Gherardini xưa nay được cho là người mẫu vẽ cho danh họa thực hiện bức vẽ lừng danh thời kỳ Phục hưng, đầu thế kỷ 16.
Các sử gia cho rằng bà Lisa Gherardini, với tên thường dùng khi đã lập gia đình là “Gioconda”, đã trải qua những năm cuối đời tại tu viện Saint Orsola, sau khi chồng bà qua đời. Bà trở thành một nữ tu trước khi chết năm 63 tuổi. Tu viện này đã đổ nát, và năm ngoái, cuộc tìm kiếm hài cốt của bà đã bắt đầu tại đây. Ba bộ hài cốt phụ nữ đã được phát hiện tại lăng mộ của tu viện này.
Truyền thuyết về nàng Mona Lisa là như vậy, nhưng nhà văn và nhà nghiên cứu Silvano Vinceti, người phụ trách Ủy ban quốc gia của Italia về thúc đẩy Di sản Văn hóa và Lịch sử đã lên kế hoạch thử AND của các mẫu xương trong số các thi hài bên dưới hầm mộ ba bộ hài cốt phụ nữ nói trên, từ đó xác định chính xác ai là Lisa Gherardini. Silvano Vinceti tin rằng một trong ba phụ nữ được chôn ở tu viện Saint Orsola chính là Lisa Gherardini.
Ông hy vọng rằng mẫu thử của một trong số các bộ hài cốt bên trong hầm mộ dưới bàn thờ của nhà thờ Santissima Annunziata có mối liên quan máu mủ với nàng thơ của Leonardo, có thể là con trai của bà, Piero.
Nhà nghiên cứu Vinceti nói: “Hàng thế kỷ nay, các sử gia đã mất rất nhiều công sức và thời gian để tìm hiểu xem ai là người phụ nữ có nụ cười bí ẩn này. Rất nhiều giả thuyết đã được xây dựng”.
Nếu như kết quả AND cho thấy mối liên quan giữa Piero và một trong ba bộ hài cốt nói trên, hình ảnh được dựng lại dựa trên cấu trúc xương sọ của bộ hài cốt sẽ được máy tính phác họa, và so sánh với bức tranh của danh họa.
Vicenti khẳng định: “Nếu xác định được quan hệ mẹ con giữa các bộ hài cốt, chúng tôi có thể tìm ra chính xác nàng Mona Lisa”.
Bức tranh Mona Lisa của Leonardo Da Vinci hiện nay đang được đặt tại Bảo tàng Louvre (Paris, Pháp), thu hút hàng triệu khách tham quan mỗi năm, bởi nụ cười bí ẩn nổi tiếng. Bảo tàng Louvre cho biết, bức họa được tạo ra vào khoảng giữa năm 1503 và 1506.
Việc mở hầm mộ của gia đình Giocondo lần đầu tiên trong vòng 300 năm qua cũng đã làm dấy lên những cuộc tranh cãi, chỉ trích. Silvano Vinceti và các đồng nghiệp của ông bắt đầu cuộc tìm kiếm từ năm ngoái. Và chính ông cũng là người đưa ra kết luận gây sốc rằng một danh họa khác của Italia là Caravaggio đã chết vì ngộ độc chì từ chính những tác phẩm của mình.
Các nhà nghiên cứu nói rằng, họ đang tiến hành các phép thử các-bon giúp xác định niên đại của ba hộp sọ tại hầm mộ tu viện Saint Orsola và cũng làm tương tự đối với các bộ hài cốt dưới hầm mộ của gia đình Giocondo. Được biết, những phép thử này mất tới cả năm trước khi bắt tay vào thử AND.
Nhà nghiên cứu Vincenti nói: “Nếu thành công, chúng tôi cuối cùng cũng trả lời được câu hỏi mà cả thế giới đang thắc mắc về người phụ nữ có nụ cười bí ẩn quyến rũ hàng thế kỷ nay”.
Leonardo Da Vinci nổi tiếng thế giới với tài năng đặc biệt của mình, từ hội họa, điêu khắc cho tới khoa học giải phẫu. Hai bức họa được biết đến nhiều nhất của ông là “Mona Lisa” và “Bữa tối cuối cùng”, tuy nhiên, những phác họa của ông về trực thăng và xe tăng cách đây hàng thế kỷ trước khi những phương tiện này xuất hiện mới thực sự khiến người ta kinh ngạc.

Bức tranh Mona Lisa tại Bảo tàng Louvre.